“Instituzioak beraiek ere badira oldarraldi matxistaren erantzule”

  • Martxoak 8aren izaera iraultzailea berreskuratzeko deia egin du Itaia emakumeen antolakunde sozialistak. Irene Ruiz Itaiako kideak azaldu digunez, “oldarraldi erreakzionarioaren eta matxismoaren aurrean proposamen iraultzailea hauspotu eta kontzientzia sozialista hedatu” nahi izan dituzte.

Itaiako emakume langileek dei egin dute instituzioetatik kanpo kalean antolatzera, "norabide iraultzailean". / Argazkia: Itaia.

Zapatua izanik, inportantzia eman diote goizean goizetik emakume langileek plazak hartzeari; ahalik eta jende gehienarengana heltzeko planteamendua egin dutela ziurtatu du Ruizek. “Erakutsi nahi dugu badela indar politiko bat mahai gaineratzen ari dena emakume langileon emantzipazioa, estrategia sozialistaren bitartez. Uste dugu matxismoari eta ideia erreakzionario eta faxistei aurre egiteko aukera bakarra hori dela”.

Itaiako kideek kezkaz hartu dute “oldarraldi erreakzionario eta matxista”. Ruizek bereziki arriskutsutzat jo ditu sare sozialetan barreiatzen diren mezuak: “Mezu misoginoak zabaltzen dituzte, eta erreferentziazko neska eta emakume dirudunek askotan diskurtso arrazista erabiltzeak eragiten du seinalamendu eta bazterketa handiagoa”. Ideia “atzerakoi eta baztertzaile” horiek gizarteko espazio guztietan daudela ohartarazi du, eta emakumeen iruditeri “otzan eta sexualizatua” hedatzen ari dela.

Itaiak faxismoaren aurkako borrokan agente gisa kokatu du bere burua, kontuan hartuta “instituzioei begirako planteamenduen mugak”. Irene Ruizek kritikatu du instituzioak beraiek ere badirela “oldarraldiaren erantzule” eta, beraz, “emakume langileon zapalkuntzaren arduradun”. “Ikusten dugu ezkerreko politikek ekarritako frustrazioaren aurrean eskuina hartzen ari dela alternatiba papera”, eta Itaiak aldarrikatu nahi du eskuinetik kanpo badaudela alternatibak.

“Borroka egin behar dugu eskubide politiko eta ekonomiko horiek bermatzeko, pixkanaka egoera zaurgarrian dauden edo politika egiteko aukera gutxiago dituzten horiek ere integra daitezen”, Irene Ruiz, Itaiako kidea

Feminismoaren aldarria eta borroka instituzionalizatu egin dira, Ruizen hitzetan, “ezker alderdiaren bitartez eta bertatik eratortzen diren politiken bitartez”. Horrek dituen ondorioak azaldu ditu: “Erreforman zentratzen diren politikek mugak dituzte, eta erreforma gauzatzeko gero eta margen txikiagoa dago; ezkerrak ere gobernuan langileen aurkako neurriak hartu ditu”. Ruizek salatu du langile klasearen borroka alde batera utzi dutela, eta erreformaren zentzua “sinbolikoa” dela egun: “Gainazaleko aldaketek ez dute eragin zuzenik emakume langileon bizitzan”. Indarkeria matxistaren adibidea jarri du: “Aterabidea mugatzen da kasuen kudeaketara, prozesu judizialen edo gizarte zerbitzuen bidez. Are gehiago, aterabide poliziala hauspotzen ari dira”.

Zein da Itaiaren proposamena horren aurrean? Instituzioetatik kanpo kalean antolatzera dei egin du antolakundeak, ideia matxista eta faxistei kalean erantzutera, “norabide iraultzailean”. “Jendearekin lan egin behar da, kontzientziazioa landu, askatasun terminoetan ulertuta”. Batik bat garrantzia eman diote emakumeen aurkako jarrerei erantzuteko “espazio zabalak” irekitzeari, salaketatik harago. “Horrek exijitzen du langile klaseko hainbat eragilerekin aliantzak osatzea, baita lan sektore feminizatuetako langileekin, migranteekin...”. Emakume langile horiek guztiek Itaian parte hartzeko espazioa dutela azpimarratu du.

Ordea, Ruizek ohartarazi du emakume langileen lan eta bizi baldintzengatik –zaintza lanak barne–, “politikarako denbora oso murritza” dela. Horregatik, M8 honetan bereziki aldarrikatuko dute borroka sozialistan ere emakume langileek lehen lerroan egon behar dutela: “Borroka egin behar dugu eskubide politiko eta ekonomiko horiek bermatzeko, pixkanaka egoera zaurgarrian dauden edo politika egiteko aukera gutxiago dituzten horiek ere integra daitezen”.

