Turkiaren droneak, Kurdistanetik Tigray, Sahara eta Ukrainaraino

Turkiako presidente Erdogan Bayraktar drone bat sinatzen.

2024ko apirilaren 24an

Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende dagoena laser bidez gidatutako bonbak jaurtitzeko. Antzeko ezaugarriak dituzten gainerako modeloak baino merkeagoa da –5 milioi dolar inguru–, baina berdin-berdin "eraginkorra". Baykar enpresak sortu eta merkaturatzen ditu. Selçuk Bayraktar da jabea, Turkiako presidente Recep Tayyip Erdoganen suhia.

Bayraktar TB2-ak paper garrantzitsua jokatzen ari dira zenbait gatazkatan. Gaur egun Ukrainan ikusten ditugu, Libian Errusiako aire defentsa sistemak suntsitzen lagundu dute eta Marokok Mendebaldeko Saharako Fronte Polisarioko indarren aurka erabili ditu, besteak beste.

Turkiako armadak 2016an estreinatu zuen, nola ez, PKK-ko kurduen aurka egiteko. Ordutik, haren presentzia mundu osora zabaldu da, eta Turkiak bere kanpo-politikaren tresna bihurtu du. "Afrikan noala, mundu guztiak droneez hitz egiten dit", esan zuen Erdoganek 2021eko amaieran kontinentean egin zuen biran. Bisitatu zituen hiru herrialdeak –Togo, Angola eta Nigeria– drone militarrak dituzten herrialdeen klub honezkero ez hain selektora batu ziren hilabete gutxiren buruan. Afrikan bakarrik, Turkiak 10 herrialde baino gehiagori hornitu dizkie droneak.

Bayraktar TB2 bat ikusgai Lituaniako Aire Armadaren Siauliaiko base militarrean, 2022ko uztailean. Argazkia: AFP

 

Etiopia izan zen Bayraktar TB2 droneak 2021ean jaso zituenetako bat. Tigray eskualdeko matxinoak hiribururantz zihoazela, aurre egin eta atzera bidaltzeko arrakastaz erabili zuten. "Harrigarria da pentsatzea drone turkiarrek Afrikako nazio baten erregimenaren erorketaren ala biziraupenaren arteko aldea ezarri dutela. Tripulaziorik gabeko hegazkin horiek nazioen patua erabakitzen duten puntura iritsi gara", dio James Rogersek, Ikasketa Aurreratuen Danimarkako Institutuko gerra-ikasketetako irakasleak.

Urte bereko urrian, Azerbaijango presidente Ilham Aliyevek bere argazki bat zabaldu zuen, garaile tankeran, Harop drone kamikaze baten ondoan, bere aliatu nagusi den Israelek emana. Drone hori funtsezkoa izan da haien armadak Nagorno Karabakheko gatazkan Armenia garaitzeko. Analista militarrek diote drone hori borrokan sartu izanak armeniarren porrota azkartu zuela. 2023ko irailean 24 orduko bonbardaketa nahikoa izan zen Azerbaijan boteretsuak Nagorno Karabakh –Artsakheko Errepublika ere deitua– mapatik ezabarazteko eta Europak azken hamarkadetan izan duen exodorik handiena eragiteko.

Urte honen hasieran, Baykar enpresa planta bat eraikitzen hasi da Kievetik gertu, lanak urte amaieran amaitzeko asmoa dute, urtean 120 drone inguru sortzeko helburuarekin. Oraindik ez dute argitu ekoizpena TB2 eredua edo TB3 berria eta hobetua eraikitzera bideratuko duten. Gaur egun, Baykarrek mundu osoko 30 herrialde baino gehiagorekin ditu kontratuak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Militarismoa
2024-12-30 | Patxi Aznar
Hilketak, arma-eskalada eta ondorioak

Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]


Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


2024-11-13 | Julene Flamarique
Errekonozimendurako bidean
Torturari buruzko III. Nazioarteko Konferentzia iragarri du Nafarroako Torturatuen Sareak

Nafarroan torturatutako ia mila pertsonaren errealitatea eraldatzen hasi berri dela azaldu du antolakuntzak. Nafarroako torturaren biktimen lehen aitortza ofiziala aurtengo apirilean egin zen, eta oraingoa antzeko prozesuetatik igaro diren beste torturatuekin eta gaian aditu... [+]


Israelgo Defentsa ministroa kargugabetu du Netanyahuk, gerra kudeaketan dituzten “desadostasunengatik”

Israel Katz da Defentsa ministro berria, orain arte Atzerri ministro izandakoa. Erabakiak israeldarren kexua eragin du eta milaka dira karriketara atera. Israelgo Gobernuko oposizioko ordezkariek prentsaurreko bateratua eskainiko dute azaroaren 6 honetan. Bizkitartean, Israelen... [+]


2024-10-24 | Joseba Alvarez
Betaurrekoak alda ditzagun

“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]


Bakerik ez hibakushentzat

Japonia, 1945eko abuztuaren 6a eta 9a. AEBek bonba atomiko bana bota zuten Hiroshima eta Nagasaki hirietan milaka eta milaka hildako eraginez; kopuru zehatzik ez dagoen arren, urte horren bukaeran hildakoak gutxienez 210.000 inguru izan zirela diote kalkulu zuhurrenek. Baina... [+]


2024-10-01 | Mikel Aramendi
Itzuli gara Gerra Hotzeko errutinara: esaiozu misilez, uler dezan

Kontatu –ezta iradoki ere– ez digutenez, imajinatu egin beharko dugu. Gertatu, halatsu gertatuko zelako, gutxi gora behera.


Teknologia
Zoritxarrak

Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


2024-09-10 | Axier Lopez
Ikasturte berrian ere, gerra ate joka

Udan ohikoa izaten da albiste asko opor garaien etenak estaltzea. Eta egia esan, estalita baleude, kasik hobe. Gerra hotsen doinuak jarraitzen baitu dantzan jartzen kontinente zaharra.


2024-08-29 | Gedar
Aurrekontuetan aitortutakoa baino are handiagoa da Espainiako Gobernuaren gastu militarra

2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.


Eguneraketa berriak daude