“Instituzioak beraiek ere badira oldarraldi matxistaren erantzule”

  • Martxoak 8aren izaera iraultzailea berreskuratzeko deia egin du Itaia emakumeen antolakunde sozialistak. Irene Ruiz Itaiako kideak azaldu digunez, “oldarraldi erreakzionarioaren eta matxismoaren aurrean proposamen iraultzailea hauspotu eta kontzientzia sozialista hedatu” nahi izan dituzte.

Itaiako emakume langileek dei egin dute instituzioetatik kanpo kalean antolatzera, "norabide iraultzailean". / Argazkia: Itaia.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Zapatua izanik, inportantzia eman diote goizean goizetik emakume langileek plazak hartzeari; ahalik eta jende gehienarengana heltzeko planteamendua egin dutela ziurtatu du Ruizek. “Erakutsi nahi dugu badela indar politiko bat mahai gaineratzen ari dena emakume langileon emantzipazioa, estrategia sozialistaren bitartez. Uste dugu matxismoari eta ideia erreakzionario eta faxistei aurre egiteko aukera bakarra hori dela”.

Itaiako kideek kezkaz hartu dute “oldarraldi erreakzionario eta matxista”. Ruizek bereziki arriskutsutzat jo ditu sare sozialetan barreiatzen diren mezuak: “Mezu misoginoak zabaltzen dituzte, eta erreferentziazko neska eta emakume dirudunek askotan diskurtso arrazista erabiltzeak eragiten du seinalamendu eta bazterketa handiagoa”. Ideia “atzerakoi eta baztertzaile” horiek gizarteko espazio guztietan daudela ohartarazi du, eta emakumeen iruditeri “otzan eta sexualizatua” hedatzen ari dela.

Itaiak faxismoaren aurkako borrokan agente gisa kokatu du bere burua, kontuan hartuta “instituzioei begirako planteamenduen mugak”. Irene Ruizek kritikatu du instituzioak beraiek ere badirela “oldarraldiaren erantzule” eta, beraz, “emakume langileon zapalkuntzaren arduradun”. “Ikusten dugu ezkerreko politikek ekarritako frustrazioaren aurrean eskuina hartzen ari dela alternatiba papera”, eta Itaiak aldarrikatu nahi du eskuinetik kanpo badaudela alternatibak.

“Borroka egin behar dugu eskubide politiko eta ekonomiko horiek bermatzeko, pixkanaka egoera zaurgarrian dauden edo politika egiteko aukera gutxiago dituzten horiek ere integra daitezen”, Irene Ruiz, Itaiako kidea

Feminismoaren aldarria eta borroka instituzionalizatu egin dira, Ruizen hitzetan, “ezker alderdiaren bitartez eta bertatik eratortzen diren politiken bitartez”. Horrek dituen ondorioak azaldu ditu: “Erreforman zentratzen diren politikek mugak dituzte, eta erreforma gauzatzeko gero eta margen txikiagoa dago; ezkerrak ere gobernuan langileen aurkako neurriak hartu ditu”. Ruizek salatu du langile klasearen borroka alde batera utzi dutela, eta erreformaren zentzua “sinbolikoa” dela egun: “Gainazaleko aldaketek ez dute eragin zuzenik emakume langileon bizitzan”. Indarkeria matxistaren adibidea jarri du: “Aterabidea mugatzen da kasuen kudeaketara, prozesu judizialen edo gizarte zerbitzuen bidez. Are gehiago, aterabide poliziala hauspotzen ari dira”.

Zein da Itaiaren proposamena horren aurrean? Instituzioetatik kanpo kalean antolatzera dei egin du antolakundeak, ideia matxista eta faxistei kalean erantzutera, “norabide iraultzailean”. “Jendearekin lan egin behar da, kontzientziazioa landu, askatasun terminoetan ulertuta”. Batik bat garrantzia eman diote emakumeen aurkako jarrerei erantzuteko “espazio zabalak” irekitzeari, salaketatik harago. “Horrek exijitzen du langile klaseko hainbat eragilerekin aliantzak osatzea, baita lan sektore feminizatuetako langileekin, migranteekin...”. Emakume langile horiek guztiek Itaian parte hartzeko espazioa dutela azpimarratu du.

Ordea, Ruizek ohartarazi du emakume langileen lan eta bizi baldintzengatik –zaintza lanak barne–, “politikarako denbora oso murritza” dela. Horregatik, M8 honetan bereziki aldarrikatuko dute borroka sozialistan ere emakume langileek lehen lerroan egon behar dutela: “Borroka egin behar dugu eskubide politiko eta ekonomiko horiek bermatzeko, pixkanaka egoera zaurgarrian dauden edo politika egiteko aukera gutxiago dituzten horiek ere integra daitezen”.

Hiriburuetako manifestazioak

Bilbo 12:30ean Moyua plazatik
Baiona 15:00etan Herriko etxean
Donibane Garazi 15:00etan Jai Alai itzulgunean
Donostia 18:00etan Bulebarretik
Gasteiz 18:30ean Virgen Blancatik
Iruñea 18:30ean San Frantzisko plazatik


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Martxoak 8
Gure istorioak berreskuratzea eskubideak defendatzeko

Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]


Pintaketa faxistak egin dituzte Maulen aldarri feministen aurka

Martxoak 8an egindako pintaketak gainetik margotu dituzte ikur faxistekin Zuberoako hiriburuan. Horren aurrean elkarretaratzera deitu dute, astelehenean.


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


2025-03-05 | Leire Artola Arin
Zaintza eskubidea aldarrikatuko dute sindikatuek ostegunean

Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


M8an faxismoaren kontra eta aliantza feministen alde egingo du Euskal Herriko Mugimendu Feministak

Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra aldarrikatu.


Zapi morea

Andre zahar dotorea senarraren besotik zihoan gurutzatu ginenean. Bistaz ezaguna, oker samar zegoela ikusi nuen, adinaren ajeak. Benetako señora eibartarra: perlazko lepokoa; ilea kardatuta harro-harro, ostirala izanda, ile-apaindegian goizean egon zela ezagun zuen. Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude