Izan Gaitezen Denok Bat Biotzez
Baigorriko alkate, Bordeleko unibertsidadeko irakasle eta Baionako euskal museoko zuzendari eta Euskaltzaindiko lehendakari ordeko dugu Jean Haritschelhar.
Galdera eta jakinmin apalez hurbildu gatzaizkio Haritschelhar jaunari. Nahita gainera. Ez diogu Unibertsidadeko ikasleei hitzegiteko eskatu, herri xeheari hitzegin diezaiola baino. Eta herri xeheari mintzo zaio.
Alkate edo auzapez bat mintzo zaigu gaurkoan.
Dirnaren muga: asko lan egin dezake herriko etxeak hala nola, etxaldetarako bideak, argia, ura, ikastetxeak eta abar. . Lan horiek programazio baten barruan sartzen dira. Hortakotz behar dira istudioak egin arkitekto batekin edo istudio-bulego batekin. Gero behar da ikusi nola bil daitekeen dirua lan horien bururatzeko, estaduaren edo kontseil jeneralaren (departamenduko diputazioa) laguntza eskatuz. Argiarentzat estaduak edo gobernuak % 85 emaiten du, urarentzat % 50, bideentzat % 40 tik % 65 artio. Baina laguntza horien erdiesteko behar da programazio baten barruan sartu eta beraz aurretik behar dira apailatu lan horiek. Herriak bere diru partea eman behar du eta hortakotz goititu bere herriko zergak.
Beren eginbidetan herriaren zerbitzurako dira alkateak herriaren etorkizuna begiratuz ikusiz zein diren herriaren egiazko beharrak. Hortan datza probema osoa, hortan ere zinezko politika, ez daitezen bizi Euskaldunak hogeigarren mendean beti atzetik, hemeretzigarren mendean bizi balira bezala.
1.–Mendia: Euskal Herriko mendietako herriak tipitzen eta ahultzen ari dira, gazteria galtzen baitute enplegu eskasez eta gero eta gutiago jende behar duelakotz laborantzak.
2.–Zelaia: Euskal Herriko zelaietan jendea gelditzen da gehiago, bereziki industria ttipi batzu badirelarik hala nola Maulen, Donapaleun eta Ahazparnen
3.–Itsas aldea: Baionako inguruetan diren industri eta lantegiengatik Euskal Herri barneko gazteek aurki dezakete lana, nahiz hor ere Frantzia guzian bezala langabezia ezagutzen den. Erranen dut beraz bizi garela Ipar Euskal Herrian ahal dugun bezala.
Beraz euskarak ere behar du hiritartu eta bereziki oraiketu. Oraikotze hortan dago Euskararen etorkizunaren giltza. Eginbide dugu euskararen sar araztea eskoletan, unibertsitatean, egun guzietako urrats guzietan.
Xede hortan gara "Ikas" taldekoak, euskal pedagogia asmatuz, Udako euskal unibersitatea sortuz eta ez nituzke ahantzi nahi "Seaska" taldekoak ere, ikastoletan egiten duten lana goraipatzen dudala lan baliosenetarik bat egiten baitute.
Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]
Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte.
Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]
Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]
Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.
Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.
Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.
Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]