Ahanzturaren gomuta
Poetandreak literatura greko-latindarrean
Maite López las Heras
Balea zuria, 2022
---------------------------------------------------------------
Heriotzarik behinena ei da ahanztura, eta memoria omen du erremedio. Ahotsa dagokionari eman eta, horrela, oroimena osatzeko xedez ondua da Maite López Las Herasek (Azkoitia, 1985) plazaratutako Poetandreak Literatura Greko-Latindarrean (Balea Zuria, 2022) antologia poetikoa, iraganeko txingarra egungo gar bilakatu eta, ahal dela, etorkizuna ere argiztatzeko asmoz osatutakoa.
Antzinate Klasikoko 24 poetandreren testuak bildu ditu azkoitiarrak liburuan, jatorriz grekoz zein latinez ondutakoak. Baina harago ere badoa bilduma: poemez gain, emakume poeton testuingurua argitu, haien obra ulertu eta historikoki jasan duten bazterketa arakatzeko zein horri aurre egiteko baliagarri direnak ere biltzen baititu. Zehazki, hitzaurre eta sarrera bana topa genezake bertan, Saforen obratik hasi eta Akonia Fabia Paulinareneraino heltzen den segida kronologikoarekin batera. Honekin guztiarekin, irakurketak aldibereko bi aukera eskaintzen dituela esan genezake: batetik, literatura eta kultura klasikoarekiko hurbilpena egitekoa eta, bestetik, antzinako egoeraren eta egungoaren artean egon daitezkeen loturen inguruan hausnartzekoa.
Tartean dugu liburuaren xedeak berak ardatz duen auzietako bat: hots, poeten emakumetasunari lotutakoa. Egungo panorama literarioan zeresana ematen duen kontua da honakoa: aurki orori topa dakioke bere ifrentzua, eta ezagun ditugu egiletza zein idazketa generoari lotzeak ekar ditzakeenak. Halere, literaturaren joko zelaiaren neutraltasun ezak halabeharrezko bilakatzen du olerkariok emakumezko izan zirela aldarrikatzea. Ildo horretan proposatzen du Lópezek, 2018an onartu zen plazandre hitzarekin analogian, poetandre kontzeptua: poeta hitza, etimologikoki ez ezik, oraindik gailentzen den iruditegian maskulinoa denez, izendatze hutsak izatearen aitortzea lekarkeelako.
Bildumak kultura klasikoaren inguruko gutxieneko ezagutza edo, halakorik ezean, ezagutzeko grina galdegiten du. Halere, liburua bera akuilu ere bada: bere baitan dakartza ezagutzeko grina hori pizteko elementuak, iragana ezagutzeko gogo sorrarazle izan baitaitezke sortzen dituen egungo ezinegonak. Poetok ahantzi ditugula ahaztu gabe gogoratu behar ditugunaren oroigarri da, finean, antologia.
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]