Desjabetze bidezko metaketa berriztagarria
Zertara dator gure herria zentral eolikoz eta eguzki-plakaz betetzeko urgentzia hau? Bistan da, arrazoi agerikoena klima aldaketari erantzuteko premia dela, erregai fosilak iturri berriztagarriekin ordezkatzekoa. Hain zuzen, hori omen da Europako funtsen zein estatu eta autonomietatik bideratzen ari diren gainontzeko funts publikoen helburua. Hala ere, funts horiek betiko zaku berean amaituko dute, hau da, Acciona, Iberdrola, Siemens Gamesa eta energia enpresen dream team-a osatzen duten gutxi horien eskuetan. Sorpresa handiegirik ez, bultzada publikoa beti izan da berriztagarrien garapenaren ezinbesteko baldintza, eta beraz, inbertsio publiko horren atzean ez dugu topatuko gobernuen kontzientzia ekologistaren bat-bateko esnatzerik, ez energia-merkatua demokratizatu eta deszentralizatzeko xederik. Bultzada honek ez du energia-merkatua aldatuko, irabazien pribatizazio-zerrenda handitu baizik ez du egingo.
Berriztagarrien ekoizpena gidatzeko hautagai aproposenak betiko energia-ekoizleak izateak aukera logikoena dirudi, errealistena urgentziaren aurrean. Baina egia deseroso bat ezkutatzen da horren atzean: erregai fosilak direla forma, baina irabazi pribatuak funtsa. Horren erakusgarri da berriztagarriak gehien garatu diren tokietan erregai fosilen kontsumoa ez dela gutxitu; aitzitik, energia-kontsumoak gora egin du.
Inbertsio publikoaren atzean ez dugu topatuko gobernuen kontzientzia ekologistaren bat-bateko esnatzerik, ez energia-merkatua demokratizatu eta deszentralizatzeko xederik
Euskal Herriko enpresa kutsatzaileenak itxi eta iturri berriztagarrien ugaritzeak, herritarren beharrak asetzeko oinarrizko ekoizpen-kateak garatu gabe, emisioen zenbakiak apaintzeko balio dezake, baina gure egiazko aztarna ekologikoa berdin-berdin handitzen joango da. Izan ere, petroliozkoa da kapitalismo garaikidearen zainetan dabilen odola, horrek ahalbidetzen ditu mundu-mailako ekoizpenaren banaketa, gure kontsumoa eta nazioarteko merkataritza, finean, globalizazioa. Hala, industria kutsatzaileenen ixtea ere ez da nobedadea: deslokalizazioak dira, ingurumen- eta lan-kostu baxuagoek bultzatuak.
Hemen funtsezko galdera: zer nahi dugu, klima aldaketa gelditu edo klima aldaketara egokitu? Energiaren, elikaduraren eta garraioaren industrien espropiaziorako kontsentsua eraikitzeari uko egitea, eta trantsizio-ekologiko baterako ezinbestekoa den planifikazio integralaren alde lan ez egitea, klima aldaketa gelditzeari uko egitea da. Desjabetze bidezko metaketa-prozesu berriei, deslokalizazio berriei eta emisio berriei ateak irekitzea da. Konponbideak behar ditugu, eta lehenbailehen, gainera, eta betikoa egiten jarraitzeak aukera pragmatikoena dirudien arren, ez da inoiz konponbidea izango.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]