Komunikabide gehienek ezin dutenez eta/edo irakurleei ez dietenez azaldu nahi zergatik gertatzen ari den “Gaza eta Israel” artean gertatzen ari dena, AraInfo-k bere gain hartu du irakurleek merezi duten informazioa eta testuingurua emateko ardura. Labur-labur, sortu daitezkeen funtsezko galderei erantzungo diegu: Zer? Non? Noiz? Nola? Zergatik? Nor?
Zer, non eta nola?
Urriaren 7ko goizaldean, Hamasen beso militarrak eta erresistentzia armatu palestinarraren fakzioek bonbardaketa masiboa hasi zuten Israelgo erregimen sionistak azken hamarkadetan garbiketa etnikoa egin duen lurraldeetan. Bi ordu baino gehiagoz, Hamasek 5.000 kohete baino gehiago jaurti eta Israelgo armadaren aireko zein lurreko baseetara erori ziren. Bonbardaketarekin batera, eraso zibernetikoa, gerra elektronikoko neurriak eta droneen erasoak izan ziren. Suzko estalki horren azpian, miliziano palestinarrek lehergailuak jarri zituzten Gazako Zerrenda ixten duen banalerroko zortzi puntutan, eta gero motorrak, buggieak, 4x4 ibilgailuak, oinez, parapenteak airean eta gomazko ontziak itsasoan zituztela sartu ziren.
Eraso konbinatu hau, zeinak neurri handi batean Irango teknologian oinarritutako kalitate gutxiko materialarekin egindako borroka tresnak zituen, eraginkorra izan zen. Aurretiazko-alarma estazio guztiak, komunikazio militarreko sistemak, eta Israelgo armadak Palestina okupatuaren hegoaldeko aginte eta kontrol zentroetan dituen gerra elektroniko eta zibernetikoko baseak, gutxienez zazpi orduz geratu ziren zerbitzutik kanpo.
Suziri eta jaurtigaien aurkako “Burdinezko kupula” sistema ospetsuak –Rafael enpresa israeldarraren eta Raytheon enpresa estatubatuarraren arteko proiektua– ezin izan zuen ordubete baino gehiagoz funtzionatu, suziri-boladen dentsitateak eragindako “dumping” efektuaren ondorioz.
Hamasek “Al Aqsa Ekaitza” deituriko erasoan 4.000 borrokalari palestinarrek parte hartu zutela uste da. Gehienak zerrendara erretiratu ziren bitartean, ehunka batzuk geratu ziren israeldarren aldean, tropa sionisten aurka borrokan. Ikus daitekeenez borrokalariek eurek, israeldar aldera sartu ziren zibil palestinarrek edo zibil israeldarrek egindako bideoetan, borrokalarien jarrera heterogeneoa eta, areago, kontraesankorra izan da. Alde batetik, ikusten ditugu tiroak eta militar israeldarren bahiketa, eta bestetik, eraso indiskriminatuak. Israeldar gatibuekiko tratu onak erakusten dituzten bideo asko ere ikusten ditugu. Pedro Sánchez, José Manuel Albares eta beste hainbatek hori egiaztatu beharko lukete sionisten hitzak errepikatu aurretik, Gaza “eraso terrorista indiskriminatuen” iturritzat jotzen baitute.
Palestinarrek 1967tik salatu dute Gazako Zerrenda blokeatuta dagoela, eta 2006tik ia hermetiko itxita daudela diote. Baina Mendebaldean nagusi den klaseak, Israel erabat babesten duenak, Palestinako herriari ez dio ahotsik eman nahi. Intelektual judu antisionista askok esan zuten, baita NBEk eta nazioarteko GKE askok ere, eta ez zitzaien jaramonik egin. Eztanda aurreikus zitekeen, saihestezina zen, eta zalantzarik gabe, ez da azkena izango. Zerrendan ia bi milioi pertsona bizi dira, horietatik %70 baino gehiago beren herrialdean errefuxiatuak dira, okupatutako lurraldeetatik errefuxiatuak eta 1948an Israelgo Estatua sortzeko mugimendu sionistak etnikoki garbituak. Palestinako biztanleriaren ia %80k elikagai-segurtasunik eza bizi du, eta ez zaio aukerarik bilatzen uzten 365 kilometro koadroko zerrenda horretatik kanpo. Gaza ere gobernu errepresibo eta ustel baten menpe dago, eta Hamasek kontrolatzen du. Ez blokeoa ezta Hamas ere, ez ziren existituko Israelen okupazioa gertatu izan ez balitz. Terrorismoak izena du sinonimo eta kausarekin: proiektu sionista, edo Israel.
Nor?
Nortzuk dira soldadu israeldarrei lepoa moztu zieten borrokalari palestinarrak? Nortzuk dira Israelek eta hedabideetan dituzten bozeramaileek aipatzen dituzten “arabiar krudel eta basati” horiek? Gazteak dira, gehienek 25 urte ere ez dituzte. Zerrendan jaio ziren, hamazazpi urte blokeatuta eman zituztenak, bederazi operazio militarren pean, eta ehunka israeldar bonbardaketa olatu indiskriminatu. 2006. urtean, nazioarteko hainbat GKEk kalkulatu zuten Zerrendako haurren %90ek “gaueko inkontinentzia-arazoak” dituztela. Haur horiek orain gizon eta emakume gazteak dira, lanik gabekoak –gazteen langabezia-tasa %65 baino handiagoa da– eta itxaropenik gabekoak etorkizunean. Gazako zerrendatik inoiz irten ez ziren gazteak dira –zeinak duen Exeya (Aragoi), Malagón (Gaztela Mantxa) edo Cieza (Murtzia) udalerrien azalera bera–. Injustizia eta amorru handia sentitzen dute, oro har, eta borrokalari gazte gehienentzat “Al Aqsako Ekaitza” operazioa izan da hesitutako lurralde horretatik irteteko lehen aukera.
Nor da errudun? Argi dago, Israelgo erregimen sionista eta Europan nagusi diren klaseak. Boterea dutenek ez zuten beren arrazakeria eta antijudaismoa konpondu nahi izan. Bere “irtenbide” bakarra erakunde kolonial israeldarraren sorrera sustatzea izan zen, herri palestinarraren kaltetan.
Noiz?
Urri handian! Lagun handi eta kartzelako kamarada batek horrela deitzen dio hilabete honi. Elkarrekin geunden, kartzelatik askatu nindutela ospatzen, Yabaliako errefuxiatu-esparrutik gertu dagoen hondartzan –planetako dentsitate demografikorik handiena du–. Errefuxiatu-eremu batean miserian jaiotako errefuxiatu beduinoa da. Bere gurasoak Zerrendara iritsi ziren Alyammama herritik, non sionistek Rohma kibutza eraiki zuten. Hamasek erasotutako kibutz batzuk.
“Urri handia” arabiar memoria kolektiboan markatuta dago 1973ko urriaren 6ko gerraren garaipenarekin; Egipto eta Siriako armadek Israel ezustean harrapatu zuten eta, gerora –negoziaketa prozesuen eta prozesu politikoen ondotik– Sinaiko penintsula eta Golango goi-ordokiaren zati txiki bat askatu behar izan zituzten. Historia errepikatu egin da, baina beste modu batera, aurtengo urriaren 7an. Garaipena ez bada ere, “shock efektuaz” hitz egin dezakegu. 1973 inguru hartan Israelek arabiarren gaitasuna gutxietsi zuen, eta hori argi eta garbi ikusten da joan den hilean argitaratu zituzten artxiboko milaka orrietan.
Nahiz eta Israel garaitua izan zen lurralde arabiarrak okupatu eta herritarrei tratu txarrak sufriarazi ostean, erregimen sionistak jarraitzen du israeldarrak “zibilizazio zuriaren” ordezkari gisa erakusten dituzten filmak egiten, “basakeria arabiarraren” aurrean. Halaber, jarraitzen dute ukatzen arabiarrek engainatu egin zituztela – Ashraf Marwan agente egipziarraren bidez–, eta kontrakoa erakusten saiatzen dira.
Disonantzia kognitibo kolonialistaren isla da, Benyamin Netanyahuk, gerra deklaratu ondoren, Gazako Zerrendako herritarrei tonu oldarkorrez zera eskatzea: “Alde egizue handik, Hamasen aurka egingo dugulako”. Netanyahuk ez du onartu nahi Palestinako auzia ez dela Hamasera mugatzen, eta Gazatik alde egiteak 1948an okupatutako lurraldeetara itzultzea edo genozidioa ekarriko duela; eta ondorioz, Israelgo erregimen kolonialistaren amaiera.
Argi dago Israelgo erregimen sionistaren amaiera ez dela fakzio islamista baten esku gertatuko, klase esplotatzailearen zati bat ordezkatzen duelako, eta bere ekintza militarra ez duelako estrategia politiko batek gidatzen. Palestina askatzea masa-mugimendu batek bakarrik lor dezakeen prozesua da, helburu argi batekin: Palestinako Estatua eratzea Jordan ibaiaren eta Mediterraneoaren artean, egitura sozio-ekonomiko pluralista, sozialista, laiko eta demokratikoarekin.
Bien bitartean, herri palestinarrak bere barne-iraultza aurkitu eta klase menderatzailearen aurka egin beharko du. Bere ordezkaritza-organismoa ere birsortu beharko du, eta borroka-metodoen konbinazio egokia aurkitu beharko du, borroka armatu politizatua barne. Zoritxarrez, oraingoz, eraso sionista kriminalen lekuko izango gara, 1967ko Israelen inbasioaz geroztik izan den gogorrena, hain zuzen ere.
Zergatik?
Newtonen hirugarren legeak dio ekintza orok intentsitate bereko erreakzioa sortzen duela. Naturaren lege objektiboa da, gizarte-dinamikei aplika dakiekeena. Eztanda saihestezina izan zen Israelgo erregimenak praktikatzen duen kolonialismo sionistaren ondorioz. Hamasek behar zuen; bere irudia berrezarri behar du, hainbat urtez Gazako Zerrenda gobernatu ondoren burdinezko esku modu gogor eta ustelkeria handiarekin. Aldi berean, beharrezkoa dute beren borrokalari mobilizatu eta doktrinatuek alde egin ez dezaten, Jerusalemen eta Zisjordanian Israelen eguneroko errepresioaren eta erasoen aurrean Hamasek erakutsitako geldotasunaren aurrean.
Israelgo mainstream hedabideek, hala nola Kan kate ofizialak edo 12. eta 13. kate pribatu laikoek, bi egun daramatzate solasaldiak egiten. Militar ohiek, militar erreserbistek, analistek, politikariek eta (zoritxarrez) kazetariek eremu semantiko apokaliptikoa errepikatzen dute etengabe. Hona hemen gehien errepikatzen diren esaldiak: “Gazako terrorismoaren basea suntsitu behar da. Nazioarteko laguntza jaso behar da. Denok hil nahi gaituen etsai baten aurrean gaude. Hamas suntsitu behar da. Gazako Zerrendaren eta Zisjordaniaren aurkako ekintza-askatasuna bermatu behar dugu”. Saihestezina da; legez, telebista-kate bakarrak ere ezin du baimenik lortu baldin eta sionismoa sustatzeko –hau da, antropofobiaz betetako ideología sionista belikoa sustatzeko– konpromisoari uko egiten badio.
Politikarien kontu ofizialek eta Israelgo erakunde estatalek, hebreeraz ez bezalako edukia argitaratzen dute gaztelaniaz edo ingelesez. Erregimen sionista zein krudela, ideologizatua, kolonialista eta arrazista den jakiteko, hebreerazko kontu horietara sartu eta itzulpen-aukera sakatu behar da. Horrela askoz argiago ikusten da.
AEBek “Gerald Ford” hegazkin-ontzia bidali zuen laguntza emateko, izan gerra elektroniko eta zibernetikoarekin, edota su-armekin beharrezkoa balitz, “Al Aqsa Ekaitza” operazioan Israelek eta AEBek jasandako porrot teknologikoa –Irango teknologiaren aurrean– konpentsatzeko. Herri palestinarraren aurkako beste krimen batean parte hartzeko prest daude. Erregimen sionista, herrialdean arma nuklearrak dituen bakarra, ez da desagertuko gerra baten ondorioz, eta Hamaseko milizia islamistak ez du Palestina askatuko. Israelgo arma nuklearrek eta AEBko hegazkinek ere ez dute eragotziko Palestina askatzeko borrokak aurrera jarraitzea.
Bitartean, Israel zigortua izan behar da. Eta hori, politikan, artean, ekonomian eta kirolean duen indar guztiari boikota eginda egin dezakegu.
Palestina, mediatikoki aurkeztua ez den bezala, aipatu zen joan den larunbatean Makean, mintzaldi, tailer, merkatu eta kontzertuen bidez.
Hori da Israelgo hedabideetan azken egunotan bolo-bolo dabilen albistea. Baieztapenaren inguruan auzi ugari daude, eta horietako batzuk ikerketa judizialean aztertzen ari dira. Israelgo Estatuko Fiskaltza urriaren amaieratik ikertzen ari da Benjamin Netanyahu Israelgo lehen... [+]
Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]
Gazako herritarrei arma kimikoarekin eraso egin izana salatu du NBEren Giza Eskubideen Bulegoak ostiralean argitaratutako txosten batean. Fosforo zuria nazioarteko legedian debekatuta ez dagoen arren, debekatuta dago populazio zibilaren aurka erabiltzea.
Gazaren aurkako sarraskiak kirolean ere badu islarik, bateko eta besteko ekintzek erakutsi dutenez. Futbolean, zehazki, urak harro datoz, Israeleko taldeek Europako estadioetan jokatzen duten bakoitzean agerian geratzen den moduan. Pasa den astean Amsterdamen gertatutakoek,... [+]
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Palestinako BDS mugimenduaren presioaren eta eskala handiko boikot kanpaina baten ondoren hartu du erabakia Carrefourrek. Izan ere, finantza-galera erraldoiak sortu dizkio kanpainak, eta enpresaren ospea kaltetu du.
Israelen ofentsiba inperialista beste fase batean sartu da: bonbardaketak Yemen, Libano eta Sirian; Iranen kontrako erasoak; Libanoren inbasioaren saiakera… Sionistek aspaldiko helburu bat lortu dute: Palestinatik haratago joatea, eta erasoaldia eskualde mailako gerra... [+]
Israel Katz da Defentsa ministro berria, orain arte Atzerri ministro izandakoa. Erabakiak israeldarren kexua eragin du eta milaka dira karriketara atera. Israelgo Gobernuko oposizioko ordezkariek prentsaurreko bateratua eskainiko dute azaroaren 6 honetan. Bizkitartean, Israelen... [+]
Turkiaren ekimena babestu dute nazioarteko herrialde ugarik, gehienak arabiarrak edo islamiarrak, baita Hegoafrika, Brasil, Kuba, Errusia, Norvegia eta Vietnamek ere, besteren artean.
Gazako iparraldeko Beit Lahiya hiria setioan dago eta Israelen etengabeko erasoaldiek gutxienez 120 palestinar hil dituzte azken aldi honetan. Astebete baino gutxiagoan, urriaren 24tik 29ra bitartean, NBEk “biktima masiboak” izan dituzten zazpi eraso erregistratu... [+]
Errefuxiatu palestinarrei giza laguntza emateko lan egiten duen NBEren agentziari jarduna galarazi diote. Asteartean onartu du legea Israelgo legebiltzarrak, gehiengo oso zabalarekin. 1967an sinatu zen akordioa indargabetuko du Israelek.
Larreundiko Auzo Elkartea mural bat margotzen hasi zenean "gelditzeko agindua" jaso zuen. Izan ere, udalbatzan onartuta dago Palestina eta Israelen arteko auzian hirian ez dutela posizionamendurik onartuko eta "bakea" irudikatuko dela soilik.
Israelgo armadak dio sei kazetariak Hamaseko eta Jihad Islamikoko kideak direla, baina ez du hori egiaztatzeko frogarik eskaini. Horren ondorioz, eta aurrekariak ikusita, Aljazeera eta sei kazetariak beldur dira gerta daitekeenaz.