Pagoa, zuhaitza

Altxa, hildakoak!
Fred Vargas
Txalaparta, 2024

------------------------------------------------

Egun batetik bestera, ordu batzuen buruan gertatu da gertatu dena: zuhaitz bat agertu da Sophiaren lorategian. Pago bat.
Hasiera horrek hartzen ditu liburuko lehen orriak. Anekdota original horrek harrapatzen du gure arreta, eta idazleak misterioa ematen dio lehenengo kapituluari. Eta, aldi berean, Sophiaren eta bere senarraren alboko etxean bizitzen jarri diren hiru lagun gazteak aurkeztuko zaizkigu, baita zaharragoa den laugarren bat ere. Misterioa hemen ere. Intriga izango da liburu osoan zehar izango dugun elementu garrantzitsuenetariko bat. Eta nabarmentzekoa da autoreak bi istorioak lotzeko duen abilezia; nobela beltzaren ezaugarri den misterio horrek soilik emango du argia.

Aipatutako hiru pertsonaiak hiru liburuko serie bateko protagonistak dira (Los tres evangelistas edo Hiru ebanjelistak), horien artean hizketagai dugun hau. Hiru pertsonaia horiek gizartearen historiako momentu jakin batean espezializatu dira, eta horrek pertsonaien karakterizazioan eragina izango du. Arrakastarik gabeko pertsonaiak sortu ditu autoreak, frikiak, mediokreak. Eta aldi berean nortasun handikoak. Umorerako eta absurdurako lekua irekiko du horrela, nobelaren tonu misteriotsua eta beltza tonu ironikoarekin tartekatzeko aukera. Eta, gainera, pagoaren agerpena, Sophiaren desagerpena, hilketa bat eta abarrak argitzeko betebeharra izango dute. Beraien arteko elkarrizketak oso ondo idatzita daudela esango nuke; tentsioa mantentzeko prestatuak, arintasuna ere ematen diote testuari.

Estilo aldetik aberatsa iruditu zait. Deskribapenak egiteko gaitasun handia du autoreak. Deskribapenen bitartez eta pertsonaiez aparte, giroak eta momentuak sortzeko abilezia eta horietan irakurlea murgilaraztekoa. Detailez betetako liburua da.

367 orriko obra izanik (nahiko luzea dela esan dezakegu), irakurraldiaren momentu batzuetan nekatu egin nau.  Hala ere, kanpo egitura lagungarria eta aproposa da, 34 kapitulu motzetan banatuta baitago. Gainera, kapitulu motz horiek erritmoari laguntzen diotelakoan nago.

Euskal Herrian literatura beltza sustatzeko VI. (H)ilbeltza beka jaso zuen Beñat Irastorzaren itzulpen honek. Oso ezaguna den Fred Vargas autorearen nobela hau da euskaraz irakur dezakegun lehenengoa, eta honekin eman diot hasiera autore honen lanak irakurtzeari. Hamarnaka liburu dauzka, eta ziur naiz ez dela irakurriko dudan bakarra izango.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Mo bueltatu da

1991n argitaratu zuen Bernardo Atxagak Behi euskaldun baten memoriak. Liburuak ibilbide luzea eta arrakastatsua izan du euskaraz nahiz bestelako hizkuntzatan. Alemanian gehien saldutako liburuen artean egon zen, J. Eccleshare editore britainiarrak irakurri beharreko obratzat... [+]


Lora dadin deika

Neguko naretasun hotz eta lur etzearen ostean etor daitekeenaren promes izaten da udaberria, eta hainbatek eta hainbatetan idatzi izan diote lora dadin deika. Promesak promes, ordea: ez da inoiz udaberri ziurrik galbidean den lurrean. Ez behintzat aldaketaz edo, zehazki,... [+]


Betiberdina

Lehengusinarekin eta haren senarrarekin landa aldera egindako irteera batean hasi zen dena. Horiek afaltzera joan eta ez ziren etxera itzuli. Haien bila atera eta horma batekin topo egin arte ibili zen protagonista. Hortik aurrera, hormak ez dio aurrera egiten uzten eta bi... [+]


‘Salbatzaileen tenplua’ eraisteko ordua

Feminista eta anti-arrazistatzat duzu zure burua? Bururatu zaizu inoiz ezagutzen duzun feminismoaren historia zuria eta kolonialista dela? Kultura ez-zuriei buruz duzun ezagutza edo begirada zalantzan ipini dituzu? Ahalduntze feministaren inguruko irakurketa kritikorik egin... [+]


