Haur eta Lehen hezkuntza eskaintzen dituen ikastetxe txikia da Judimendi, eta A eredukoa izanik, ikasle guztiak jatorri atzerritarreko familien seme-alabak edo etxean erdaraz bizi diren ijitoak dira, guraso euskaldunik ez baitago seme-alabak A ereduan matrikulatu nahi dituenik. Batzuetan, guraso erdaldunek uste dute euskarazko ereduan ez direla gai izango seme-alaba behar bezala laguntzeko (maiz damutu egiten dira ondoren, haurra euskaraz eskolatu ez izanagatik), eta beste asko, behin ikasturtea hasita iritsi direnak, zuzenean A ereduko ikastetxera bidali ditu Hezkuntza sailak, beste alternatibarik eman gabe.

Badira urte batzuk D eredura igarotzeko asmoa eztabaidatu dutela ikastetxean, Hezkuntza sailera ere deitu zuten, eta esan zieten klaustroak ezin zuela halako erabakirik hartu, informazioa ez zen garbia… eta iaz, aukera zabaldu zitzaien: orain arte 3 urtetik aurrerako haurrak hartu ditu eskolak eta 2 urteko gela irekitzea eskatu zioten Eusko Jaurlaritzari. 2 urteko gela irekitzeko, D eredua ezarri behar zuen ikastetxeak, “eta ametsa zena aukera erreal bihurtu zitzaigula ikusi genuen, justu nahi genuena eskaintzen zitzaigula; bozkatu eta erabaki genuen 2 urteko gelaren alde eta beraz D ereduaren alde egitea”, kontatu digu Olarizu Lopez de Briñas irakasleak. D eredua 2 urteko mailan hasiko da, eta pixkanaka, urte batzuen buruan, maila guztiak hartuko ditu euskarazko murgiltze ereduak.

Auzoan lanketa egiten ari dira eta familia euskaradun batzuek Judimendin matrikulatuko dituzte haurrak; “familia militanteak dira, auzoko eskolaren alde egingo dutenak, eta uneotan hori behar dugu, gero beste familia batzuk motibatzeko”. Gasteizko alde zaharrean, Ramón Bajo ikastetxe publikoak ere D eredurako aldaketa egin zuen duela urte batzuk eta garai hartan eskola horretako guraso zen Amelia Barquínen hitzak gogoan ditu Lopez de Briñasek: “Ez espero lehenengo urtean familia euskaradun pila batek izena ematea, astiro dator aldaketa, ‘halako baldin badoa’, ‘zein lan ona egiten duten eskola horretan’… eta ahoz aho pixkanaka zabalduz doa aldeko giroa”.

Ramón Bajoko esperientziatik zer jaso duten? “Batez ere transmititu digute posible dela –dio Olarizu Lopez de Briñasek–. Aurrez ikastetxean zegoen ikasle profilak ez zuen alde egin, euskara ez zekitenak ez ziren baztertuak sentitu, eta euskaradun familiak pixkanaka-pixkanaka batzen joan ziren proiektura. Gakoa? Harremanak eta harrera asko zaintzea, urrats bakoitza ondo azaltzea”.

Judimendi eskolak abantaila ugari dituela nabarmendu du irakasleak: ikastetxe txikia da (hainbat mailatan lerro bakarra du, ratio txikiak ditu eta harremana eta arreta pertsonalizatuagoa bermatzen du horrek), belaunaldi arteko pedagogia dute txertatuta, auzoaren erdigunean kokatuta daude, auzoko zerbitzuak hurbil dituzte, parke handi bat dute ikastetxe ondoan, eta jolastokia ere berriki eraldatu dute, natura eta hezkidetza oinarri hartuta.

Lanketa egiten ari dira auzoan

Judimendi euskara batzordearekin eta Batuta auzo elkartearekin lanean ari da eskola eta laguntzeko prest agertu dira hasieratik; “Judimendi auzo inplikatua eta borrokalaria da, eta auzotarrak buru-belarri ari dira, ikastetxeko klaustroa ere berdin”.

Trantsizio prozesua jakinarazteko, hainbat ekimen egiten ari dira. Asteazken arratsaldero, ikastetxeko motrizitate gela irekitzen dute, 0-2 urteko familien topagune izan dadin.

Astearte honetan, arratsaldeko 18:00etan mahai-ingurua antolatu dute eskolan bertan. Amelia Barquín eta Ana Garcíak Ramon Bajo eskolako esperientzia kontatuko dute; Idoia Molinuevo, Josu Ramos eta Marije Kortabitartek erantzungo diote “zer eskatzen dio auzoak eskolari?” galderari; eta Maite Berriozabal eta Emaldi Cereijok berriz, “zer eskaintzen du eskolak?” argituko dute. Zaintza zerbitzua bermatuko dute, topaketak iraun bitartean.