Sentimendu hutsa eta ahots festa
OLBEk antolatutako La Bohème opera, Puccinirena. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Pedro Halffter. Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Leioa Kantika Korala. Zuzendaria: Basilio Astulez. Eszena zuzendaria: Leo Nucci. Bakarlariak: Miren Urbieta-Vega (sopranoa), Celso Albelo (tenorea), Manel Esteve (baritonoa), Marina Monzó (sopranoa), José Manuel Díaz (baritonoa), David Lagares (baxua), Fernando Latorre (baxu-baritonoa), Aitor Garitano (tenorea).
Lekua: Euskalduna Jauregia. Data: maiatzaren 24a.
OLBEren 2023/2024 denboraldia amaitu da, publikoak beti espero duen tituluarekin. Mila aldiz entzun arren beti sentimendu biziak pizten dituen opera da Pucciniren maisulanetako bat. Gainera, oraingo honetan, primerako bakarlariez gozatu ahal izan dugu; antzezpena benetako plazer bihurtu dute.
Baina, horretaz guztiaz gain, hirugarren elementu batek bereziki asebete nau: eszenaratzea bertsio klasikoa izan da, jatorrizko garaian kokatua eta alferrikako distortsiorik gabea dela. Nonbait irakurri dut oso publiko klasikoarentzat egokia izan dela bertsio hori, baina agian ez dela oso bizigarria izan ezagutza zabalagoa duten ikusleentzat. Nik justu kontrakoa esango nuke. Operan mila distortsio ikusi ditugunok, itxuraz, operarekin harremanik izan ez dutenengana hurbiltzeko; opera almodovarizatzen ikusi dugunok –zuzendariari errespetu guztia– klasizismora, sinpletasunera, musikaren egileak eta libretoaren egileak bere garaian planteatu zuten jatorrizko esentziara itzuli behar dugu.
Oraingo honetan, Pucciniren ideia originala bere elementu guztietan biltzen duen Bohème bat ikusi eta entzun dugu, eta horregatik antzezpen horrek jatorrizko zentzu osoa du.
Hasieran aipatu dudan bezala, antzezpenaren gauzarik garrantzitsuena ahots bikainak izan dira. Zalantzarik gabe, gaueko izarra Miren Urbieta-Vega izan da. Soprano donostiarrak Mimiren pertsonaia ondo menderatu du. Tinbre ederreko ahotsa du, indartsua, eta emisio dotorekoa. Pozgarria izan da sopranoa entzutea, erregistro guztietan perfektua izan baita. Une zoragarriak izan ditu. Azpimarratzekoa da Mi chiamano Mimi aria. Dena den, une oro maila oso ona eman du.
Era berean, Celso Albelo tenore kanariarrak pertsonaia pucciniarrei primeran egokitzen zaien ahots bikaina duela erakutsi du. Bere aria Che gelida manina gozamena izan da, baita Mimirekin batera antzeztu dituen duoak ere, adibidez O soave fanciulla. Albelok agudo bikaina du eta segurtasun handia kantuan. Balio segurua da, dudarik gabe.
Gainerako bakarlariek maila ona eman dute. Marina Monzó sopranoak Musetta dotore eta bokalki bikaina egin du. Manel Esteve baritonoak ahots orekatua eta aktore-gaitasun handia erakutsi du. José Manuel Díazek, David Lagaresek, Fernando Latorrek eta Aitor Garitanok maila bikaina erakutsi dute, baita ere.
Eta Bilbao Orkestra Sinfonikoak paper ona egin du. Beharbada Pedro Halffterrek markatutakoak tempi ohi baino motelagoak izan dira, baina ez dio edertasunik kendu osotasunari, eta agian itxura aratz eta sentimentalagoa eman dio. Gustatu zait.