Hiriburuetako manifestazioak

Bilbo 12:30ean Moyua plazatik
Baiona 15:00etan Herriko etxean
Donibane Garazi 15:00etan Jai Alai itzulgunean
Donostia 18:00etan Bulebarretik
Gasteiz 18:30ean Virgen Blancatik
Iruñea 18:30ean San Frantzisko plazatik


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Martxoak 8
2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


M8an faxismoaren kontra eta aliantza feministen alde egingo du Euskal Herriko Mugimendu Feministak

Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra... [+]


Zapi morea

Andre zahar dotorea senarraren besotik zihoan gurutzatu ginenean. Bistaz ezaguna, oker samar zegoela ikusi nuen, adinaren ajeak. Benetako señora eibartarra: perlazko lepokoa; ilea kardatuta harro-harro, ostirala izanda, ile-apaindegian goizean egon zela ezagun zuen. Gure... [+]


Jone Gil Landaburu, Euskal Herriko Mugimendu feministako kidea
“Gure indarra instituzioen hipokrisiaren eta diskurtsoez jabetzeko ahaleginen gainetik dago”

Azaroaren 30eko Greba Orokorretik "indartuta" eta "saretuta" atera dira feministak. Jone Gil Landaburu, Euskal Herriko Mugimendu Feministako kideak nabarmendu du horri esker mugimendu feministak zaintzaren auzia erdigunean jarri duela. Horrez... [+]


2024-03-06 | Leire Artola Arin
Emakumeak borrokan, instituzioak entzungor

Martxoaren 8a egun garrantzitsua da mugimendu feministarentzat, eta azken urteetako olatuari jarraiki, aurten ere ehunka herri eta hiritako kaleak beteko dituzte emakume langileen eskubideen aldeko aldarriz. Azaroaren 30eko greba orokorraren ildotik, zaintza eskubide publiko eta... [+]


2024-03-04 | Leire Artola Arin
Martxoaren 8an “bizitzekin negoziorik ez” egiteko aldarrikatzera kalera aterako da EH Mugimendu Feminista

Martxoak 8a “borroka eta salaketa eguna” dela gogorarazi du Euskal Herriko Mugimendu Feministak, eta mobilizazioetara batzeko deia zabaldu du. Aldaketa kultural eta instituzional sakonak eskatu ditu, emakumeen aurkako indarkeriei aurre egiteko.


Martxoak 8 ez da jaiegun izango Euskal Autonomia Erkidegoan

Asteartean onartu du Eusko Jaurlaritzak 2024ko lan egutegia. Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak martxoaren 8a jaiegun izendatzea proposatu zuen, baina ez egun hori ez beste efemeride feministarik ez da jai izango.


2023-04-17 | Ane Labaka Mayoz
Enpatxua

Zea Maysen kantu ezagunaren bertsio bat doinutu dut neure kolkorako. Martxoa joan da ta jarri diot izena, originaletik gutxi duela badakidan arren. Heldu da apirila, eta zin dagizuet, benetan, nik ez nuela honi buruz hitz egin nahi. Martxo moretuak gainkarga dakarkigu... [+]


2023-03-08 | Estitxu Eizagirre
Soraya Agirre, migratu feminista zaintzailea
“Zure zaharra zaintzeko kontratatu behar bagaituzu ez gaitzazu begiratu gainetik, parez-pare baizik”

Euskal Herriko Emakume Migratu Feminista Zaintzaile Soziosanitarioen Elkarteko kidea da Soraya Agirre. Berak orduka egiten du lan zaharrak zaintzen, baina elkarteko %90 egoiliarrak dira, zaintzen duten zaharraren etxean bizi direnak. Alokairua lortzeko eta lan baldintzak... [+]


Emakumeak gora!

Pandemiak kolektiboki zenbateraino eragin gaituen sakonean aztertu gabe jarraitzen badugu ere, ez da gehiegizkoa “gureak” egin ditugun aldarrikapenak utzi dizkigula esatea. Horietako bat, zaintzak erdigunean jarri behar ditugula behingoz.

Zaintzaren auzia geroz... [+]


Eskola ekofeminista eraikitzeko bide-orria

Genero berdintasunaren aldeko eta biztanleriaren zati handi bat pobretzearen aurkako borrokan, ikasgeletan alternatiba errealista eta bidezkoak lantzeko unitate didaktikoa plazaratu du Steilas sindikatuak: “Eskola ekofeminista eraiki dezagun”. Haur Hezkuntzatik... [+]


Zaintza sistema feminismotik iraultzeko prozesuari hasiera emanen diote martxoak 8 kari

Denon bizitzak erdigunean. Zaintzak irauli dena aldatzeko lelopean abiatu berri du epe luzerako mobilizazioa Euskal Herriko mugimendu feministak. Otsailaren 1ean Gasteizen egindako prentsaurrekoan eman zuten dinamikaren berri. Ainhoa Olaso Sopelarekin hitz egin dugu eta azaldu... [+]


2023-02-01 | ARGIA
Zaintza sistema eraldatzea helburu, epe luzerako prozesua jarri du martxan Euskal Herriko Mugimendu Feministak

Mugimendu feministak epe luzerako prozesu bat jarri du martxan, zaintza sistema iraultzeko helburuarekin. Mobilizazio-prozesu gisa planteatu dute, eta lehen mugarria Martxoaren 8an jarriko dute.


M8an protesta egiteagatik 15 hilabeteko espetxe zigor eskaera Larunberentzat

Ostiral honetan egin dute auzi saioa Nafarroako Auzitegi Nagusian eta bertan Fiskaltzak eskatu du 15 hilabeteko zigorra 2021eko Martxoaren 8an, Nafarroako Legebiltzarraren aurrean Ainhoa Larunbek foruzain bati egindako ustezko erasoagatik.


Eguneraketa berriak daude