Gilen Konkistatzailearen oinordeko aberatsak
Hastings (Ingalaterra), 1066. Gilen I.a Normandiako dukearen gudarosteak Harold II.a erregearen tropak mendean hartu zituen, eta tronua eskuratu zuen. Gilen I.a Konkistatzailea 1087 urtera bitartean izan zen errege.
Normandiarren konkistaren ondorengo erregealdi horretan, matxinadak matxinada, administrazio eraginkorra antolatu eta sistema feudala zorrotz ezarri zuen Gilenek. Koroak Britainiar Uharteetako lurren jabetza aldarrikatu zuen eta erregeak lurrak zatitu eta normandiar noble leialen artean banatu zituen.
Kevin Cahill ikerketa kazetariak Britainia Handiko lurren jabetzari buruzko ikerlana argitaratu du berriki: Who Owns Britain (Nor da Britainia Handiaren jabea). Eta bertan dio Britainia Handiko populazioaren %1ek baino gutxiagok duela Erresuma Batuko eta Irlandako lurren ia %70aren jabetza. Zehazki 160.000 familien esku dago lurren %66; bestela esanda, populazioaren %0,3 da Britainia Handiaren bi herenen jabe. Eta familia horien artean gehienak Gilen Konkistatzailearen armadako nobleen oinordekoak direla ikusi du Cahillek ikerlanari esker.
Gobernuak, sistema ekonomiko eta politikoak etengabe aldatu dira mila urtetan, baina ondasunak gutxi batzuen esku iraun du, hau da, sistema berriek banaketa desorekatu zaharra indartu besterik ez dute egin
Gobernuak, sistema ekonomiko eta politikoak etengabe aldatu dira mila urtetan, baina ondasunak gutxi batzuen esku iraun du, hau da, sistema berriek banaketa desorekatu zaharra indartu besterik ez dute egin. Eta, esan bezala, lurjabe gehienak oraindik aristokraziako kideak dira, baina gainera Ingalaterrako Eliza, errege-etxea eta zenbait enpresa handi ere lurjabe nagusien artean daude. Horrez gain, Cahillek hainbat oztoporekin egin du topo ikerketan ari zela eta azpimarratu du lurren jabetzaren inguruan gardentasun falta handia dagoela. Lurren Erregistro ofizialetik kanpo daude oraindik hainbat jabetza.
Cahillek dio gai hau interes historiko hutsetik haratago doala, ez dela soilik arazo etikoa, eta ondorio politiko, ekonomiko eta sozialak dituela. Alegia, duela mila urte Gilen erregeak egindako banaketak gaur egungo arazo askori eragiten diela: etxebizitzen krisiari, ingurugiroari, desoreka sozialari…
Euskarazko Wikipediak ekimen interesgarri bati ekin dio 2024 honetan. Euskal Herriko Historia 100 objektutan. Ideia hartu zuten wikilari euskaldunek antzeko motiboarekin apailatutako liburu batzuekin. BBC-k eta British Museum Londreskoak Munduaren Historia bat egin zuten 100... [+]
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.
Anbraziako golkoa (Itsaso Jonikoa). K.a. 31ko irailaren 2a. Aktiumgo itsas guduan garaipena lortu eta Egiptoren gaineko kontrola ziurtatu zuten erromatarrek. Horrenbestez Mediterraneoko hegemonia grekoa amaitutzat jotzen da data horretan, baina eragin helenikoak gaurdaino iraun... [+]
Mexikoko Coahuila basamortuan, Bilbaoko dunak izeneko parajean, giza eskeleto baten arrastoak topatu dituzte. Arkeologoek aztertu ondoren, ondorioztatu dute 950-1250 urte artekoak direla eta Candelariako kulturarekin lotuta daudela.
Aurkikuntza berri pozgarria izan da... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.
Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.
Sulawesi (Indonesia) uhartearen hegoaldean, Leang Karampuang kobazuloan hiru irudi antropomorfoz eta basurde batez osatutako margolana aurkitu dute Griffith eta Southern Cross unibertsitateetako eta Indonesiako Agentzia Nazionaleko arkeologoek. Nature aldizkarian argitaratutako... [+]