Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina kontzeptu politiko huts bihurtzeko arriskuarekin, beti bezala zer eta nola galderei erantzun behar diegu.
Karl Polanyi-k ederki azaldu zuen, herrigintzan eta kooperatibagintzan gabiltzanok oso modu intuitiboan badakiguna, gizartea ez duela merkatuak gidatzen eta antolatzen; eta utopia liberal hori, teknokapitalismoaren garaiotan ere, erabat disfuntzionala eta bizitzaren kontrakoa dela. Zerbait erakutsi badaiteke da, estatu eta merkatu forma ezberdinen artean, komunitatearen antolaketa izan dela gizartearen antolaketaren erdigunea, humanitatearen historia luzean zehar.
Harreman eredu publiko-pribatua hegemonikoa den gure errealitatean, eredu publiko-komunitarioa da kezka sortzen duena, kapitalismoaren Troiako zaldi ezkutu bat balitz bezala, Agamemnon eta bereak gure estatu, harreman eta bizitzetan erabat barneratuak ditugunean. Publiko-pribatuaren dikotomia onartzeak praktikaren eta diskurtsoaren kaiola neoliberalean ondo lotzen gaitu, berdin du publikoaren edo pribatuaren aldetik egiten dugun.
Publiko-pribatuaren dikotomia onartzeak praktikaren eta diskurtsoaren kaiola neoliberalean ondo lotzen gaitu, berdin du publikoaren edo pribatuaren aldetik egiten dugun
Gizartearen antolaketa komunitarioa garatzeko, berriz, herrigintzaren eta langile klasearen tresna bat erabiltzeaz serioski hitz egin beharko dugu; kooperatibismoaz ari naiz, bai. Lurralde eta proiektuetan, harreman ez merkantilizatuez ariko bagara, eta nola galderari erantzunez, ardatz kooperatiboa gehitu beharko diegu, izaera publiko-komunitarioko pentsamenduari eta praktikari.
Adibideak baditugu, kooperatibetan eremu publikoa eta komunitarioa txertatzen dituztenak, berriki herri kooperatiba eta energia komunitateetan, edo kooperatibek lurraldearekin eta jendartearekin konpromisoz, eraikitzeko gai diren interkooperazio harreman konplexuetan ikusten ditugunak.
Kapitalismoak bizitzaren aurka egiten duen egiturazko merkantilizazio prozesuan, eta estatuaren, beraz, esparru publikoaren, apropiazio autoritarioaren aurrean, eremu eta proiektu komunitarioak baliabide materialez hornitu, eta egitura publiko-komunitario-kooperatiboekin finkatzeko ordua da. Ezin dugu teoriaren zingiran ito, praktika eraldatzaileak aitortu eta zabaltzeko ordua da, lurraldeak, harreman materialak eta bizitza duinak josteko garaia.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]