Ernanitarren omenaldia aita Iturriaga'ri
Etzan arritzeko Iturriaga jatorrari, bere erriak, Ernani'k, -euskal- erri iaio onek, omenaldi bat erabakitzea. Gaurtik-gaur Ernani baitauka "Rebelde" alako itxure... sentidu onian noski. Jatorra, kutsu-galtze gabekoa. Eusktartasuna goi mailaraino erabili duena... eta halaxe etzan arritzekoa aita Iturriagari opa dioten euskal-jai alditxoa ain ondo eratzea "rebelde" batek biar zuen agur beroa eskaini zioten. Motelak eta odolgeldiak ginala erakus-arazi baitzigun bere prediku eta idaztietan. Eta geiago esango det, ereje bezala tratatuba izan zan, egizko kristautasunaren fabore gure izkuntzan jokatu bait zuen, bildurrik gabe eta orregatik, bai, desterrua ezagutu zuan. Euskal zale bikain ajtorriz, kristoren ideiarekin bat baino geiago astindu zuen bere esate zorrotz eta mardularekin... Alaxe Ernanira agertu nintzan. Aste osoa bait zuten Iturriaga goraipatzeko, gure izkuntzan. Eta neretzat esan nuben, zer edo zer ederki-lantxo bateko jasoko nuela. Alako gora-berak zirala ta, lagun, jarri zaitez "Aitor" teatroko tokitxo batean eta esaidazu zer izan dan umetxo hauen lana. Eta orduntxe bertan, auen jokaera ikusiaz, txurkaitzazu malkoak eta txaloak berotu ditzala, euskal- kabitxotik irten diren gaztetxo auek, beren txikitasunean, bereziko gizontasun bat agertu baitigute. Ortxe dituzu benetan aita Lekuonaren mende ainbeste gaztetxu. Ondik asiak beren etorrerazko euskeran eragingarri dala aitzallentzat. Lau mutikotxo oiek ez dituzte berrogei urte alkarrekin. Eta antxze dira lauak bur-belarri, bertso-ikasi batzuei buruz... Baino emen dezute aurrez aurre sendoia tar Aurelio mutikoa. Trebea bere saioetan. Bildurra artu nuen koskor onen aurrean.
-Nola diteke, erabaki sakon auek, kantuz, ain errez irauteak? Or baizan-bat. Bost-ajola dio. Puntoak txirtxilatzen ditu. Merezi bait du "profesionaleen" tartean sartzea. Etorrera bat baitauka nik ezin ulertua. Seriyo-seriyo inguratu zait. Zarauzko mutikoarekin etorri bait zaigu. Arzallus'tar Jose Maria Lasalle'tarren anaiak, txiki hauek eragingarriak, neregana urbiltzeko deitu dio.
"Z. ARGIA'k" euskeraren alde joaktzen duen ezkero, bear baitu euskera erabiltzen dan tokien gora-berak. Eta Ernanirekin asi geran ezkero, hortxe billatu ditugu gure ondorenak: umetxoak, zarauztarrak bezala. Eta auetxe mordo eder bat konpondurik or atera zaizkigu ere "Aitor" Teatroan, gure izkuntzaren jaramona gallendurik bizitasun osoan.
Mariezkurrena'tar Maritxuk osatu ditu talde alai batzuek. Gure emakumeak gaur-gaurkoz, sendo eta trebe dakauzkigu "trintxeran". Ara emen aurrez-aurre poxpolin taldea: Elosegi tar Maria Luisa, Idarreta tar Iñaxi eta Larburu tar Itziarrek dakazkigu euskerazko olerki zati kutsuenak, aurrarentzat erabilliak. Ortxe dituzute, ernaniarrak Euskal erriari eskeini dioten poxpolin lore sorta ederra. Bejondeizutela!...
Ala ta, segi dezagun.
"Ito badakit-Etxaniz'tar Nemesio'k euskerara ipiñi diguela. Eta gañera gaurkoa ez baita. Nolatan ulertzen ez detana da, sustrai gabeko lantxo batek ain erakusgarria izatia. Euskerako gaiak, pikante xamartasuna palta duela? Antzerkiak, gaurko erara jarriak ez daudela? Baliteke. Eta "apunte" txiki auekin Etxaniz'tar Nemesio'k astindu zuen ain erorita genduen edertia. Bañan "intentzio" batzutik ez da goiko mallara pasa. Ezin dugu ere geiago esaktu, adiskideak! Bañan grina pixkaren bat sortuta balego, alako ondore berpizte garri bat nabaituko genduela teatro-anbientean.
Gai ezkaxa naiz izanik, ortxe genituen ernaniar taldekoak, jator, ernai, abots-onekoak, deklamazio griñari emanak bañan "artifizialidaderik" gabe. Bañan esaten det, Ez al da obea izango egite on bat aurkeztutzea, kutsu gabeko deklamazio on bat baino?
Ontan emen datorkit Periko Salegi. Aspaldikoa. Berogei urte Ernaniko antzezlarien buru. Jatorra, baiño "gaztatu" xamarra.
Gaur gaurkoz, "Iziartxo" da neretzat euskal antzerki egokiena.
Ementxe antzeslariak: Jatortasuna dariotela buru-belarri. Zubeldia'tar Iñaki, Artola'tar Maria Pilar'ek, Lizeaga'tar Tomas'ek. Larretxea'tar Imanolek, Olano'tar Jesus M'ek Perurena'tar Begoña'k eta Etxeberria'tar Ixiarrek, lortu zuten errex, ardurarekin erabaki ziguten teatrotxoa.
Zati batean Bereziartua eta Olaskoaga abeslariak erenteritarrak, trebeak bere. Ortxe erakutsi baiziguten gaurko erara ere, gizonki biotzak eragiten duen indarraz gure izkuntza edozein doñuan, xamurki edo indartsu betetzen duela aitzalleen adimena...
Eta igande eder onetan, ainbeste bilduak gauden garaitxoan, gure bertsolariak eman diote bukaera jai-aldi zoragarri aueri...Gaur eta beti euskotartasuna eragiten duenarekin Z.ARGIA gertuko dala esan naiaz, agurtzen zaituztet bene-benetan.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]
Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
.jpg)
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]