Distira musikan, zakarkeria ekoizpenean
Zer: OLBEk antolatutako Verdiren 'Rigoletto' opera.
Nork: Bilbao Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
Noiz: Otsailaren 23an.
------------------------------------------------
Spoiler: Euskaldunan entzun genuen musika-mirari bati buruz idatziko dut, nahiz eta haren eszenaratzea ahazteko modukoa izan den. Lerro hauek idazten dituena ez da izutzen eszena ausartengatik, ez da mindulina edo horrelako ezer.
Ezin dut jasan ekoizpen ustez feminista baten etiketaren azpian ekoizpen erabat matxista agertzea, tramari ezer ekartzen ez dioten irudiz betea, eta adierazten duen gauza bakarra emakumearenganako mespretxua izatea, haren irudi erabat ahul eta hutsa eskainita. Dantzari-talde horrek guztiak, batzuetan biluzik, felazio-mugimenduak, sexu-eszenak eginez, ez zuen lekurik Rigoletto-ren istorioan. Horrek guztiak antzezpenari ekarri zion gauza bakarra gustu txarra izan zen, eta ikusle batzuentzat ziur aski zentzurik gabeko interferentzia bat, benetako gozamen musikaletik aldenduko zuena.
Hori guztia esanda, egia esan, ikuspegi musikal hutsetik begiratuta, OLBEk aurkeztu zigun Rigoletto zoragarria izan zen. Dena bere puntuan egon zen eta kantari guztiak grazia egoeran egon ziren, zalantzarik gabe.
Amartuvshin Enkhbat baritono mongoliarrak aho zabalik utzi zituen entzuleak, ahots- eta interpretazio-ezaugarri bikainak demostratu baitzituen. OLBEn debutari, Rigoletto honetan ahots biribila entzun ahal izan genion, ezin hobea fraseoan, indar handikoa baina aldi berean malgua eta xarmagarria. Oso gutxitan gozatzen den ahots horietako bat.
Sabina Puértolas sopranoaz gauza onak bakarrik esan ditzakegu. Bikain aritu zen Gildaren rolean, bikote zoragarriak egin zituen baritonoarekin, bigarren ekitaldia ixten duen cabaletta ikusgarria bezala, publikoaren harrera beroaren aurrean errepikatu behar izan zutena.
Nire ustez, bestalde, Ismael Jordi tenorearen lana ez zen merezi bezain txalotua izan. Duke di Mantovaren papera interpretatu zuen; oso tenore dotorea da, tinbre bereziki ederra du, eta ahoskera eta fraseaketa bikainak ditu.
Gainerako bakarlariek ez zuten huts egin. Carmen Topciu mezzoak, Maddalenaren paperean, maila handia eman zuen. Baita Marifé Nogalesek ere, Giovannaren rolean; Fernando Latorrek, Monterone kondearen paperean; José Manuel Díazek, Marullo bezala; eta Emanuele Cordaro baxuak, Sparafucileren rolean.
Daniel Orenek Bilbao Orkestra Sinfonikoaren gidaritzan egindako lana bikaina izan zen une oro, ahots bakoitza bikain azpimarratuta. Hasieran esan dudan bezala, Miguel del Arcoren eszena-zuzendaritza ahazteko modukoa izan zen. Eskerrak musikak dena sendatzen duen.
Pucciniren Il Trittico
Nork: Nafarroako Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Eszena zuzendaria: Paco Azorín.
Bakarlariak: C. Álvarez, A. Blancas, M. Berti, C. Isotton, K. Mattila, A. Ibarra, S. Esparza eta I. Hotea.
Non: Bilboko Euskalduna... [+]
Iruñeko Baluarten, ostegunean, Israelgo ereserki nazionalaren orkestrako bertsioaren egilearen pieza bat jotzear zirela aurretik zutik jarri eta aretoa utzi du publikoaren zati handi batek. Ereserki horrek “okupazio sionistari” gorazarre egiten diola kritikatu... [+]
Frantziako musikagileei buruz hitz egitean, Claude Debussy eta Ravel etortzen zaizkigu burura. Bada dibertitzen denik ere, bata edo bestea defendatuz garai guztietako musikagile frantziar onena bezala. Egia esan, bi jeinu absolutu dira, beren garaiko zirkunstantzien ondorio. Oso... [+]
Donizettiren Don Pasquale opera
Taldeak: EOS eta Bilboko Operako Abesbatza.
Bakarlariak: S. Orfila, M.J. Moreno, F. Demuro, D. Del Castillo, P.M. Sánchez.
Eszena-zuzendaria: Emiliano Suárez.
Eszenografia: Alfons Flores.
Lekua: Euskalduna Jauregia.
Data:... [+]
Columbus Fundazioak antolatutako kontzertua, ‘RenHacer’ Musikaldiaren barruan.
Bilboko Orkestra Sinfonikoa.
Zuzendaria: Ramón Tebar.
Bakarlaria: Joaquín Achúcarro.
Egitaraua: Guridi, Grieg eta Brahmsen lanak.
Lekua: Bilboko Euskalduna... [+]
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]