BERGARAKO EUSKAL KULTUR HAMABOSTALDIA
Ez zaizkit gero bergararrok haserratuko, baldin gaurkorik baino gizarte eraginkorragorik ezagutu duen herri batetan bizi direla badiot.
Bai, Bergara herriak, gaur egun duen baino oihartzun eta ospe handiagorik izan zuen Euskal Herrian zehar XVIII eta XIX mendeetan, Azkoitiko Zalduntxoak eta Bergarako "Real Seminario" delakoaren ekintzez, batik-bat.
Orain datoz berrehundaka urte, hain zuzen, Xabier Muniberen "El borracho burlado" euskal irri-opera Bergaran aurkeztu zela lehendabizikoz, eta era honetako kultur antzespen eta agerraldiak nahiko usu izan ziren Bergaran, 1932 urtean azken Euskal Jaiak eratu ziren arte. Geroztik, azken urteotako kultur saioak eta beste hainbat ahalegintxo ezik, ezer guti.
Hutsune honetaz ohartuz, eta lokartua edo dagoen herri piztarazi asmoz, programa guztiz joria moldatu dute Bergaran, "hamabostaldi" delako bat alegia, eta, moldatu ere, behar bada honelako adiarazpen handi-mandiak beren munorik gorenera helduak diren garaian moldatu, hain zuzen.
Hauk honela, hamabostaldi honetako hainbat arduradun mintzatu dugu, Bittor Gorrotxategi eta Xabier Muruamendiaraz bikotea batik-bat, "Real Seminario" delako gela batetan apropos prestatua duten bulegoan.
Bergaran ez da sekula honelakorik egin, aurten da lehena, gerra ondoan behinik behin. Beste herrietan egindakoak ezezagun zaizkie bergarar gehienei. Tolosako eta Azpeitiko hamabostaldiak izan ditugu guk kontutan, eta haien esperientziak berriak dira guretzat.
Guk euskal mugimenduaren ikuspegi osotu bat nahi izan diegu geure herrikideei eskaini. Horregatik denetik azaldu nahi izatea.
Hitz batez esatekotan, programa "erakargarri" bat moldatu nahi izan dugu, bai hitzaldi kontuan, eta baita kaleetan zehar eratuko diren saioetan ere, eskulanen erakusketa eta haurren maskaradak, esate baterako.
Lehen hamabostaldi hau, ondoren urratu beharko ditugun bideen lehen pausoa izan dadin nahi genuke.
Geroxeago zenbait hitzaldi sail eratu nahi genuke, gai zehatzei atxikiak gainera, Azpeitiko "Urolaldeko Saiakerak" bezalatsu edo.
Zer nahi dugun badakigu, nondik joko dugun geroak esan beza.
Gaur egun Aranzadi Ikastola dena, eta beste hainbat kultur mugimenduren eragile.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]