Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta finkatzeko.

Bi astetik behin erailketa matxista bat izaten den Suitzan, aurten 21 feminizidio zenbatu ditugun herrialdean, eskuinak “woke erokeria” deritzotenarekin bukatzeko beharra sentitu zuen. Elizan sistematikoki izandako sexu erasoak zeharka aipatzen hasi direnean, Basel eta Züricheko unibertsitateetako ikasleek irakasleek eginiko bortxaketa eta sexu abusuak salatu dituztenean, trans, ez bitar eta queerren aurkako erasoak zein eraso arrazistak ugaritzen ari diren honetan, izartxo batean ikusi du arriskua patriarkatuak. Eskuina, balio horien zaindari, gerra kulturala egiten saiatu da genero disidentziak adierazten dituen izarra (*) kentzearen aldeko ekimenarekin. Horrela, azaroaren 24an zeinu baten inguruan bozkatu zen Zürichen, eta mundu mailako primizia bihurtu zen.

Zeinuak garrantzitsuak dira, mundua horien bidez irakurtzen dugulako. Genero izartxoek ez dute inor erailko, botereak eta pribilegioek bai

Ekimenaren bultzatzaileek, SVP eta beraien babesleek, besteak beste, “bermigrazio” ideologia faxista zabaltzen duen txertoen kontrako elkarteak, zioten beraien intentzioa ez zela politikoa, hizkuntzaren arauak mantentzea baizik. Hizkuntza alemanean genero disidentziak txertatzeak hizkuntzaren arauak hausten zituela, alegia. Itsuen eskubideetan ere pentsatu zuen eskuin elitista eta kapazitistak. Lotsarik gabe, egunerokoan diskriminatzen dituzten taldeak instrumentalizatzen saiatuz, genero izartxoak irakurketa zaildu omen ziezaiekeela argudiatu zuten. Erreferendumean eskuinaren ekimena atzera bota zen gehiengo zabalaz, eta seinale garrantzitsua eman zen.

Genero izartxoaren erabilerak ez ditu genero disidenteak babestuko, hori gizartearen maila guztietan eman beharrekoa baita. Hizkuntza horren parte bada ere, ezingo die eman beharrezko segurtasun fisikoa, psikologikoa eta ekonomikoa, ez eta existentziaren aitortza juridikoa ere. Halere, zeinuak garrantzitsuak dira, mundua horien bidez irakurtzen dugulako, baita erasoei aurre egiten badakigula adierazteko ere. Genero izartxoek ez dute inor erailko, botereak eta pribilegioek bai.

Bozketa honekin, eskuinak mahaitik garbitu nahi izan ditu genero rolei buruzko eztabaida, indarkeria matxistaren errealitatea eta mugimendu feministaren lorpenak. Egungo botere harremanek bere horretan jarrai dezaten, beren pribilegioez gozatzen jarraitzeko, sistema osoak babestuta. Kapitalismoak eta kolonialismoak debaluatutako gorputzak jomuga. Pribilegioak ez dituzte borondatez emango, borrokaren bidez galdu araziko dizkiegu. Elkarrekin izartxoak marraztuz!

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


2025-01-29 | Cira Crespo
Ez esan kolonizazioa

Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


Teknologia
Bizitza sistemak

Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]


2025-01-22 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Erosoa

Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]


Eguneraketa berriak daude