Zaharrak berri
Dagoeneko ez dakit bero olatuek burmuina kolpatuta gauden, betiko hipokrisia den edo logika sistemiko hutsa den, baina dakigunaren, esaten dugunaren eta egiten dugunaren arteko arrakalak, kezkaz haratago, harridura ere sortzen dit, batez ere uda giroan. Albisteak, ikerketak, sare sozialetako interakzioak… itxuraz loturarik gabeko segida zoro bat osatzen dute. Gaur ikerketa baten albistea jasotzen dugu non, muturreko beroaren ondorioz, Europan, aurreko urtean, 43.000 pertsona hil zirela esaten zaigun, eta bihar turismoak, berriro, errekorrak hautsi dituela esango zaigun, pozarren. Atzo Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko CO2 isurien inbentarioa argitaratzen zen, isuriak %4,7 igo direla egiaztatuta, eta gaur errepideak (eta gasolindegiak) autoz lepo bete eta zeruak hegazkinez josi ditugu. Urte osoan desazkundea guda-oihu gisa erabili duen hainbatek gaur urruneko txoko xarmantetatik turismoz beteriko argazkiak zintzilikatu dituzte sare sozialetan.
EAEko auto-hornidura energetikoa %8,7 ziztrin bat besterik ez da, edo alderantziz esanda, kontsumitzen dugun energiaren %91,3 kanpotik dator
Edozein kasutan, niretzat, ia oharkabean pasa bada ere, Energiaren Euskal Erakundearen azken balantze energetikoa izan da, berriro, gehien kezkatu nauen argitalpena. Hain dira eskasak datuak, salagarri bezain ulergarri suertatu zaidala udako nahasmenean argitaratu izana. Badira izutzeko moduko hainbat datu, baina hiru azpimarratuko ditut. Bat, erabilitako energiaren %47 petrolioa erretzetik dator; bi, EAEko auto-hornidura energetikoa %8,7 ziztrin bat besterik ez da, edo alderantziz esanda, kontsumitzen dugun energiaren %91,3 kanpotik dator; eta, hiru, kontsumitzen dugun elektrizitatearen %6,6 bakarrik dator bertako iturri berriztagarrietatik. Hori bereziki larria da, zeren, kanpoan ekoitzitako elektrizitatearekiko sekulako menpekotasuna izateaz gain, bertan sortzen den elektrizitate gehiena gasa erretzetik baitator. Eta, noski, ezin ahaztu gasa erretzetik datorren megawatt bakoitzak berriztagarrietatik datozenak baino askoz CO2 isuri gehiago dituela, nazioarteko aldaketa klimatikoaren panelaren arabera. Hain zuzen ere, 44 aldiz gehiago, adibidez, eolikoarekin alderatuta. Hori ere kontutan hartu beharko da ematen ari garen eztabaidetan, ez?
Kontraesanak kontraesan, ikasturte berria heltzen ari da eta Augusto Monterrosoren mikroipuin famatua parafraseatuz [esnatu zenean, dinosauroak hor jarraitzen zuen], esan dezakegu oporrak amaitzen ari zaizkigun honetan arazoek hor jarraitzen dutela, krisi ekologikoari aurre egiteko uda bat gutxiagorekin, hori bai. Jarrai dezagun eztabaidan arazoaren tamaina eta konplexutasuna alboratu gabe, arren.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]