Viena, 1824ko maiatzaren 7a. Ludwig Van Beethovenen (1770-1827) 9. Sinfonia estreinatu zen. Konpositore alemaniarrak bukatu zuen azken sinfonia izan zen, baina, asmoari erreparatuta, lehena izan zela ere esan liteke. Beethovenek 1799 eta 1800 urteetan idatzi zuen 1. sinfonia;... [+]
Durangoko Hitz liburu-dendan otu zitzaidan Saturraran operak merezi zuela kritika. Jose Julian Bakedanoren arrapostua batetik, liburu-dendako Gaizka Olabarriren berben ilusioa, horrenbeste urtean Hitz liburu-dendako ardura eraman izan duen Nekane Bereziartuak opera hori ikusteko... [+]
Amaitu da Euskadiko Orkestraren kontzertu-denboraldia, Iruñeko Baluarten egindako aparteko kontzertu batekin. Kontzertu ederra, entzuleen txalo zaparrada nahi duten horietakoa, pizgarri dezenterekin.
Pizgarri horietako lehena bakarlaria zen, Federico Colli italiarra,... [+]
Azken denboraldietan ohikoa izan den moduan, OLBEk errezitaldi polita prestatu du denboraldiko azken titulurako, preludio gisa balio izan duena.
Opera eta zarzuela nahastea ideia bikaina izan da. Izan ere, askok uste dugu ez litzatekeela ideia txarra izango noizbait genero... [+]
Maiatzaren erdialdean OLBEk bere opera ederrenetako bat, La Bohème, eskainiko digula aprobetxatuta, eta aurten bere heriotzaren mendeurrena betetzen dela kontuan izanda, Giacomo Pucciniren azalpen biografiko/artistiko bat ezinbestekoa dela uste dut.
Jakina, opera maite... [+]
Zer: OLBEk antolatutako Verdiren 'Rigoletto' opera.
Nork: Bilbao Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
Noiz: Otsailaren 23an.
------------------------------------------------
Spoiler: Euskaldunan entzun genuen... [+]
FITXA
Zer: OLBEk antolatutako Mozarten Serralloko bahiketa (Die Entführung aus dem Serail) opera.
Nork: Euskadiko Orkestra Sinfonikoa eta Bilboko Operaren Abesbatzak.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
Noiz: Urtarrilaren 20an.
Haendel, Bach, Mozart, Vivaldi... haurrentzat ere izan daitezke, zergatik ez? Publiko espezifikoa izan ohi du musika klasikoak, baina ate gehiago ireki ditzake antzezlan edo ikuskizun berezi bihurtuta. Euskadiko Orkestraren Musika Gela egitasmoa Pantomima ikuskizuna eskaintzen... [+]
Maite Idirin abeslaria urtarrilaren 20an hil da. Angelun bizi zen, eta asteazkenean 10:30ean izango da ehorzketa meza. Euskal kantagintzaren ahots ezagunenetakoa izan da. Emakumeen eskubideen alde borroka egin zuen bere bizialdian.
Euskadiko Orkestra Sinfonikoa
Zuzendaria: Juraj Valcuha.
Narratzailea: Dorleta Urretabizkaia.
Egitaraua: Copland eta Mahlerren lanak.
Non: Gasteizko Principal Antzokian.
Noiz: Abenduaren 15ean.
-------------------------------------------------------
Euskadiko... [+]
OLBEk antolatutako Gounod-en Romeo et Juliette opera.
Bakarlariak: Nadine Sierra, Javier Camarena, Andrzej Filonczyk, Marko Mimica, Anna Alàs Jové, Fernando Latorre, Alejandro del Cerro, Ixaro Mentxaka.
Noiz: Urriaren 21ean.
Non: Bilboko Euskalduna... [+]
Euskadiko Orkestra Sinfonikoa
Zuzendaria: Robert Treviño.
Bilboko koral elkartea
Zuzendaria: Enrique Azurza.
Bakarlaria: Justina Gringyté (Mezzoa).
Egitaraua: Mahlerren 3. Sinfonia.
Noiz: Irailaren 30ean.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
