EUSKAL HEZIKETAZ ELKARRIZKETAN


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Euskal Herriko bi irakasleei elkarrizketa

EUSKAL HEZIKETAZ ELKARRIZKETAN
Orain zenbait egun ikastolako irakasle bikote interesgarri batekin luze samar iharduteko aukera izan nuen. Ezkon bikotea, eta irakasle bikotea. Biak ikastola berean irakasle.
Neure ingurumatik urrun samar -urruntasunik baldin bada Euskal Herrian (geografiaz diot)- izan arren, kezka eta arazo berdintsuak ikusi nituen gure elkarrizketan
Halere, puntu bat bai; eta aski nabarmena, bikote horren eta neure ingurumari honen artean. Gure honetan orain zenbait urte, Ikastola mugimendua hasi berri haretan alegia, bizi izan genuen arazoa (egun ere, gure artean bertan, zenbaiten artean bizirik dagoen arren) bizi-bizirik dagoela somatu dut bikote honen inguruan: askorentzat, "arazo guztia -esaten zidan emazteak- euskara da". Esaldiari halako espresioa ematen zion! Esan nahiez, zentzu hertsian, murriztuan, rnaterialean harturiko euskara dela arazoa jende askorentzat.
Hona bada. Elkarrizketa aurrera zoala, Z.A.ko zenbait irakurlerentzat gauza interesgarriak ateratzen ari zirela konturatu nintzen, eta hala egin nizkien zenbait galdera.
-Nola dakusazue gure Euskal Herrian ematen den Hezketa?
-Arrisku handi bat nabari diogu gure herriari, eta da: badirudila, hezketa lan guztia ikastola mailara zuzentzen eta mugatzen ari garela. Orain zenbait urte Alfabetakuntza taldeak bere ekintzabidea propioa zeraman; badirudi, erabat, edo gehienhat, itzali egin dela mugimendu hori; zuen artean zertan da? Baziren beste mugimendu batzu ere: eskola sozialak e.a.
-Zer esan nahi duzue: heldu edo jende larriagoren hezketari ekin behar zaiola?
-Ba, bai. Hezketa ez da hamalau urte arte egiten dena. Hori haurraren hezketa litzateke. Baina gizonaren bizitza luze eta aldakorragoa da. Ta prolema handienak ikastola utziz gero sortzen dira.
Ikastolan "erakuspen" asko hartzen du; behar bada, kasu askotan, hain interesgarria ez dena, eta beste eskolatan ere, alde aldera, ematen dena.
Horrez gero, esanen genuke, ikastolan erabiltzen dugun diruari, soil soilik euskara irakasteko izan behar balu, efikazia aldetik harturik, protxu gehiago aterako geniokeela 14 urtetik gorakei aplikaturik.
-Ez dakit, baina itxura hau hartzen diot zuen diozuenari. Hlich-en bidetik joaz, eskola barruko hezketa hankaz gora botatzea litzakeela zuen helburua. Zer diozue zuzen7
-Egun, hezketa mailan esperientzia asko ari da egiten bazterretan, mundu guzian. Ez dugu uste, haatik, kanpoko esperientziaren bat bere haretan guregana daitekeenik. Eta, orain arte, berrikuntza mailan, ikastola bertan ere, exer gutxi egin dugula aitortu behar. Egin izan den guztia, edo ia dena, Kataluinan egin denari eta Freinet-ek dioenari begira egotea izan da. Kreaziolanik ordea, ezer gutxi.
Gainera, esan beharra dago, diru gutxi dugula hezketarako. Eta halere, egundako ikastolak (etxeak) egin nahi ditugu, eta guztia, egunean sei ordu hutseko lanerako. Uste dugu, ez dugula eskubiderik horrelako gastutarako.
Ez dugu uste Ikastola lurrera beta daitekeenik, hortik aurrera zenbait nahastaile esaten ari den bezala. Askoz gutxiago ere. Bakar-bakarrik, ez gaitezkeela muga ikastolara, eta ez ditzakegula gure ikastolak (gelak) sei orduko enplegura muga. Ikastola berritu behar dela diogu.
-Zein berrikuntza proposatzen duzue?
-Orain arte, gurasoek egin eta moldatu dute Ikastola, eta, hein batetan, irakasleek. Haurrek ez dute ia parterik hartu. Ikastola ez da bereizten, horretan, beste eskoletatik. Haurrak materia prima besterik ez dira izan, eta ez dira; euskaldun jator egiteko materia prima; baina euskal jatortasun hori helduen buruan dagoen gauza da, abstraktoki hartuz; jatortasun hori hartzean ez da kontuan hartzen haurra, haur bizia, egongea, biharkoa.
Gure ustetan, eskolak komunikabide behar du izan: bataren eta bestearen esperientzien komunikabide. Haurrek nork bere esperientzia elkarri agertzeko aukera behar dute izan eskolan. Hezketaren muina horretan datza: haurren komunikabide izatean.
Gainera, ikastola ez daiteke muga sei ordu hutseko lanera; zerbait gehiagorako hartu behar da hainhat kostaturiko ikasgela. Bestela, usurero handien eskuetan eroriko gara.
-Zein aplikazio gehingo emanen zeniokete ikastola-etxean?
-Gau eskola larriagoentzat: eskulana, euskara, elektrizitatea, ingelesa... mila gauza. Kultura zentroa behar luke izan.
Beste aplikazio bat: liburutegia sortu herrian. Jendeak ez du dirurik liburuak erosteko; eta, batez ere, ez du kriteriorik liburu eta aldizkariak hautatzeko.
Beste aplikazio bat: deporte edo kirol zentroa.
Lan hori guztia, denbora berean, diru irabazpide izaten ahal litzake, ikastolaren gastuak, hein batetan, berdintzeko.
Bazuen nere bikoteak beste zer esanik, baina utzi beharrean gertatu nintzen. Eginbeharrak. Eskabide bat egin diet: zirikatzaileren beharrean egon gabe, ea noiz hasten zareten zeuron kabuz hitzegiten eta idazten. ZIENTZIA! JALGI HADI PLAZARA!
Agian, ordea, zenbait irakaslerentzat, ideiak botatzen hastea arriskuz beteriko gauza litzateke. Nork daki zenbait girotan zein izen ezartzen ahal lioketen?
DIONISIO AMUNDARAIN
Badirudi hezketa lan guztia ikastola mailara zuzentzen ari garela
8

Gaiez\Gizartea\Irakaskuntz\Besteak
Egileez\ARANBERRI1\Gizartea

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude