Lehen Baino Bizimodu Latzagoa Du Orain Arrantzaleak


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Txomin Badiola arrantzaleari elkarrizketa

Txomin Badiola Kontu-Kontari
Lehen Baino Bizimodu Latzagoa Du Orain Arrantzaleak
Arrantzaleena da portua Udatiarrek eta ikusmiran dabiltzanek berentzat hartzen badute ere zenbait aldiz, arrantzaleen lantegi eta bizileku da portua
Donostiako kaiak gaur ikusi duen arrotz bakarra neu izan nauala uste dut. Mundu guztia lanean ari da. Arrantzaleen oihuak eta kaioen garrasiak bakarrik entzuten dira
Txomin Badiola kofradia aldean dabil. Kontu-esaneko dago.
Nere bizitra ikaragarria izan da, esan dit lehenengo hitzetik.

–Horren latza izan ahal da?
–1942garren urtea zen. Isidro Urrutiaren ontzian ibiltzen nintzen lanean. Baina zertxobait berritu eta konpondu egin behar zela eta Zumaiara ekarri genuen bi hilabetetarako gure ontzia. Bi hilabete hoiek alferrik ez pasa nahi eta beste batengana joan ginen. 6 laguneko ontzia zen. Udaberrian, antxoa garaian, ginen. Laugarren astea zen. Ordurarte egunero irteten ginen itsasora. Baina itsaso txarra egiten zuen aste hartan. Egunero galerna ekartzen zuen. Momentuko kontua izaten zen. Beste ontziak egunero joaten ziren itsasora. Sekulako arrain pila ekartzen zuten. Gu bakarrik geratzen ginen lehorrean itsaso haserrean beldurrez. Baina besteak hala ikusitakoan gu ere itsasora ateratzen ausartu ginen. Lekeitiotik 12 milara ari ginen. Sareak bota eta sareak bildu. Arraia harrapatu eta harrapatu ari ginen. Bazetorren galerna, baina egunero bezala pasako zelakoan lasai ari ginen. Beste egunetakoa baino latzagoa izan zen, ordea. «Amen Jesus» batean han joan zen hondora gure ontzia. Ni bakarrik atera nintzen bizirik. Beste bostak han utzi zuten beren bizia.
–Kontu-esale haundia dugu Txomin. Eztarria lehortzen zaionean ur zurrupada bat egin eta aurrera.
–11 urterekin joan nintzen itsasora. Sardinetan ibili ohi ginen Lekeitiotik Zarautza bitarte horretan. Berdelak eskuz harrapatzen genituen. Ez zen gaur bezala arrantzan egiten. Gaurregun beste aurrerapen batzuk badira. Neguan bixigua eta papardua ekartzen genituen. Gu etxera ordurako amak amuak jarriak izaten zituen itsasora beste irtealdi bat egin genezan.
–Beti arrantzale izan ahal zara?
–Engrasadore sartu nintzen 14 urterekin. Makina zaintzea zen nere lana. Hegaluzetara joaten ginen udan, San Pedrotatik abuztuko Amabirjinak arte. 1 942garren urteko kontuak dira 2.650 pezta irabazi nituen. «Gure etxean ez duk sekulan horrenbaste diru sartu» esan zidan amak.
–Arrantzarako ohiturak asko aldatu ahal dira?
–Garai hartan eskuz eta amuz egiten zen asko, gaurregun dena sarez egiten da. Lehen egunez egin behar izaten zen, orain gauez egiten da. Gure garaian ez zen urte osorako, hara edo hona, inor itsasora ateratzen. Gu hemen inguruan ibili ohi ginen. Arrain boladarik ez zenean etxean izaten ginen.
–Noiz hasten zineten arrantzan.
–Gaueko hamaikak aldera ateratzen ginen portutik itsasora. Lau orduko bidean joan ohi ginen. Goizean goiz hasten ginen lanean, eguna argitzen hasi bezain agudo. Lehenik hondarra zegoen lekua aurkitu behar izaten genuen. Azpian haitzak eta mendiak diren lekuan alferrik hastea da arrantzan.
–Gaurregun kofradian lan egiten duzu?
–Nere lan egin beharrez eta aztarrika ibili beharrez makina tartera erori nintzen. Hantxe galdu nuen hanka. Orain dela 20 urte gertatu zitzaidan. Orain hemen iharduten naiz lanean.
–Lehengo ala oraingo arrantzaleak bizi dira hobeto?
–Lehengoak, nere ustez, Gaurregungoek diru gehiago irabazten dute, noski. Baina bizitza latzagoa dute. Lehengo atsadenaldi gehiago egiten zen: Patxada haundiagoko bizimodua zen. Gaurregun oso presaka bizi gara.
–Arrantzaleen etorkizuna o n d o ikusten ahal duzu?
Oso gaizki. Etorkizun beltza du arrantzaleak. Honela ez du jarraitzerik izango. Urte gutxiko bizia du arrantzaleak.
Txomin Badiolari bi andre etorri zaizkio dendara. Ondarroako seme honek ez du mingainean erdoirik Baina lanerako deia du. Agur. Beste bat arte.
IRASTORTZA
18

GaiezEkonomiaLehen sektoArrantza
PertsonaiazBADIOLA5
EgileezIRASTORTZA3Ekonomia

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Eguneraketa berriak daude