Borrokentzako brebiarioa
ROTE ZORA
Rote Zora (Itzulpena: David Lindemann)
Katakrak, 2023
-------------------------------------------------------
Les Damnés de la terre izan zen 1960 eta 70eko hamarkadetako ezkerreko euskal gazteriaren klandestinitateko brebiarioa. Horixe gogoratu zuen Joxe Azurmendik. Euskal Herriko askapen borrokek zeuzkaten oinarrizko ideia partekatuak biltzen zituen testua izan zen Franz Fanonen lana. Ordutik, brebiario batek baino gehiagok jarraitu dio Fanonenari. Bada, Rote Zorak, Katakrakek 2023an argitaratutakoak, antzera funtziona dezake.
Irakurtzean behin eta berriro pentsatu dut honek guri ere balio digula. Horratx nire proposamena, beraz. 1974 eta 1995 urte artean iraun zuen emakumeen hiri gerrilla armatu feminista alemaniarrak idatzi zituen testuetan daude egungo Euskal Herriko borrokentzako oinarrizko ideia partekatu zenbait. Jarraian, adibide sorta.
1. “Legearen araberako borroka ez da nahikoa, ohiko zapalkuntza-moldeak […] legezkoak baitira”. Legearen barnean ekin daiteke eta eskatu ditzakegu dagozkigun eskubideak, baina borrokek legea bera jarri behar dute zalantzan.
2. “Erresistentzia da zapalkuntza nabarmentzen duena”. Ez ahaztu erresistentziarik gabe zapalkuntza naturalizatu egiten dela. Betikotu.
3. “Guk ekintzen bidez beste emakume batzuei zirrara bera eragitea espero dugu”. Utzi erakargarri izaten saiatzeari eta geure buruak saltzeari. Erresistentziak berak dakar zirrara eta atxikimendua.
4. “Zure autoa erreko dugu, zure lorategia suntsitu eta zure txaleta eraitsi. […] Agur eta muxu”. Ez demonizatu ekintza zuzena. Berreskuratu, eguneratu, praktikatu.
5. “Emakumeon aurkako indarkeria gizonen menderatze-printzipio iraunkor[ra] da eta ez salbuespen[a] […] Indarkeria matxistaren aurkako borroka ezin [da] bereizi sistemaren indarkeria guztien aurkako borrokatik”. Bortxak ez dira isolaturik gertatzen, zapalkuntza ezberdin oro gertatzen da besteekin txirikordatuta eta horregatik: “Suntsitu eta baztertu[ekin], elkartasuna!”.
Hauxe izango da, denbora baterako behintzat, nire azken liburu iruzkina. Kalean elkartuko gara Rote Zora besapean. Eskerrik asko irakurtzeagatik, agur eta muxuak.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]