Industria politikak: noren erreminta?
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko gobernuek euren industria-politikan norabide aktiboagoa hartzeko presioa jasan dutela, pandemiak, tentsio geopolitikoen gorakadak eta krisi klimatikoen ondorioz sortutako kezkak direla eta. Arazo horiek direla medio, gaur egungo edozein proposamen ekonomikok, arrakasta politikoa izateko, bi hitz horiek barneratuta izan behar ditu. Ekonomia ziurgabetasunaren aurrean, euskarri bilakatu da industria politika.
Definizioaren inguruan, badago funtsezkoa den agente bat: gobernua. Estatuaren parte hartzea ekonomian ere azpimarratzen dute, horren egitura edo norabidea aldatzeko. Oinarri horiek hartuta, akademikoek gobernantza barneratzen dute, hau da, aktore gehiagoren parte hartze aktiboa. Laburbilduz, industria politikak helburu du merkatuaren akatsak zuzentzea eta funtsezko sektoreetan ahaleginak koordinatzea. Produktibitatea, berrikuntza eta lehiakortasuna hobetzera bideratuta dago. Eta epe luzeko helburuak ditu, garapen iraunkorra eta gizarte-ongizatea barne.
Euskal Herrian, zenbait industria politika ditugu. Alde batetik, gobernu autonomikoek (EAEkoak eta Nafarroako Gobernuak) egindakoak. Euskal Herri Kontinentalean, aldiz, Frantziako eta Akitania Berriko industria politika orokorrek zuzentzen dute, berezko industria estrategiarik gabe. Horien gainetik, Europar Batasunean zehazten diren politikak gidaliburua dira. Agerikoa da ez dagoela Euskal Herri mailako politika bateraturik, horrek dakarren kontraesan eta bikoiztasunekin.
Galdera da ea posible den langile klasearen interesei erantzungo dien industria politika bat sortzea, baita industria gobernantza alternatiboa sustatuko duen langile politika bat ere
Definizioari berriro helduta, ezaugarri ohikoenak zirriborratuta, helburua langile klaseko ikuspuntutik kapitalismoa gainditzea bada, beharrezkoa da kontzeptua bera birpentsatzea. Gobernua (edo estatua) langileen interesen babeslea al da? Estatuaren erantzukizuna lana eta kapitalaren arteko bitartekariarena egitea da? Sakontasunez erantzuteko galderak dira, eztabaida pizten dutenak. Saihesbidea hartuko dut, langileriaren klase autonomiari helduta eta Internazionalaren leloa berreskuratuta: langileen emantzipazioa beren lana izan behar da.
Galdera da ea posible den langile klasearen interesei erantzungo dien industria politika bat sortzea, baita industria gobernantza alternatiboa sustatuko duen langile politika bat ere, kapitalismoa gainditzeko helburua duena. Ikuspegi horrek klase independentzia eskatzen du, baita gobernuaren eta botere ekonomiko nagusien benetako autonomia ere. Zentzu horretan, langile erakundeak diren ekonomia sozial eraldatzaileak eta erakunde sindikalen lanak berebiziko garrantzia dute.
Politika sindikalaren kasuan, aukera du industriaren langileen kontrolaren eta kudeaketaren alde egiteko. Noski, hitzarmen sozialeko sindikalismoa alde batera uztea eskatuko luke, helburuak lausotzen dituen hitzarmenean erori gabe.
Industria politika inklusiboago eta demokratikoago baterako mugimendu horrek erronka ugari ditu aurrez aurre, eta erronka horien artean nabarmentzen dira, batetik, ezarritako interesen erresistentzia eta, bestetik, ikuspegi horri eutsiko dion esparru teoriko eta praktiko sendo bat garatzeko beharra. Industria politikak zabaltzen diren garaian, bide autonomo hori lantzea erronka eta beharra da.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Gizakiok berezkoa dugu parte garela sentitzeko beharra. Parte izateko modu hori jasotako hezkuntza, ingurua... formateatzen joaten da.
Identitateak ezinegon asko sortzen du gizakiongan. Batzuetan, banaketak ere eragiten ditu, ezin dugulako jasan beste baten identitatearen... [+]
Fermin Muguruza jarraitzen duzu sareetan. Madrilgo kontzertuko bideo bat ikusi duzu bere kontuan: dantzari batek “Kongo askatu!” oihukatu du, bandera esku artean. Haren profila bilatu duzu: @c.kumaaa. Bilboko manifestazioaren deialdia zabaldu du. Ez zara joango,... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]