Basoa, gaztetasuna eta askatasuna
Bas(h)oan II
Bas(h)oan
Elkar, 2023
-----------------------------------------------
Gutxik ezagutuko dute Robbie Basho gurean. Estatubatuar gitarjoleak, asiar doinuak bere egin eta Matsuo Basho poeta japoniarraren abizena hartu zuen. Poeta haren aipuak jaso zituen Joxean Artzek ere, munduko erlijioak ikertzen zituela.
Artzeren kide izan zen Beñat Achiary, eta, beste bide batetik, duela sei urte, Joseba Irazoki gitarjoleak proposatu zion Robbie Bashoaren omenezko disko bat egitea. Aurten, berriz ere elkartu, eta konposizio propioetatik abiatuta, disko askoz ere borobilagoa osatu dute.
Eta zer egin duten? Munduan eta garaietan zehar bidaia izugarria. Kanta luzeak –batzuk besteak baino exijienteagoak–, unibertso bat osatu baino, konstelazio bat dira: bakoitzarentzat itsasargi gisa erabiltzeko modukoa. Baina ez da mapa bat, libreegia delako.
Post rocka, post folka, jazza, tradizioa… zer da hau? Baina tira, zer ari naiz galdetzen! Achiary aita semeak –Julen da baterian–, Joseba Irazoki, eta orain batu zaien Oihan Oliarj-Ines baxujole xiberutarra –bai, joan den hamarkadako euskal disko garrantzitsuenetakoa den Oihaneko Zühainetan-en egilea–. Ametsetako ekipo askea, nola sartu ildo bakarrean!
Munduko abangoardiekin konektatuta egon zen euskal abangoardia 1970eko hamarkadan, baina denborarekin gure lekua galtzen joan gara. Alberto Lizarralde musikariak esaten du gure begirada faltagatik izan dela, pentsatzen genuelako euskarazkoa soilik euskaldunontzako zela.
Eta ez. Ez balego euskarafobiarik gurean, Bas(h)oan taldeak Kursaala bateko luke, eta Bartzelonan ez dakit zer sala, eta Parisen antzoki hau, eta New Yorken bestea. Munduari konektatuta egoteko lan harrigarria delako Bas(h)oan II hau. Eta ez bakarrik hiri kosmopolitan. Tradizioa ulertzen duen munduko kultura guztiek ulertzeko moduko hizkuntzaren jabe baita lan hau.
Ez dakit justizia kontua den. Baina bidegabea iruditzen zait musikari hauen errekonozimendu falta… 75 urte ditu Achiaryk, eta egungo euskal eszenako edozein gaztek baino freskotasun handiagoa erakusten du lan honetan. Gazte eta aske mantendu dezagun gure garaiko ahots biziena. Basoaren hatsek askoz gehiago esaten digutelako iraganaz, eta etorkizunaz.
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.
Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]
Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.
1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]
Asteartetik asteazkenerako gauean familiaren etxearen aurka bi bengala bota dituztela jakinarazi du Fagor kooperatibako jasangarritasun arduradunak.
2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]
Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]