«Einkor» entrepresari sindikatoa

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
J.A. Mendizabal Sekretari Nagusiar elkarrizketa

J. A. Mendizabal Sekretari Nagusia mintzo
«Einkor» entrepresari sindikatoa
Elkarrekik o nortasun baten bilakuntzan
Plazaratzeko ordu honetan, EINKOR izeneko Euskadiko Entrepresari Sindikatoa ere, legearekiko betekizun guztiekin berriki azaldu da. Bere lehen aurkezpen ofiziala, prentsa abertzalearen aurrean egin zuen Eibarren, uztailaren 26an. Euskal Herri mailako bulego nagusia ere Eibarren muntatu du.
Geroztik, EINKOR-eko Sekretari Nagusi den Jose Antonio Mendizabalekin mintzatu dugu. Mendizabal, Ekonomiaz «Master tituluaz jabetua da London School of Economics delakoan, eta bi urtetan E.S.T.E.-ko ekanomi irakasle titularra izana.
EINKOR-ek, bere helburu eta jomugel buruzko liburuxka bat prestatzen dihardu, euskaraz zein erdaraz, eta zenbait aste guti barru argitara emango. Tartean, Sekretari Magusiaren aurretiko hitzak, informagarri gerta daitezke.
-- Zertara dator entrepresari sindikato hau?
Giza-Talde Bezai.A Bere Iritzia Azaldu
-- Galdera honek erantzun luze bat eskatzen du, berau baita EINKOR-en arrazoimendu guztia. Dena den, nolabait laburtzekotan, hiru puntu berez ditzakegu:
1.-- Euskal entrepresariek uste dute, giza-talde bezala, euskal gizartean zer esanik badutela, eta iritzi bat azal dezaketela.
2.-- Euska1 ekonomiaren etorkizuna latza da, eta EINKOR-ek bere problematika osoa aztertu nahi luke. Ez langileen sari havzia bakarrik, noski, beste hainbat eta hainbat arlo ere baizik, gestiogintza, teknologia, inbertsioak, industrl-sektore bakoitzeko berezitasunak ikustatu, etab. etab.
3.-- EINKOR, denetariko entrepresa motek osatuko dutenez, sektore eta interes desberdinak bateratu, elkarrexiko nortasun baten bilakuntzan.
-- Zergatik orain bai, eta zergatik orain arte ez, ezinbesteko galdera dirudi.
Gizarte Aldakuntzek Erakarritako Giroa
-- Euskal kerriko entrepresari txikiak bakarrik aritu dira beti. Laguntza ofizial guti izan dute. Sindikato bertikalarekin eta Merkatalgo Ganbararekin ere, benetan harreman guti izan dute. Orain dela bi urte sortu zen elkarren artean batzeko asmoa. Ondoko gizarte aldakuntzek asmo hau gorpuztarazi dute.
Zergatik orain bai, eta zergatik lehen ez? Entrepresarlen artean ezezik, prozedura berbera sumatu da beste zenbaiten artean ere. Oraindik orain, entrepresari batzu linboan daude, beste batzu aurrerakoi diren artean. Beste giza-tatde batzutan ere gauza berdina ikusten da. Dena den, hainbat entrepresarirekin hitzegin eta gero, bataz beste inpresio ona izan dut.
-- Entrepresa txikia aipatu dvzu batlk-bat. Maila honetan mugatzen al da EINKOR sindikata?
-- Txiki eta handi kontzeptoak errelatiboak dira. Hemen mila langi! eko entrepresa bat handia da, eta USA-n aldiz, txikia izan daiteke. Honekin esan nahi dut, hastekoz behintzat, entrepresa mota eta neurri guztitakoek dvtela atea zabalik, gure arauak (ikus Z.A. 698 zenb) onartzeko prest dauden artean behlntzat.
-- Hala ere, EINKOR-ek ccEuskadiko» azaltzen du bere burua, eta gauza jakina da, renbat eta entrepresak hanla...
Euskal Ikuspegi Baten Arauera
-- Lotura hoiekin argi egon beharra dago, posizio erreakzionarioak suerta daitezke-ta. Orain arte, EINKOR-en barruan sartu diren entrepresa guztiak euskal kapitaldunak eta Euskal Herrian baino inbertitu ez dutenak dira, Euskal Herrian bada kanpoko kapitalik duen entrepresarik. Hoitako batere ez da oraindik azaldu, baina, agertuko balitz, berak ikusiko beharko 1uke. Gure arauak gogorrak gerta dakizkioke. Noski, kontuak eskatuko genizkiela, eta nik ez dut esango inbertsio guztiak Euskal Herri barruan egin beharko lituzkeenik, baina bai euskal ikuspegi batez markaturiko plangintza baten arauera.
Entrepresariek «Aurpegi Txarra»
-- Euskal entrepresariak "aurpegi txarra" du...
-- Bai, uka ezinezko da hori, eta bera ere arduraturik dago.
Euskal entrepresaria lan asko egifera ohiturik dago. Lantegi barruan murgildurik, erabaki gogor asko hartu behar izaten du. Goiko laguntzarik gabe, sistimarekin identifikatu gabe... Ez dut esan nahi «mutil onak» direnik, baina bai, ez monopolistak, ez finantziero eta ezta espekulatzaile ere, ez direla.
Hauen eta besteen arteko entrepresarien artean koska bat jartzea eskatuko nieke Euskal Herriko politiko zein bestelako indarrei.
