Europa gainbeheran?

Europar Batasuneko (EB) Legebiltzarra berritzeko hauteskundeak deituta daude datorren ekainerako eta iraupena 2029 artekoa izango da. Amaitzear dagoen legealdi honetarako, Ursula von der Leyen batzordeburuaren helburuetako bat zen Europa berdea sustatzea, baina xede hori betetzea konplikatu zaio, Bruselan eragin handia duten lobbyek ez baitiote bidea erraztu.

Izan ere, energia iturri gisa, berdeen artean, energia nuklearra eta ikatzarena onetsi behar izan ditu. Von der Leyenen norabide egokitzapen horretan garrantzi handia izan du Frantziako Estatuak, non zentral nuklearrek elektrizitate ekoizpenaren %70 erdiesten baitute. Ikatzaren erabilera, aldiz, Alemaniak presionatu du elektrizitatea sortzeko, Errusiatik zetorren gas merkea urritzeak ere zer esana izan baitu.

Bestalde, legealdi honen erdialdean Ukrainako gerra hasi zen eta egoera erabat okertu da EBrentzat, Errusia eta AEBen artean preso geratu baita. Alemaniak EBren lidergoa izan behar zuen, baina sozialdemokratak daude boterean eta horiek NATO zale gisa ezagutarazi dira; eta AEBek markatzen duten norabide horretan alemaniar berdeek eta liberalek gustura amore eman dute. Berdeak bakezale ziren, 1980ko hamarkadan, eta gaur Gazako genozidioan Israelekin lerratuta daude.

Datorren legealdirako EBren helburu nagusia segurtasuna izango da eta, aldiz, Europa berdea saihestuko da, are gehiago nekazaritza industrialaren mobilizazioen aurrean burua makurtu ostean. Segurtasun hori bermatze aldera, Trumpek eskatu bezala bere agintaldian, defentsa gastua BPGren %2ra heltzea gura dute.

Ukrainako gerrarako EBk aurreikuspen ekonomiko okerrak egin zituen, hein batean AEBek xaxatuta, helburua europarren autonomia murriztea baita

Ukrainako gerra dela eta, EBk aurreikuspen ekonomiko okerrak egin zituen, hein batean AEBek xaxatuta, beronen helburua europarren autonomia murriztea baita. Izan ere, behin gerra hasita, Errusiari hamahiru zigor ekonomiko ezarri zaizkio, eta paradoxa da EBren ekonomia, batik bat Alemaniarena, gehiago kaltetu dela Errusiakoa baino.

Zergatik paradoxa hori? Lehenik, Siberiako petrolio eta gasaren norabidea ekialdera zuzendu delako, eta hori Siberia Indarra 2 deritzon gasbidea eraikitzeko dagoela. Beraz, Alemaniara etor zitekeen gas merke eta egokia, Txinara doa, Errusiak gerra finantzatzeko funtsak erdiesten dituen bitartean; petrolioa Txinara eta Indiara doa, eta kasu askotan Europan kontsumitzen da.

Halaber, nor ez da oroitzen nazioarteko finantza ordainketak burutzeko SWIFT sistemaz? Europarrek uste zuten sistema horretatik Errusia kaleratuta bere ekonomiak porrot egingo zuela. Eta beraien sistema propioa sortzeaz gain, txinatarrek eta errusiarrek beraien diruez ordainketak egitea adostu zuten eta SWIFT sistema saihestu. Orain, EBk atzerriko errusiar aktiboen etekinak erabili nahi ditu Ukrainako gerra eta europar berrarmatzea finantzatzeko. Proposamen horrek aurrera egingo balu, sistema kapitalista liberalaren oinarri nagusia, hots, jabetza pribatua sakratua dela, erabat aldatuko litzateke eta ondorio neurtezinak izango lituzke. Adibidez, Kubako lur-jabe handien desjabetzeak nazioarteko legediarekin bat etor litezke? Bitartean, Errusian serioski hartu dute informazio hori eta nazioarteko epaitegietara joko dutela iragarri dute, luze iraun dezakeen prozesua abiatuta.

Azkenik, Alemaniako ekonomia krisialdian murgilduta dago 2023tik, batik bat Errusiatik datorkion erregaia garestitu zaiolako, baita inbertsioak egiteko interes tasak altu daudelako ere. Ondorioz, 2023an, BPGa -%0,3 hazi zen. Hortik, bai Alemaniak, baita EBk ere, berrarmatzeari ekitea, Errusiarekiko segurtasuna bermatze aldera. Ez da ahaztu behar Alemanian naziek politika ekonomiko keynestar hori aplikatu zutela eta azkenean 26 milioi sobietar hil zirela.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


2025-02-05 | Tere Maldonado
Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu

Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!

Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]


Demokraziaren muga geopolitikoak

Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]


Teknologia
Kanpokoa mehatxu

Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Eguneraketa berriak daude