Dantzari Bat Gure Artean


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Maite Egiguren dantza klasikoko dantzariari elkarrizketa.

Dantzari Bat Gure Artean
Egiguren'dar Maite, Donostiarra
Gurekin egun batzuek igarotzen degu Maite Egiguren, donostiar dantzari jatorra. Erroma'n du bere oraingo lan-lekua, ta bere txoko ontara agertu zaigun ezkero, txango bat berarekin egitea bururatu zaigu. Gure galderak Maite'ren goraberak jakiteko izan dira batzuek; eta besteak dantza klasikoa dalakoaren lanketaz zertxobait aditu nairik.
Donostiarrak gogoan izango dute guziontzat ain arrigarri izan zan nexkatil ura. Bera da, ba, gaur aurrera dakargun Egiguren'dar Maite au. Bere amaika ta amabi urtetan, "Antzarraren Eriotza" deritzan dantza ta beste orrelakoak egiten zizkigun, edozein dantzari legezko bezin egoki. Gure artean, etzuan bere lanaren goratzaile maillakorik. Ezpaigendun emen dantza-jakintzan bear bezelako iritzia eman zezakenik.
Etxean ezin zezakena, Italia'n egin du Andik etorri zaigu gure nexka dantzari onen goraitamena. Ta aitamen goeneko ori eman digutenak, dantza ara zoan oso aituak eta jakitunak ditugu.
Joan gatzaizkio, ba, gure Maite'ri, ta besterik gabe asi gera galdezka:
–Zentat urtekin asi zinan dantza klasikoa ikasten?
–Bederatzi urtekin, ain zuzen ere.
–Nolatan eman zizun buruak bide ori artzea?
–Ara, ba: egun batean, Kursaal'eko iskillaretan arkitzen nintzan, nere kideko lagun baten zai. Nexka laguna, Uruñuela'tar Jose-rekin dantza-eskola ematen ari zan. Orretan nengoala, agertu zan gure D. Jose, ta dantzan ikasi nai al-nuan galdetu zidan. Nik ez nekian gauza aundirik, lan ura zer ziteken, baina ala ta guztiz ere, baietz erantzun nion. Eta besterik gabe sartu ninduten dantza-mundu orretan.
–Ze lan egin zenduan Uruñuela Maixuarekin?
–Ikasten eta obetzen joan nintzan poliki-poliki nere dantza-lana. Urtero, ikaste-egunak bukatzen ziranean, dantza-jai bat antolatzen zuten, eta papeletako iritxi-emaileak, gure dantza-lana, artan bizi - ziran dantzarien parekoa zala, esan oi-zuten. Baiña gerora, dantza-ikaste onek ;etzuan gure artean bear bezelako berotasunik arkitu, ta Akademi aretan asitako lanak, etzuan aurrerapiderik iritxi.
–Ta emen agertu zenituzten dantzaeraketa onenak?
-Nereki-ko auetxek- Ravel'en "Pavana a una infanta difunta", Benedotto Martzelo'ren "Concierto en RE", Gounod'en "Fausto" ta abar. . . Euskal-folkloreko dantza-eraketa batzuek ere, Uruñuelak eratutakoak, eman genituan. Onela "Contrapasa", "Sagar-dantza", Azkoiti'ko Zalduntxoen "Minueta"ta abar...
–Noiz atera zinan Euskalerritik?
–1951'garren urtean. Siena'ra, "Academia Musicale Chigiana"ra joan nintzan. Salkharoff (andre-gizonak), dantza-eraketa onetan berritzaile oso sonatuak, nituan ango nere maixu-maistrak. Eta antxe pindu zan nere dantza-lana.
Siena'n, 1961'garren urtean, lenengo saria irabazi nuan. Dantza ta Dantza-eraketa edo koreografia leiaketa zan.
Leiaketa onek, "Conte Guido Chigi Saracini" izena du. Nere sarfia Ravel'en "Rigodon du Tombeau de Goperin"en dantza ta dantza-eraketa egiñaz iritxi nuan. Ta ori, lenengo ariketan, beste-aldirik egin bearrik gabe. Inor ezpaizan nere pareko agertu lenengo saioan. Ta dantzariak errialde askotakoak izan ziran tartean.
–Orain zertan ari zera?
–1962'garren urteko dantza-ikasaldia bukatuta gero, Sakharoff andre-gizonak, Erroma'ko Akademiko irakasle laguntzaile lekua eskeini zidaten. Ikas-leku ortan aritzen naiz orain.
–Ze dantza-era erabiltzen dezue Erroma'n?
–Oso era bizia. Ta ori Sakharoff senar-emazteak darabilten teknika klasiko ta plastikoari eskerrak. Erabat Sakhanoff jaun-andreak oso era ereskoia erakusten dute. Onela dantzariak bere nortasuna obeto agertu dezake, ta arte-bidean asko aurreratzeko bidea arkitzen du. Au ez da leku guzietan ikusten; sarri, dantzaria dantza-taldeko gauza lotu ta erabaki bat bezela erabiltzen bai-dute.
–Zerorren barruak ze dantza-mota eskatzen dizu?
-Amaboskarren eta amaseigarren gizaldiko madrigalak. Or daude Luis Milan eta Mudarra'renak.
–Gerorako asmoak...?
–Dantza-era berri ta erabaki bat sortu nai nuke, Akademi batean erakusteko. Oraingoz, ballet-mota berri baten bila nabill. Ez nuke nai, etxeko ta lagunen artean egiteko uskeri batzuek erakusten, nere egunak agortzerik.
–Ba al-da biderik, euskal-musika ta giza-tankerak ballet baten eiñean, azaltzeko?
–Gure erriko gaiekin, eta dantza-era dotore ta geldian, or degu gure Uruñuela Maixuak iritxi duana. Bera izan degu ontan lenengo, ta erakusle bakarra gaur arte.
Eskerrak emanaz eta ondorengo lanetan aurrerapen asko opa diogula, agur egin diogu Maite, dantzari donostiar jatorrari. Ongi ibili, Maite, Italia'ko lurralde oietan!
E'tar N.
4

GaiezKulturaDantzaBalleta
PertsonaiazEGIGUREN1

Azkenak
2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Etorkizuneko apustua

Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.

Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]


Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen

Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.


X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?

Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]


Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]


2024-11-21 | Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan

Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]


Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk

ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak  atxikimendu kanpainarekin.


2024-11-21 | Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek

Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]


Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak

Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


Eguneraketa berriak daude