Europar Batasuneko (EB) Legebiltzarra berritzeko hauteskundeak deituta daude datorren ekainerako eta iraupena 2029 artekoa izango da. Amaitzear dagoen legealdi honetarako, Ursula von der Leyen batzordeburuaren helburuetako bat zen Europa berdea sustatzea, baina xede hori betetzea konplikatu zaio, Bruselan eragin handia duten lobbyek ez baitiote bidea erraztu.
Izan ere, energia iturri gisa, berdeen artean, energia nuklearra eta ikatzarena onetsi behar izan ditu. Von der Leyenen norabide egokitzapen horretan garrantzi handia izan du Frantziako Estatuak, non zentral nuklearrek elektrizitate ekoizpenaren %70 erdiesten baitute. Ikatzaren erabilera, aldiz, Alemaniak presionatu du elektrizitatea sortzeko, Errusiatik zetorren gas merkea urritzeak ere zer esana izan baitu.
Bestalde, legealdi honen erdialdean Ukrainako gerra hasi zen eta egoera erabat okertu da EBrentzat, Errusia eta AEBen artean preso geratu baita. Alemaniak EBren lidergoa izan behar zuen, baina sozialdemokratak daude boterean eta horiek NATO zale gisa ezagutarazi dira; eta AEBek markatzen duten norabide horretan alemaniar berdeek eta liberalek gustura amore eman dute. Berdeak bakezale ziren, 1980ko hamarkadan, eta gaur Gazako genozidioan Israelekin lerratuta daude.
Datorren legealdirako EBren helburu nagusia segurtasuna izango da eta, aldiz, Europa berdea saihestuko da, are gehiago nekazaritza industrialaren mobilizazioen aurrean burua makurtu ostean. Segurtasun hori bermatze aldera, Trumpek eskatu bezala bere agintaldian, defentsa gastua BPGren %2ra heltzea gura dute.
Ukrainako gerrarako EBk aurreikuspen ekonomiko okerrak egin zituen, hein batean AEBek xaxatuta, helburua europarren autonomia murriztea baita
Ukrainako gerra dela eta, EBk aurreikuspen ekonomiko okerrak egin zituen, hein batean AEBek xaxatuta, beronen helburua europarren autonomia murriztea baita. Izan ere, behin gerra hasita, Errusiari hamahiru zigor ekonomiko ezarri zaizkio, eta paradoxa da EBren ekonomia, batik bat Alemaniarena, gehiago kaltetu dela Errusiakoa baino.
Zergatik paradoxa hori? Lehenik, Siberiako petrolio eta gasaren norabidea ekialdera zuzendu delako, eta hori Siberia Indarra 2 deritzon gasbidea eraikitzeko dagoela. Beraz, Alemaniara etor zitekeen gas merke eta egokia, Txinara doa, Errusiak gerra finantzatzeko funtsak erdiesten dituen bitartean; petrolioa Txinara eta Indiara doa, eta kasu askotan Europan kontsumitzen da.
Halaber, nor ez da oroitzen nazioarteko finantza ordainketak burutzeko SWIFT sistemaz? Europarrek uste zuten sistema horretatik Errusia kaleratuta bere ekonomiak porrot egingo zuela. Eta beraien sistema propioa sortzeaz gain, txinatarrek eta errusiarrek beraien diruez ordainketak egitea adostu zuten eta SWIFT sistema saihestu. Orain, EBk atzerriko errusiar aktiboen etekinak erabili nahi ditu Ukrainako gerra eta europar berrarmatzea finantzatzeko. Proposamen horrek aurrera egingo balu, sistema kapitalista liberalaren oinarri nagusia, hots, jabetza pribatua sakratua dela, erabat aldatuko litzateke eta ondorio neurtezinak izango lituzke. Adibidez, Kubako lur-jabe handien desjabetzeak nazioarteko legediarekin bat etor litezke? Bitartean, Errusian serioski hartu dute informazio hori eta nazioarteko epaitegietara joko dutela iragarri dute, luze iraun dezakeen prozesua abiatuta.
Azkenik, Alemaniako ekonomia krisialdian murgilduta dago 2023tik, batik bat Errusiatik datorkion erregaia garestitu zaiolako, baita inbertsioak egiteko interes tasak altu daudelako ere. Ondorioz, 2023an, BPGa -%0,3 hazi zen. Hortik, bai Alemaniak, baita EBk ere, berrarmatzeari ekitea, Errusiarekiko segurtasuna bermatze aldera. Ez da ahaztu behar Alemanian naziek politika ekonomiko keynestar hori aplikatu zutela eta azkenean 26 milioi sobietar hil zirela.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]