EHUn euskaraz ikasi nahi eta gaztelaniaz egitera behartuta
Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan ere salatu dituzte antzeko kasuak. “Ez digute uzten jakintza gure hizkuntzan garatzen”.
Ikasgai guztiak hautazkoak dira Filosofia karrerako laugarren mailan, baina ez dago nahikoa hautazko euskaraz, kreditu guztiak osatzeko. Bai ala bai ikasgairen bat gaztelaniaz egitera derrigortuta daude euskaraz ikasi nahi dutenak, eta esanguratsua da, gaztelaniazko ikasgai horietako batzuetan izena eman duten erdia baino gehiago ikasle euskaldunak baitira.
Azalpenak eskatu ditu Aimar Jusue Filosofiako ikasleak, eta irakasleak erantzun dio ez dagoela nahikoa ikasle euskarazko ikasgai berri bat sortzeko, baina horren atzean dagoen tranpa agerian utzi du Jusuek: soilik euskarazko ikasgaiak eskainiko balituzte, nahikoa ikasle egongo litzateke, baina gaztelaniazkoak eskaintzen dituzte, badakitelako euskarazko ikasleek gaztelaniazko ikasgaietan ere emango dutela izena. Kontrakoa ez da egiten, gaztelaniazko nahikoa ikasgai ez eskaini eta gaztelaniazko ikasleek euskarazko ikasgaiekin osatu behar izatea ikasturtea, alegia ez dituzte gaztelaniazko ikasleak derrigortzen euskarazko hautagai bat hartzera.
Bi hizkuntzatan ematen den ikasgai batean, euskaraz izena eman duten ikasleak behartu dituzte gaztelaniazkoan matrikulatzera, gaztelaniazko klasea atera ahal izateko
Ez da kasu isolatua
Magisteritzan, Zuzenbidean, Medikuntzan, Gizarte Hezkuntzan… ere gertatzen dela dio Jusuek, ikasle euskaldunek momenturen batean edo bestean gaztelaniaz ikasi behar izatea. Ezagutu duen praktika bat nabarmendu digu: euskaraz eta gaztelaniaz, bi hizkuntzatan ematen den ikasgai batean, euskaraz izena eman duten ikasleak behartzea gaztelaniazkoan matrikulatzera, nahikoa ikasle egon dadin gaztelaniazko klasea atera ahal izateko. “Helburuak ez al luke izan behar euskaraz ahalik eta ikasgai eta ikasle kopuru handiena aritzea, euskarazko klasea murriztu beharrean gaztelaniaren mesedetan?”, kexu da Aimar Jusue.
“Euskaraz eta euskaratik egindako eduki eta arloak indartzea eta elikatzen jarraitzea ezinbestekoa da, kultura eta jakintza gure hizkuntzan zabaltzen segi nahi badugu”, nabarmendu du, “baina halako jarrera eta erabakiekin kontrakoa egiten dute: gure hizkuntza txikitzen goaz, euskaraz eduki gehiago sortzeko aukera murrizten. Saiatzen dira irudikatzen euskararen arazoa euskaraz ikasi nahi dugunona baino ez dela, baina EHUko kasu hauen guztien atzean injustizia epistemiko bat dago, gure hizkuntzan jakintza garatzen uzten ez diguna”.
"Saiatzen dira irudikatzen euskararen arazoa euskaraz ikasi nahi dugunona baino ez dela, baina ez dute uzten gure hizkuntzan jakintza garatzen"
IEPE euskara taldeko militantea da Jusue (Ibaetako Euskaltzaleen Plaza Euskarari), eta hezkuntza arloan dauden euskara taldeetakoren batean parte hartzera animatu ditu ikasleak. IEPEn protokolo bat sortu zuten iaz, ikasleei hizkuntza eskubideak urratzen zaizkielarik helduleku bat izan dezaten campusean, eta horrez gain, arazoa sozializatzeko eta mahai gainean jartzeko. “EHUn orokorrean arazo handi bat dugu gai honekin, eta ikasleen artean aktibazio gehiago behar dugu euskararen bueltan”.
Euskararen kontrako epaien oldarrialdien, azkenengoetako bat izan da Gipuzkoako entitate publiko bat, Kabia, kinkan jarri duena, ezarritako hizkuntza eskakizunen kontrako epai batekin. Bertako langileak egonkortzeko prozesuan ezarritako euskara eskakizunak, euskararen... [+]
ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.
Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]
Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.
Donostiako auzitegiak Gipuzkoako Foru Aldundiko aterpetxeetako garbitzaileen lanpostuen prozesuaren harira sententzia eman du: lanpostu guztietarako hizkuntza eskakizuna ezartzea “proportzioz kanpokoa eta diskriminatzailea” dela dio. CCOO sindikatuak eman du... [+]
Euskal Herriko lurralde batzuetan euskara ofiziala da, besteetan meridianoaren arabera ofiziala ala ukatua eta, aitzitik, ipar aldera bagoaz, toleratua (ez ofiziala).
Azken boladan, epaitegi batzuk ebatzi dute funtzionario publikoek ez dutela euskara ezagutzarik izan behar eta,... [+]
Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]
Amurrioko Udalak alde bakarrez dirulaguntza kendu zion eskualdeko euskarazko komunikabide bakarrari, eta ehunka herritarrek eta entitatek eskatu zioten dirulaguntza berrezartzeko. Aiaraldea Komunikabidea saiatu da udalarekin biltzen, baina udalak elkartzeari uko egin dionez,... [+]
Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du Donostiako bi udaltzain postutarako euskarazko B2 profila eskatzen zuen lan deialdia. "Euskaldunen eskubideak urratzen dituen" epai berri honen aurrean, hainbat eragilek salatu du "euskaldunen aurkako oldarraldiak"... [+]
Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.
2021ean EAEko udaltzain laguntzaileentzako lan-poltsa bateratua osatu zuten. EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du orduan ezarritako hizkuntza eskakizuna, B2 maila, alegia. Hizkuntza eskakizuna “neurrigabea” dela argudiatu du. Kontseiluak adierazi du EAEko udaltzain... [+]
Irakasleek baxoko ahozkoa euskaraz egiten laguntzeko ekintza egingo dute. Soinean ahobizi eta belarriprest txapak eramango dituzte, ikasleei adierazteko “babes osoa” dutela euskaraz mintzatzeko azterketan.