Industria-politikaren egia deserosoa
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da, produktibitatea geldirik dago eta inbertsio berriztagarrien programa anbiziotsuak bertan behera geratzen ari dira errentagarritasun faltagatik.
Testuinguru horretan, diskurtso aldaketa egon da: merkatu librea jada ez da arazo guztien konponbidea, laissez-faire dogma Milei bezalako pertsonaietara mugatuz doa. Badirudi adostasun berria ari dela sortzen, ekonomian esku hartze publikoaren aldekoa, hain zuzen. Ezker-eskuin, industria-politika itzultzen ari da. Oro har, merkatu librearekin beti kritikoak izan eta ekonomiaren kudeaketa publiko eta komunitarioa eskatzen dugunontzat, dudarik gabe, berri ona litzateke, baina, titularrez harago, edukiari erreparatu behar zaio, industria-politika guztiak ez baitira berdinak.
Pasa den urtean Hego Euskal Herriko enpresek 500 milioi euroko materiala ekoiztu zuten Espainiako Armadarentzat
Lehen adibidea, Next Generation funtsena: kapital handietara bideratu da, baina ez dago froga argirik maila produktiboan eraginik izan duen baieztatzeko. Dena den, balizko keynesianismo ekologista berria zirudiena, gerra-keyneasianismo klasikoagatik ordezkatzen ari dira. Europako Batzordearen defentsa-industriarako estrategia berria, horren erakusgarri: besteak beste, defentsara bideratutako merkataritza barne mailan sustatzeko helburua ezartzen du, ekoitzitako materialen %50 Europar Batasunaren barruan saleros dadin 2030. urtea baino lehen.
Xake-taula horretan, non kokatzen gara? Bada, Euskal Herria esportatzailea izateagatik nabarmentzen da. Esportatzen dugunaren herena Alemania eta Frantziara doa, hain zuzen, gerra-ekonomiaren sustatzaile nagusiengana eta, zuzenean edo zeharka, defentsa-industriaren hornitzaile diren sektoreetara. Aeronautika, siderurgia eta ibilgailuak dira Alemaniari saltzen diogunaren erdia eta Frantziari saltzen diogunaren herena. Horrekin batera, %10 armak eta munizioa dira. Hori gutxi balitz bezala, Delàs Bakerako Ikerketa Zentroaren arabera, pasa den urtean Hego Euskal Herriko enpresek 500 milioi euroko materiala ekoiztu zuten Espainiako Armadarentzat. Horrenbestez, Euskal Herriko industria-politika diseinatzeak egia deseroso horri aurre egitea eskatzen du eta, horren arabera, erabakitzea eskalada belizista honetan nola kokatu behar garen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]