Jokin Zaitegi Arrasateko Semea


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Jokin Zaitegi idazleari ekarrizketa.
Jokin Zaitegi Arrasateko Semea
Zelan jo genuen Jokinen etxeko atea ez dugu oraindik ongi konprenitzen. Igande euritsu haren arratsean, lagunak utzi eta zoraturik daudenak bezala joan ginen. Hori izan da dena. Jokinekin hizketatzea zen gure helburua. Bagenekien gutxi gorabehera Jokin nor zen. Zer lan egin zituen beronek. Baina gu egia esan, Arrasateko idazle bakarrenetarikoa dugulako urreratu gara. Gaurregun idazten ari den bakarra noski.
Ikaragarri kosta zitzaigun beronen etxea aurkitzea. Jakintsu baten etxea dirudi. Bazter guztietan liburuak, mahaia gainezka. Liburu tartean gurutzea, zenizeroa, aulki batzuk.
Azkar hasi ginen elkarrizketan. Ardo ederra genuen lagun.
Non zaren esanen al diguzu?
–Jokin Zaitegi Plazaola nauzue, zerbitzeko. 66 urte ditut. Guatemalako pasaportea daramat, beti nere herritik at bizi izan behar baitut. Joan zen uztailean jo nuen Arrasatera, betirako geratzeko gogoz. Ez dut nere bizian lan larregirik egin...
–Bizian zehar zer lan egin dituzu ?
–Lehenengo Jesusen Lagunartekoa izan nintzen eta baita apaiztu ere. Gerratean Belkikara jo nuen (ez naiz inoiz gerraren zale izan, nik gerra beste era batera egiten baitut). 6 urtetan San Salbadoren irakasle. Geroxeago utzi nuen Jesusen Lagunartea.
Ez nuen izan berriz nere herrira itzultzeko biderik eta Guatemalara joan behar izan nuen, han Instituto Americano baten zuzendari egin ninduten eta 6 urte bota nituen. Bertan nengoela sortu nuen Euzko-Gogoa, eta gero neuk sortu nuen Lizeo Landibarren beste 6 urte. Bitartean 9 urte heladera irakasten hango Unibertsidadean.
–Zer zen Euzko-Gogoa?
–Begira, gerra ondoren Euska Herriaren giroa nahiko ahula zen jendea ihes eginda eta beldurrik zegoen, hemen geratu zirenak ez zeukaten larregi egiteko betarik, orduan bururatu zitzaidan euskal aldizkari soil bat beharrezkoa genuela. Horrela hasi nintzen.
–Finanziazioa?
–Sakelatik, mutilak, sakelatik. Lana egiten nuen eta hortik ateratzen nuen apurrarekin; beti galduaz bainan ni horrela jokatzeko prest nengoen eta aurrera jarraitu nuen. Gogoz ari nintzen lanean, banekien honela, isilpean sartzen ziren ale bakarrak gazteek gustorago ezin zituztela irakurri. Ikusten nuen idazle berriak sortzen ari zirela, gazteek gogo betea agertzen zidaten, honera etortzen ziran nere amari, zuzenbidea eskatzera eta bidaltzen zizkidaten heuren lanak.
–Bainan ez al zen hobe honuntzago argitaratzea?
–Behar bada bai, dena dela pentsamendu horrekin etorri nintzen honera, esan baitzidaten hemen argitara ahalko nuela bainan ez zan horrela gerta, eta Baionan hasi nintzen. Beraz lehenengo saioa Guatemalan eta bigarrena Ipar aldean. 120 idazletik gora bildu ginen.
–Orain dauden publikazioetatik zein iruditzen zaizu dela maisu?
–Euskal alorrean ez dugu maisurik, denak badugu zer ikasi beste guztiengandik. Autoikasia egiten da, ez dago maisurik ez aldizkarika, ez argitaldarika eta ez eta ere pertsonalki. Batzuk izan dira mitifikatuak bainan ez dut uste hainbesteraino direnik.
–Zure nortasunarekiko definizioa?
–Apaiz eta Euskal Herriaren zerbitzuan dagoen gizona. Beti "matxin" izan dena, Araotzeko nere amaren aldeko osaba zaharrak bezala. Beti eskuindarra nintzala uste izan dut, bainan orain konturatu naiz ezkertiarra izan naizela beti, beti zuzengabekeriaren dudalako.
–Gaurko euskeraren gain zer diozu?
-Hemen nagoenean behintzat beti euskara erabiltzen dut. Behin batean apostu egin nuen bizkaitar apaiz batekin: nik nion Donostia ertz batetik bestera euskara bakarrrik erabiliaz iragaiteko gauza nintzela, eta guziek zekiten euskara etxe bizitza bateko porteroak ez bestea, eta hemen aldamenetik zihoan andere batek erantzun zidan. Berez jendeak euskara badaki, baina ez du erabiltzen.
–Azkenez, zer erizten diozu gaurko Arrasateri?
-Arrasatek berez du aparteko indarra, antxina gure altzairua zen onena, gerora beti izan gara aintzindari, Arrasatek badu garra.
Euskarataz esanen dut kapitalistek eta lantegi agintariek galdu dutela; lehen Zerrajerako hizkuntza euskara zen eta zenbait hitz tekniko euskaldunak ez baziren ere, euskal kutsuarekin erabiltzen ziren eta agintari zaharrek ikasi zuten, ondo gainera, euskara, orain berriz ez dira gauza izan herriaren mailan jartzeko heuren jakituria.
Ikastolataz, hobe dutela lehenengo behintzat, bertako euskara irakatsi, gero bera osatu eta aurrera.
–Ikusten dugu zure bizian ez duzula denbora larregirik galdu, jarrai horrela, zu bezalako asko bagenitu beste oilar batek...
BIOK
18

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakAITEGI1
PertsonaiazAITEGI1

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude