Urriaren 12an, Israelgo Energia ministro Israel Katzek Gazan ur hornidura etetearen alde egin zuen, eta lurralde horiek hornitzeko iturri garrantzitsuenetako bat ixtea agindu zuen: gatzgabetzeko plantak. "Bi milioi pertsona baino gehiagorentzat hil ala biziko kontua da", ohartarazi zuen Palestinar Iheslarientzako NBEren Agentziak (UNRWA). Gazan, bere iturri hidrikoaren %97 kutsatuta dago, eta Israeli erosten dion uraren mende dago erabat.

Gatazka areagotu aurretik, gatzgabetzeko planta handiak eraikitzeko nazioarteko komunitatearen balizko inbertsioek baldintzatzen zuten palestinarrak urez hornitzea. Duela urte batzuk, Israelek bost planta handi jarri zituen martxan ondasun komun horren kontrola bermatzeko. Lantegi horietako batzuen obrak eta ustiapena Espainiako enpresa handiei enkargatu zitzaizkien, eta euskal enpresen laguntza izan zuten.

Euskal negozioak

Erandion egoitza duen PPA (Produktu Plastiko Antikorrosiboak) taldeak diametro handiko hodien sistema bat eman zion Sorek instalazioari –Tel Avivetik gertu–, itsasoko ura hartu eta isurtzeko. Talde horrek Eusko Jaurlaritzaren milioi askoko laguntza publikoak bereganatu ditu, eta, gainera, Bizkaiko Aldundiak onura fiskalak eman zizkion. "Obra konplexu" hura "gauzatzean", PPA taldeak LKS –Mondragon taldea– kooperatibaren aholkularitza jaso zuen. Halaber, Mondragon korporazioa Israelgo garraio sektorean sartuta egon zen, Mondragon Kooperatiba Taldea deitzen zenean. LKSren 2013ko memoriak dioenez, "obra hori beste bazkide batekin batera egin behar da ABEEan, bestelako interesak ditugula".

Hordago-El Saltok eskuratu ahal izan duen dokumentazio judizialaren arabera, PPAren Israelgo proiektua Negocios Marinos del Mediterráneo filialaren bidez egin zen. Dokumentazio horren arabera, "Israelgo obretako kontabilitatea manipulatu" egin zen. Enpresa Ramón Cerdák administratzen zuen orduan, eta 13 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten 2013an iruzur fiskala eta dokumentuak faltsutzea egotzita. Cerdá ezaguna da 10.000 enpresa faltsu baino gehiago sortu eta saldu zituelako, enpresa horietako batzuk, esaterako, iruzur-tresna gisa erabiltzen ziren Noos edo Gürtel auzietan.

Erandion egoitza duen beste enpresa batek, Fluytec, Sorek gatzgabetzeko lantegian egin zuen lan. Idom euskal aholkularitza-enpresarekin batera –kontratu garrantzitsua du Israelgo garraio sektorean, eta besteren bat eskuratu nahi du– egin zuen lan. Asociación Española de Desalación y Reutilización elkarteko kideak dira Sorek eta Idom. Aldi berean, erakunde hori European Desalination Society lobbyaren barruan dago, eta lau elkartek osatzen dute, tartean The Israeli Desalination Society elkarteak.

Fluytec-ek "behar den edozein irtenbide garatzeko gai den ingeniaritza enpresa" gisa saldu du bere burua, eta euskal administrazio publikoen laguntza publiko ugari jaso ditu, nazioartekotze programetarako dirulaguntzak eta Bilboko Udalak babestutako proiektu bat barne.

FCC taldeak kudeatzen du 2006tik Haderako gatzgabetzeko instalazioaren ardura. Gaur egun, FCC Aqualia eta Acciona enpresak Israelen gatzgabetzeko beste lantegi baten esleipena lortzeko aurkeztu dira: Sorek 2. Bi enpresak Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoaren kontratistak dira. Accionan Espainiako Gobernuko ministro eta bozeramaile ohi Pío Cabanillas Alonso lan zuzendaritzako kide gisa lanean aritu zen 2007tik 2016ra.

Amaitzeko, azpimarratu behar da Bilboko Udala 30.000 euro bideratzera konprometitu zela Gazako ur-hornikuntzan oinarritutako UNICEFen proiektu batera. Uraren tratamendu berritzaileetan eta urari aplikatutako bioteknologian lan egiten zuten 15 enpresaren Israelgo ordezkaritza baten bisita jaso zuen 2011n Eusko Jaurlaritzak. Gainera, IDE Technologies enpresa israeldarrak, "uraren tratamendurako soluzioen munduko lider" gisa aurkezten denak, bere ekipoak banatzen ditu Pasch euskal enpresaren bidez, Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoko kontratista dena.