«Axularren Esaldi- Hiztegia» Moldatu du. Axularren Obra, Harrobi Paregabea Da, Alderdi Askotatik
Langile aspergaitza dugu Luis Villasante gernikarra. Inork ukatuko ez dizkidan bost egia esan ditut autreko esaldian. Gutxienez baditu hamalauren bat euskarazko liburu argitaraturik. Beste dozenerdiren bat ere bai erdaraz euskal gaietaz Ezin konta ahala, bertiz, aldizkarietan idatzitako lantxoak. Eta hori guztia Teologiako irakasle izanaz Arantzazun
Maixu dugu euskal arloan, baina Axularren euskaran batez ere. GEROren itzultzaile eta aztertzaile nekaezina dugu. Gutartean gutxik aztertu du GERO, Villasantek hainbat Aurten berton eman digu mamiz eta hizkeraz atsegina gertatu zaigun «AXULAR. Mendea Gizona. Liburua» deritzan lana.
Orain, berriz, «Axularren-hiztegia» moldatu digu. Laster ikusi ahal izango dugu begien aurrean
Horretaz gainera Villasante Euskaltzainburu dugu
Guzti hau gogoan dugularik berorengana inguratu gara hitz-aspertu bat egin asmoz. Bere azken liburuaz eta Euskaltzaindiaz dugun jakin mina ase nahirik hurbildu gatzaizkio.
Izan ere, hitza bere gorrian, hitz soila eta biluzia, gauza guti da. Nola erabili ohi den jakiteko, matiza atxemaiteko, errejimena ikasteko, enplegu jatorrari ohartzeko, inguruari lotua behar da ikusi. Arraina uretan denean da arrain, hitza ere, hitzaldi barruan atxemaiten duzunean, orduan eta orduan bakarrik dakizu zuzen eta ziur zer den. Ene hiztegi horretan horrela ematen dira hitzak: esaldiaren barnean murgilduak.,,
Baina hitz batetik itzulika edo esanmolde bereziak sortzen direnean, hoiek ere partzen dira. Nik esango nuke modismo edo itzulika hoietan dela, neurri handi batean behintzat, hizkuntzaren arima. Itzulika edo modismo hoiek jasotzen kontu handia ipini dut. Esate baterako Gogoeta hitzaren ondoren, gogoeta egin ageri da bere esanahi bereziaz eta etsenpluez. Eta horrelatsu begia eduki, begi eman, laster egin, zer egin gogo duzu?, kontu guti egin, eta hainbeste eta hain beste esanmolde jator, beren esa nahi bereziaz eta etsenpluez jarririk datoz.
Diru aldetik hain urri eta eskas gauden bitartean, metel antxean ibiltze horrek ez du erremediorik. Aita Larramendik bere garaiko maxiatzaileei esana datorkit gogora: Si quieres que haya más Iibros vascongados, da unas friegas a tu bolsillo, y los habra...
Hala ta guztiz ere, Euskaltzaindia lanean ari da gaurko eskabideei eta premiei erantzuteko.
Bere Arautegia eta barre-erregelak gaurkotzeko, urrats handiak –oso beharrezkoak zirenak– egin ditu. Idatz-arau batzuk eman ditu: puntuazio markak noiz eta nola jorri, loturik ala bereiz idatzi behar diren partikulak, etab. Euskal Izendegia ere azaldu da, beren umeei euskal izena jarri nahi dieten gurasoei laguntzeko. Denda eta saltoki izendegia ere aurki agertuko da. Euskal Herriko herrien eta herritaren izenak nola diren jakiteka ere, hartako batzordea gogotsu dabil.
Donostiako gure Ordezkaritza, berriz, eskolarako behar den hiztegia prestatzen ari da. Gutxik baizik ez daki zer lan eskerka hartu duten jaun honek beren gain. Hitz zerrenda bakoitza hiru aldiz bialtzen zaIe aholkulari eta euskaltzainei, halen iritzi eta oharrak jasotzeko. Sei zerrenda onarturik ditu Euskaltzaindiak, eta beste asko bidean dira. Lan oso garrantzitsua eta ondoriotsua euskeraren etorkizunerako.
Arkitektura eta Etxegintza hiztegia ere martxan da, eta lanak oso aurrera doaz.
Aditz batuaren batzordeak ere, hiru urteren buruan, eman digu bere frutua: Aditz laguntzaile batua. Kalean da iadanik liburuxka.
Euskal irakasle tituitua ere jarri ala. Titulu hori lortzeko egin beharreko ikasketak, etsaminak, epai mahaia, diplomak eta agiriak. Guzti hori ere martxan da.
Sariketak antolatzen dira. Herria girotzeko jaialdiak ere bai. Aurten horrelako jaialdi eratu dira: Elgoibarren, Arabako Sabando-n, Arrasaten eta Lekeition. Beraz, ez gaude hain l0, ene ustez.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]
Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
.jpg)
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]