Palestina, orain. Nazioarteko komunitatea deitzen dugun hori zer den ez dakigu. Agintariek, agindu eta izugarrikeriak egin. Eta nork ekidin halakorik. Zer balio dute hitz, arau, eskubide, arrazoi, zuzenbide eta gizatasun bezalako oinarrizko kontzeptuek horien aurrean, horien gainean.
Historia aztertzeak argituko al digu ezer. Garai luzeetan, juduak izan ziren biktima, zigortuak, jazarriak eta erailak. Antzinakoan hasi, Erromatar Inperioan, Erdi Aroan jarraitu Europan, Gaztelako erresuman 1492tik aurrera, jarrai Portugalen eta beste hainbeste herrialdetan. Gure Aro Garaikide honetan, berriz, nazismoa izan da fobia irrazional horren goren gradua. Kontzentrazio esparruak, ghettoak, gas-erailketak… Holokaustoa.
Nazismoak sortu lazturak eta Holokausto haren dimentsioak piztu zituzten alarma gorriak nazioartean. Orduan sortu zen nazioarteko komunitatea kontzeptu gisa, eta subjektu eraginkor bihurtzeko urratsak eman ziren: Nazio Batuen Erakundea (NBE) sortu zen. Horrela zioen sorrera eman zion gutun edo agiriak (1945eko ekainaren 26an, San Frantzisko hirian): “Gu, nazio batuetako herriak…”. Nazioak eta herriak ziren, beraz, nazioarteko komunitate sortu berriaren subjektu nagusiak. Holokausto berririk gerta ez zedin eta mundu mailako gerrak ekidin beharrez, arau demokratiko unibertsalak indarrean jartzeari ekin zion NBE mundu mailakoak.
“Kontuan izan giza familiako kide guztien berezko duintasuna eta eskubide berak eta ukaezinak aitortzea direla mundu osoan askatasunaren, justiziaren eta bakearen oinarriak”. Horixe da, hain zuzen ere, NBEren Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala zabaltzen duen printzipio nagusia.
Nazioarteko komunitatea bakean eta askatasunean oinarritu behar zuen NBEk. Baina erakundearen beraren manipulazio latza egin da
Genozidio kontzeptu berria ere nazismoaren jokabide zitalaren ondorioz sortu zen, eta NBEk arau berezia sortu zuen, genozidio kontzeptu berri horren esanahia zehazteko 2. artikuluan: “Genozidioa da talde nazional, etniko, arraza edo erlijioso bat osorik edo zati batean suntsitzeko asmoz egindako ekintza hauetako edozein: talde horretako kideak hiltzea; kideen osotasun fisiko zein psikikoan lesio larriak eragitea; taldea nahita jartzea bizi-baldintza jakinen mende, zeintzuek eragingo duten kideen suntsipen fisikoa, osoa edo partziala; taldeko haurrak indarrez lekualdatzea beste talde batera”.
Eta hemen dator Historiak irakasten digun egia garratza: nazismoa deituak beraien aurka egin zuen genozidioaren biktima izandako juduen ondorengoek sionismoa deituaren babespean Israelgo Estatua eratu, eta Palestinako herri eta nazio osoaren aurka genozidio gordina egiten ari dira une honetan, azken 75 urteetan praktikatua, baina muturreko larritasunera eramanda. Naziek juduen aurka diseinatu zuten “muturreko soluzioa”, orain, judu sionistek palestinarren aurka birdiseinatua. Sionismoa, beraz, nazismoaren bertsio eguneratu bihurtua.
Nola ulertu hori? Zer gertatu da genozidio batetik besterako bidean?
Nazioarteko komunitatea bakean eta askatasunean oinarritu behar zuen Nazio Batuen Erakundeak. Baina erakundearen beraren maneiu edo manipulazio latza egin da, besteak beste. Noren esku? Estatu nagusi eta indartsuen eskuetan. Estatu gutxi batzuen bazka bihurtu dute NBE. Mundua, bere osotasunean, nazio eta herrietan oinarritu ordez, estatuen sistema bihurtu dute. Estatu bakoitza bere neurri, indar, interes eta dimentsio desberdinetan. Kontrajarriak, maiz. Zapalkuntzarako eta gerrarako prest, beti. Eta Nazio Batuen Erakundearen arauei muzin eginez. Hara, Israel sionista eta horren babesle direnak.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]