Oskolak malgutzeko liburua

Soinean daramate etxea barraskiloek, bizkar-zorro kiribildua bailitzan, bizitzeko beharrezko dituztenak hara eta hona garraiatuta. Etxeak, ordea, kraskatu eta bitan bana daitezke. Bikoiztu ere egiten dira tarteka, behin-behinekoz bada ere gotorleku izatetik zama izatera igarota... [+]


Judutarren jazarpena gure artean

Afaltzen ari zirela entzun zuten ate hotsa. Zeruko izarrek sabbata heldua zela zioten”, horrela hasten da Gaizka Arostegiren nobela labur hau, Gestapoko "zakurrek” Sara eta bere gurasoen etxeko atea jotzen duten unean. Irakurleak ondorioztatuko zuen moduan,... [+]


Babesten gaituen itsasoa

Oihane Jakaren poema liburua ireki eta eskaintza bi aurkituko ditugu. Aitari bata, seme-alabei bestea. Aipagarria da, topatuko ditugun poemekin lotura zuzena baitute.

Liburuaren egiturak hiru atal ditu: Hamaika urte, Hamaika hilabete eta Hamaika egun. Hamaika zenbakia asko... [+]


Aitona hil egin da?

Karmele Mitxelenak Marrubizko uda ipuina argitaratu zuen Xaguxar bilduma honetan 2022an. Liburu hartan, neska-mutiko batzuen udako abenturak kontatzen ziren. Orain, aldiz, Aitona Floren liburua istorio askoz barnekoiagoa dugu, Danel mutiko protagonistaren ikuspuntutik... [+]


Mamu bat gure artean da

Eguzkiarekiko gertutasunak moldatu egin ei du Lurrak duen abiadura, eguzkia inguratzeko mugimenduan. Beste abiadura batzuk ere badira, ordea, eta balirudike lurraren abiada gero eta azkarragoa dela edo, bederen, aldaketak etengabean ditugula orpoz orpo jarraika. Egoera honetan,... [+]


Autorrealizazioa irakasgai

Irakaskuntzan "aniztasuna" aski ezaguna den kontzeptua da, eta irakasleok (ez zara harrituko Bestiak liburutegian ere irakasleak badaudela jakitean) aniztasuna bermatzeko, askotan, ikasle talde heterogeneoak egiten saiatzen gara. Baina badugu desberdinen arteko... [+]


Beldurra gogoko

Beldurrak airean
Aitor Arana
Ibaizabal, 2023

--------------------------------------------------

Zazpi ipuinek osatzen dute Aitor Aranak gazteentzako idatzi duen liburu hau. Ugaria eta ezaguna da Aranaren produkzioa; 125 liburutik gora idatzi ditu, horietako zenbait... [+]


Emariari idatzitakoak

JAUSIZ
Alain Mendizabal Diaz
1545 argitaletxea, 2023

---------------------------------------------------

Itxuraz tente eusteari utzi eta behea jotzea zail egiten zaigu, grabitate indarrak zein soinean daramagunaren zamak lurrera erakarri arren. Hondoarekin topatzea,... [+]


Etorkizun utopikoen zirrimarrak

Zirriborroak eta gero
Katixa Agirre, Uxue Alberdi, Lucía Baskaran, Harkaitz Cano, Gabriela Damián Miravete, Belén Gopegui, Karmele Jaio, Danele Sarriugarte, Iban Zaldua eta Patxi Zubizarreta
Consonni, 2023

[+]


Duela mende erdiko haurtzaroa

Begi bat kokotean
Juan Kruz Igerabide / Elena Odriozola
Ediciones modernas el embudo, 2023

--------------------------------------------------------

Umetan, atzera begira egoten nintzen maiz. 'Begia aterako zaik kokotean', mehatxatzen ninduan apaizak, elizan atzera... [+]


A-uuuuu...

ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Susa, 2023

------------------------------------------------------------

Aldran ibiltzen dira otsoak eta ulua dute, tartean, taldea deitzeko manera. Harkaitz Canok (Lasarte-Oria, 1975) berriki argitaratu duen ulu egiteko bolondres... [+]


Eguneraketa berriak daude