Bazan Ordua!


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Durangoko Tonperriko jesuiten ikastetxeko Aita Garaigortari elkarrizketa.

Bazan Ordua!
Donostiatik Bilbora bidean, bazkalondoan, patxada-patxadan kotxearen run-run goxo eta giro epelean, loak artu ninduan.
–Iratzarri zaitez, gizon!
–Non gagoz, ba?
–Non egongo gara, ba! Anbotopean. Durangon.
–Torre luze, punta-zorrotz ori nongoa dugu, ba?
–Nongoa izango duzu, ba? Tonperriko jesuiten ikastetxekoa.

Ateko txintxarria jo eta Aita Garaigorta eskatu genduan.
Laster agertu za jesuita gazte, mee, beltzeran bat. Begi biziak, ezpain fin eta okotz zorrotza.
–Arratsaldeon, jaunak. Zer nai duzue?
–Zuen ikastetxe ontan euskera irakasten duzuela entzun dugu, eta onen berri jakitera gatoz. Egia al da? Ez al da ametsa?
–Ez da ametsa, ez, jaunak. Egi-egia duzue.
–...?
–Bai gure aspaldiko ametsa, euskera gure ikastetxean jartzea, izan zan baiña amets eder ori ez da aurtengo, urterarte egia ta mami biurtu.
–...orduan, egia da! Zorionak! Bazan ordua!
–Ikastetxe ontan ba gera zazpizortzi jesuita gazte, edo gazte xamarrak euskera-zale amorratuak, eta bein batzar bat antolaturik esan genduan: "Txoriak torrotxio egiten du? Euskaldunak euskeraz bearko du". Eta esan bezala, egin dugu.
–Baiña euskera ez dakitenek?
–Ikas dezatela. Ni ere euskera ikasten jo ta ke ari naiz. Euskera ez dakian euskotarra, txorrotxioka ez dakien txoriaren antzeko da... Alperrikako txori mutua.

–Orain ipuin barik, argi ta garbi esaiguzu, Aita Garaigorta: Noiz, nola, nork eta nori, irakasten duzue euskera?
–Zure "Noiz" orrekin asi gaitezen. Aurreko urteetan, ezin bestez, euskera eskola orduetatik kanpo irakasten asi giñan, baiña... zer gertatu zan?... euskal ikasleak, lagunak aize zabalean olgetan ikusi, eta nok euki eskolan lotuta? Orrela oso gutxi aurreratzen genduan, eta euskera ezkerreko begiekin begiratzen asi ere bai. Aurten eskola ordu barruan sartu dugu euskera, beste edozein ikaskizun bezala.
–Eta nori irakasten diozue? Nai dutenei bakarrik, ala denei?
–Leen nai zutenak bakarrik ikasten zuten, orain denak: preparatoria eta ingresoko den-denak. Datorren urtean batxillerrakin asiko gera, beti gora goraka joanaz. Guk ez diogu umeari galdetzen: aritmetika, jeografia, gramatika... ikasi nai al duzu? Programa bat dugu, eta programa ortan euskera sartu dugu, eta kito. Gu Euskalerrian gagoz. Euskaldunen izkuntza euskera da... "ergo"..
–Latin ere ba dakizu.
–Pizka bat bai... eta ingles eta gaztelania, eta frantses eta... zenbat eta izkuntza geiago jakin, obe. Besteen iskuntzak ikasi, eta geurea aaztu?
–Begi-beteko egiak esaten dituzu.
–Eibarko seme jator, Erromaldo Galdosen esana etorri zait burura zuri entzunaz. Buruz oso azkarra zan eta zortzi izkuntza ikasi zituan, baiña beti esaten zuan eskua burura eramanaz: "zortzi izkuntza buruan", eta gero biotza izendatuaz: "Baiña bat bakarra biotzean: ene euskera maitea". Aita Galdosek kalea dauka bere izenez Eibarren. Merezi du.
-Nork erakusten du euskera?
-Ikusten al dituzue argazki ontako lau andereño gazte, alai, lirain auek? Auetxek dira gure ikastetxeko euskeraren aingeru zaintzailleak: Zabaletatar Kontxi, Mila Berrio-Ategortua, Edurne eta Dego.
-Andereño panpoxa oiekin edozeiñek pozik ikasiko luke.
-Egia esan duzu. Oso pozik dabiltza zortzi.bederatzi urteko umeak, euskera ikasten.
-...eta nola ikasten dute?
-Aurtengoz, beintzat, ba dugu liburu bat ortarako oso ederra; "Nora Zoaz", Bilboko "Euskerazaleak" argitaratua: kolore biziak ditu eta ikasgaiak maillaka poliki jarriak. Gramatika pizka bat ba du, baiña begietatik sartzen da metodo au. 700 itz edo ba ditu, leenengo urterako naiko.
Ariketak egiteko "Kili-kili"ren "Lan ta lan" kuadernoakaz asiko gara. Umeak oso pozik betetzen dituzte Kili-kiliren lanak.
-Eskerrik asko, A. Garaigorta.
-Gauza bat esan bear dizuet emendik ies egin baiño leenago. Ba zala ordua, gure ikastetxeetan euskeraz irakasten asteko. Orain zortzi urte asi giñan, Aita Goikoetxea emen zanean, euskera erakusten... baiña orduan "goitik" euri geiegi egiten zuan azi onak lurrean indarra artzeko. Guk giro obea aurkitu dugu. Oraindik ez da eguzki betea, baiña... tira... aal duguna egiten dugu. Itugiñik ez dago.
-Ezer besterik?
-Bai. Gure ejemplo ona ikusita edo... San Antonio ikastetxeko mojak ere euskera irakasten asi dirala. Eta ez nolanai. Nik uste dut guk baiño gertsuago eta gogotsuago. Ba da an Mari-Asun izeneko moja bat, oso jatorra, eta besteak ere aren antzekoak omen dira... Aiek ere euskera jarri dute guztientzat.
-Ba zan ordua!!! Agur. Agur.
Goikoetxeatar Iñaki
6


GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakBesteak
GaiezGizarteaErlijioaEliza katolBesteak
PertsonaiazGARAIGORTA1
EgileezGOIKOETXEA5Gizartea

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude