Desjabetze bidezko metaketa berriztagarria
Zertara dator gure herria zentral eolikoz eta eguzki-plakaz betetzeko urgentzia hau? Bistan da, arrazoi agerikoena klima aldaketari erantzuteko premia dela, erregai fosilak iturri berriztagarriekin ordezkatzekoa. Hain zuzen, hori omen da Europako funtsen zein estatu eta autonomietatik bideratzen ari diren gainontzeko funts publikoen helburua. Hala ere, funts horiek betiko zaku berean amaituko dute, hau da, Acciona, Iberdrola, Siemens Gamesa eta energia enpresen dream team-a osatzen duten gutxi horien eskuetan. Sorpresa handiegirik ez, bultzada publikoa beti izan da berriztagarrien garapenaren ezinbesteko baldintza, eta beraz, inbertsio publiko horren atzean ez dugu topatuko gobernuen kontzientzia ekologistaren bat-bateko esnatzerik, ez energia-merkatua demokratizatu eta deszentralizatzeko xederik. Bultzada honek ez du energia-merkatua aldatuko, irabazien pribatizazio-zerrenda handitu baizik ez du egingo.
Berriztagarrien ekoizpena gidatzeko hautagai aproposenak betiko energia-ekoizleak izateak aukera logikoena dirudi, errealistena urgentziaren aurrean. Baina egia deseroso bat ezkutatzen da horren atzean: erregai fosilak direla forma, baina irabazi pribatuak funtsa. Horren erakusgarri da berriztagarriak gehien garatu diren tokietan erregai fosilen kontsumoa ez dela gutxitu; aitzitik, energia-kontsumoak gora egin du.
Inbertsio publikoaren atzean ez dugu topatuko gobernuen kontzientzia ekologistaren bat-bateko esnatzerik, ez energia-merkatua demokratizatu eta deszentralizatzeko xederik
Euskal Herriko enpresa kutsatzaileenak itxi eta iturri berriztagarrien ugaritzeak, herritarren beharrak asetzeko oinarrizko ekoizpen-kateak garatu gabe, emisioen zenbakiak apaintzeko balio dezake, baina gure egiazko aztarna ekologikoa berdin-berdin handitzen joango da. Izan ere, petroliozkoa da kapitalismo garaikidearen zainetan dabilen odola, horrek ahalbidetzen ditu mundu-mailako ekoizpenaren banaketa, gure kontsumoa eta nazioarteko merkataritza, finean, globalizazioa. Hala, industria kutsatzaileenen ixtea ere ez da nobedadea: deslokalizazioak dira, ingurumen- eta lan-kostu baxuagoek bultzatuak.
Hemen funtsezko galdera: zer nahi dugu, klima aldaketa gelditu edo klima aldaketara egokitu? Energiaren, elikaduraren eta garraioaren industrien espropiaziorako kontsentsua eraikitzeari uko egitea, eta trantsizio-ekologiko baterako ezinbestekoa den planifikazio integralaren alde lan ez egitea, klima aldaketa gelditzeari uko egitea da. Desjabetze bidezko metaketa-prozesu berriei, deslokalizazio berriei eta emisio berriei ateak irekitzea da. Konponbideak behar ditugu, eta lehenbailehen, gainera, eta betikoa egiten jarraitzeak aukera pragmatikoena dirudien arren, ez da inoiz konponbidea izango.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
“18 urte pasatu dira indusketan 400 bat grafito agertu zirenetik, 16 urte froga zientifikorik gabe Lurmen indusketa eremutik kaleratu zutenetik eta 4 urte gaia argitu barik epaiketa egin zenetik eta berdintsu jarraitzen dugula esan genezake: gaia argitu nahi genuenok... [+]
Bizi garen mundu frenetiko zein zorabiagarri honetan, pixkanaka gertatzen diren gizarte-aldaketak batzuetan antzemanezinak, garrantzirik gabekoak edo hutsalak direla iruditzen zaigu. Hala ere, ez da horrela, eta jakitun izan behar dugu tentuz jokatzeko. Horren adibide, azken... [+]
Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]
Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]
Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!
Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]
Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]
Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]
La linterna de diógenes podkastean Miguel Benasayag-egeri egindako elkarrizketan pentsatzen jarraitzeko ideia anitz aurkitu ditut. Tartean, gizakiok teknologiarekin ditugun harremanen inguruan egiten dituen hausnarketak.
Elkarrizketan, alderatzen da gizakion historian... [+]
Ikasle beraren datu berberak hirugarren aldiz jasotzen nituela, esaldi hain erabili horiek baino ez zitzaizkidan etortzen gogora, adimena ere ezerezak apalduta: “Ez gara ezer”, “bizitzak ez dauka zentzurik”, “jainkoak, esaten duten bezain txintxoa... [+]
Erantzukizuna Israelgo Estatu Sionistarena da, bera baita, biztanleriaren zati handi baten, soldadu, kolono eta abarren laguntzarekin, garbiketa etnikoa eta genozidioa egiten ari dena inguruko herrialde eta herrien aurka.
Mendebaldeko estatuek ere laguntzen diete, armak... [+]
Hori esan zidan ikasle ohiak, asko kostata jarri zuen salaketa hilabeteak pasata ez aurrera ez atzera zegoela epaitegian eta, psikologoak aholkatuta, bortxaketa salaketa kendu egin zuela. Eta ni isilik, ezin asmatu zer esan oraindik ere antsietate zantzuak zituen gazteari... [+]
Ez da akaso harrotasun seinale nire aurrean dauden pertsonak pertsona izango ez balira bezala begiratzea? Bai, noski baietz. Baina nola espero dugu bestela besteak ulertzea? Ulertu, behatu, begiratu. Besteak ulertu nahi izateak, ez du jarrera harro hau eskatzen? Ni pertsona... [+]
Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]