Turkiaren droneak, Kurdistanetik Tigray, Sahara eta Ukrainaraino

Turkiako presidente Erdogan Bayraktar drone bat sinatzen.

2024ko apirilaren 24an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende dagoena laser bidez gidatutako bonbak jaurtitzeko. Antzeko ezaugarriak dituzten gainerako modeloak baino merkeagoa da –5 milioi dolar inguru–, baina berdin-berdin "eraginkorra". Baykar enpresak sortu eta merkaturatzen ditu. Selçuk Bayraktar da jabea, Turkiako presidente Recep Tayyip Erdoganen suhia.

Bayraktar TB2-ak paper garrantzitsua jokatzen ari dira zenbait gatazkatan. Gaur egun Ukrainan ikusten ditugu, Libian Errusiako aire defentsa sistemak suntsitzen lagundu dute eta Marokok Mendebaldeko Saharako Fronte Polisarioko indarren aurka erabili ditu, besteak beste.

Turkiako armadak 2016an estreinatu zuen, nola ez, PKK-ko kurduen aurka egiteko. Ordutik, haren presentzia mundu osora zabaldu da, eta Turkiak bere kanpo-politikaren tresna bihurtu du. "Afrikan noala, mundu guztiak droneez hitz egiten dit", esan zuen Erdoganek 2021eko amaieran kontinentean egin zuen biran. Bisitatu zituen hiru herrialdeak –Togo, Angola eta Nigeria– drone militarrak dituzten herrialdeen klub honezkero ez hain selektora batu ziren hilabete gutxiren buruan. Afrikan bakarrik, Turkiak 10 herrialde baino gehiagori hornitu dizkie droneak.

Bayraktar TB2 bat ikusgai Lituaniako Aire Armadaren Siauliaiko base militarrean, 2022ko uztailean. Argazkia: AFP

 

Etiopia izan zen Bayraktar TB2 droneak 2021ean jaso zituenetako bat. Tigray eskualdeko matxinoak hiribururantz zihoazela, aurre egin eta atzera bidaltzeko arrakastaz erabili zuten. "Harrigarria da pentsatzea drone turkiarrek Afrikako nazio baten erregimenaren erorketaren ala biziraupenaren arteko aldea ezarri dutela. Tripulaziorik gabeko hegazkin horiek nazioen patua erabakitzen duten puntura iritsi gara", dio James Rogersek, Ikasketa Aurreratuen Danimarkako Institutuko gerra-ikasketetako irakasleak.

Urte bereko urrian, Azerbaijango presidente Ilham Aliyevek bere argazki bat zabaldu zuen, garaile tankeran, Harop drone kamikaze baten ondoan, bere aliatu nagusi den Israelek emana. Drone hori funtsezkoa izan da haien armadak Nagorno Karabakheko gatazkan Armenia garaitzeko. Analista militarrek diote drone hori borrokan sartu izanak armeniarren porrota azkartu zuela. 2023ko irailean 24 orduko bonbardaketa nahikoa izan zen Azerbaijan boteretsuak Nagorno Karabakh –Artsakheko Errepublika ere deitua– mapatik ezabarazteko eta Europak azken hamarkadetan izan duen exodorik handiena eragiteko.

Urte honen hasieran, Baykar enpresa planta bat eraikitzen hasi da Kievetik gertu, lanak urte amaieran amaitzeko asmoa dute, urtean 120 drone inguru sortzeko helburuarekin. Oraindik ez dute argitu ekoizpena TB2 eredua edo TB3 berria eta hobetua eraikitzera bideratuko duten. Gaur egun, Baykarrek mundu osoko 30 herrialde baino gehiagorekin ditu kontratuak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Militarismoa
Arma nuklearren industria finantzatzen jarraitzen dute banku espainiarrek

Arma nuklearren produkzioarekin, mantentze lanekin eta modernizazioarekin loturak dituzten hainbat enpresa aztertu dituzte, eta horien artean agertzen dira BBVA, Santander bankua eta SEPI. 


Historia militarraren kontra, eta alde

Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]


Gerraren eta militarismoaren aurka, manifestazioak egingo dituzte gaur Hego Euskal Herriko hiriburuetan

Euskal Herriaren industriaren etorkizuna ezin dela "heriotzaren, odolaren eta armen gainean" eraiki aldarrikatu dute mobilizazioaren antolatzaileek. Euskal erakundeen nahiz alderdi politikoen "isiltasuna" salatu dute.


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Aliatuen errekorrak

Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]


Napalmaren erredura sakonak

Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta,  Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


2025-01-24 | Gedar
Europako gastu militarra, eztabaidaren erdigunean Davosen

 Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.


Ez ezazula memoria gal, zure auzoa ere Gamonal

Burgosko Gamonalen 2014ko urtarrilean gertaturikoa M15 mugimenduak eta antzekoek hauspotutako protesta soil batzuk izan zirela uste duena, oso erratuta dabil. Auzoaren memorian arakatzea besterik ez dago konturatzeko zer nolako eragina izan zuten iraganeko galera sentimenduak,... [+]


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


Ez goaz gerrara. Gerrarik ez, ez gure izenean!

Gerra Urte, Gezur Urte!

Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.

Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]


Grezia, mende erdia monarkiarik gabe

Grezia, 1975. Herrialdeak urtea errepublika gisa hasi zuen, hiru aste lehenago, 1974ko abenduaren 8ko erreferendumean, herritarrek monarkiaren amaiera erabaki ondoren.

Hamarkada bat lehenago, 1964an, Pablo I.a erregea hil zenean, Konstantino semeak hartu zuen tronua, 23 urte... [+]


2024-12-30 | Patxi Aznar
Hilketak, arma-eskalada eta ondorioak

Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]


Eguneraketa berriak daude