Gezur Handia
Mariana Mazzucato eta Rosie Collington egileek Gezur Handia liburua argitaratu berri dute. Efizientzia ekonomikoaren izenean bulego pribatuek gobernuen politikak diseinatzean sortzen dituzten eragin negatiboak aztertzen dira bertan. Liburuaren azpitituluak edukiaren haria marrazten du: “Aholkularitzaren industriak ola enpresak ahultzen dituen, gobernuak infantilizatzen dituen eta ekonomia galbideratzen duen”.
Mazzucatok 2013. urtean Estatu ekintzailea liburuarekin hartu zuen ospe akademikoa eta politikoa. Geroztik ekonomia, balioaren sorkuntza erreala eta gobernuen esku-hartzea analizatzeko eta irudikatzeko moduari buruzko eztabaida ofiziala astintzea lortu du. Gogoan izan behar dugu, sozialdemokraziak berak ere, 1990eko hamarkadaren ondoren ekonomiaren ikuspegi liberal ortodoxoa onartu egin zuela historiaren amaieraren garaian. Ortodoxiak botere publikoaren baliogabetzea eta eragile pribatuen goratzea ekarri zituen, azken horiek onura komunaren aldeko berezko interesa balute bezala eta beren azken helburua etekinak gehitzea ez balitz bezala.
Mazzucatoren lanak narratiba hori apurtu du, bere ikerketa zuhurrekin mito hegemoniko franko leherrarazita. Ekonomiaren esparruan askotariko ikuspegiak eta instituzionalak duten inportantziaz ohartaraztean logika liberalaren oinarriak kolokan ipintzen ditu. Lan horietan botere publikoaren ekonomi esku-hartzearen garrantzian ipintzen du arreta, eta ekonomia, berrikuntza eta efizientzia indartzeko aktore giltzarria dela aldarrikatzen du. Paradigma ekonomiko ofiziala narriatzeaz eta sektore publikoaren aldeko alternatiba eraikitzeaz harago, beharrezkoa zen aholkularitza boteretsuen gaineko azterlan kritikoa ekarri du argitara Collingtonekin batera, oraingo liburu berriarekin.
Ardura instituzionaletik aholkulari ahalguztidunei ateak parez pare zabaltzen zaizkie eta politika publikoetako ildo nagusiak ezartzeko ahalmena transferitzen zaie
McKinsey, Boston Consulting Group, Deloitte, PwC, Ernst & Young, KPMG eta esparru ofizialetan prestigiodunak diren beste bulego erraldoi batzuen ibilbidea analizatzen dute egileek liburuan. Eta irmoki ondorioztatzen dute horien negozioak egiteko eredua eta sektore publikoan eragitekoa gezur handia dela, azpitituluak berak iradokitzen duen moduan.
Mundu mailako adibide eta kasu praktiko ugari erabilita, ikerketak sakonki analizatzen du kudeaketa publikoaren erdigunean sartzean aholkularitza enpresa horiek onurak baino gehiago kalteak ekarri dituztela herritarrentzat zein ekonomiarentzat. Baina salbuespena dago, korporazioen zuzendariak eta akziodunak, alegia, horiek eskuratutako diru-sarrerak izugarriak izan baitira.
Bi egileek aholkularitza enpresa erraldoiei egiten dieten kritikari agintari publikoei leporatutakoa ere gehitu behar zaio. Izan ere, ardura instituzionaletik aholkulari ahalguztidunei ateak parez pare zabaltzen zaizkie eta politika publikoetako ildo nagusiak ezartzeko ahalmena transferitzen zaie. Era horretan, aginte publikoak bere politiken erantzukizuna kanporatu egiten du eta beharrezkoa den jendartearen aurreko kontuen aurkezpena saihestu.
Gezur Handiak plazara dakar ekonomiaren mekanismo eta logikaren barnean hainbat faktore sozialek eta instituzionalek duten indarra. Gaur egungo ekonomiaren laino beltzak uxatzen hasteko ezinbestekoa den argi izpiak ekarriz, Mazzucatok eta Collingtonek politika publikoetan interes orokorra gailentzeko funtsezkoa den beste urrats teoriko bat ematen dute.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]