Exenplu bezala, esango nuke, Euskal Herriko alimentazio sektorea, %90 kanpotarren kapitalaren eskuetan dagoela. Euskal entrepresariek beti gauzarik zailenari ekin diote, produkzio ekipoei eta bestelakiei. Irabazi erraz eta askoko sailetan ez gara sartu izan euskaldunak. Eta honetan ere lehen bailehen sartu beharra dagoke.
Inbertitzeko Gogorik Ez
-- Euskal entrepresaria gogaiturik ez ote dagoen esan ohi da. 1968tik aurrera ez omen da entrepresa berririk Gipuzkoan sortu.
-- Nik bi aste daramazkit postu honetan.. Bilera asko izan dut, entrepresari askorekin hitzegin dut, eta bat bera ere ez dut inbertitzeko gogoarekin ikusi. Zergatik arraultza guztiak otarre bakarrean eduki? Zergatik beti Euskal Herri barruan? Era honetako galderak planteatzen hasia da entrepresari bat baino gehiago.
A1de batetik, mundu guztian ere, ekonomi giroa ez da batere erosoa. Bestetik, ekonomi arrazoi hutsak ez direnak ere badira, eta Evskal Herrian areagotu egiten dira. Euskal Herrian kokaturik daudelako salmentak galdu dituzten entrepresak badira. Oraindik orain, alemanek ez dute eskari bat baieztu, Euskal Herria «zona conflictiva»-tzat dutelako, eta produktoak bildaltzeko epeak kunplituko ez diren beldur.
Entrepresariek bizi duten egoera hau hitzetan jartzerik ez dago. Bestalde, produktibitatea jatsi egin da, baita errenta -per capita» ere. Hau, urtebetean edo bitan gertatzeagatik ez da ezer pasatzen, baina hamar-hamabost urtetan gertatuz gero, erabateko dependentzia erakarriko luke, sektore guztien ahulezia. Kontu izan hemen ez dugula natur errekursorik, geure buruak eta eskuak ba!zik.
-- ElNKOR-ek posizio politikoak hartuko al ditu?
-- Gizarte politiko batetan bizi gara, eta posizio politikoak nahi eta ez hartu beharra dago. Hala ere, ez dut uste, oraingoz, azkar asko, EINKOR-ek hartuko dituenik. Lehenengo talde bezala finkatu behar du bere burua.
-- Egotekotan, zein talde edo alderditatik egongo litzateke hurbilen?
Programa Ekonomiko Baten Faltan
-- EINKOR-eko partaideek, nork bere aldetik, nahi dutena hauta dezakete. EINKOR, ordea, ez da oraingoz, honetaz, mintzatuko. Bestalde, ezein talde edo alderdik ez du egin Euskadiko programa ekonomiko bat. E.S.B.-k deskapitalizazioa salatzen du, haina dagoeia baino aipatu ez du egin.
-- EINKOR-ek egingo al du programa ekonomiko bat?
-- Lehenengo, EINKOR-ek talde homogeneo bilakatu behar du, eta hau da, hain zuzen, hemengo nere lana. Giza erakunde bezala sendotzen bagara, indar bat izango dugu, eta estrategia bat markatu ahal izango dugu. Baina hau ez da urtebeteko gauza...
Langileen Sindikatoekin Harremanak
-- Eta langileen sindikatoen aunean zer?
-- Ahalik eta azkarren, langile sindil;ato errepresentatiboekin harremanetan hasi beharra dugu...
-- Zeintzu dira errepresentatiboak ElNKOR-en ustetan?
-- Lejoan kongresoan egin dutenak ez, behintzat.
-- Eta sukursalistak?
-- Hoieki nere hitzegin beharko dugu. Gaur egun gauzak nahiko nahasturik eta ilun daude, baina denbora guti barru argi daitezke. Aukeran, euskal langileen sindikato bat emango genuke ontzat. Zein, ordea? Laster ikusiko da.
-- EINKOR langileengandiko defentsa-erakund bat ote?
-- Bueno, EINKOR ez da langileen kontrako erresistentzi kaxa bat izango. Ez da asmo honetan sortua, eta ezta gero horretarako fondorik izango ere. Hau, oinarrizko printzipio bezala.
Hala ere, EINKOR barruko partaideek elkarren laguntza izango dute, huelgetan bezeroak edo salmentak ez galtzeko, esate baterako.
-- Non geratzen dira mugimendu guzti honetan koperatibak?
BESTE PENTSAERA BAT
-- Koperatibei, zertan ori garen aldez aurretik esan diegu. Gaur egun ez bide dago elkarren artean zer gehiago egiterik. Beste sistima bat da, beste pentsaera bat.
-- Zenbat entrepresa dira iadanik EINKOR-en, eta nola eraturik duzue barne harremana?
-- Ezin dezaket esan zenbat garen, ez baitakit orainez gero bostehun ala gehiago garen. Perretxiko atomikoa bezala hazten ari da.
Sindikato barruan, entrepresa baren, ez baitakit orainez gero bostehun ala gehiago gaven. Perretxiko atomikoa bezala hazten ari da.
Sindikato barruan, entrepresa bakoitzak, txiki nahi handi, bote bana du, oinarrizko printzipio bezala. Hau ez da aldatuko. Bestelako barne-araurik gehienak probisionalak dira eta aldatuz doaz. Orain arte, egitura demokratiko bezala funtzionatu du, eta aurrerantzean, barne-araudia zehaztu eta landu beharko da. Honetan ari gara.
L. A. Aranberri
14-15


GaiezEkonomiaSindikalginSindikatuaEinkor
PertsonaiazMENDIZABAL3
EgileezARANBERRI1Ekonomia

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude