Mirarien zain?
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa sortzen duten isurien azken datu ofizialak atera ditu Jaurlaritzak, 2021ekoak. Isuriek %8 egin dute gora berriro. Are gehiago, dagoeneko badakigu 2022. urtean berriro gora egin dutela, Europar Batasunak araututako sektoreen isuriek %15 egin baitute gora (araututako sektoreak isuri guztien %40tik gora dira). Beraz, pandemia garaiko isurien murrizketak berdindu eta pasa ditugula esan dezakegu.
Argi luzeagoa ipinita, azken hamarkadan isuriek %9 egin dute behera. Datu onak? Bada, erritmo honi jarraiki, 24 hamarkada behar ditugu ditxosozko neutraltasun klimatikora heltzeko, non isuritakoa xurgatutakoarekin konpentsatuko litzatekeen. Baina 24 hamarkada ez, 24 urte ditugu helburu hori betetzeko. Erritmoa hamar aldiz biderkatu behar da. Erraz esaten da.
Azken hamarkadan isuriek %9 egin dute behera. Datu onak? Bada, erritmo honi jarraiki, 24 hamarkada behar ditugu ditxosozko neutraltasun klimatikora heltzeko
Klima larrialdiaren aurkako borroka aise galtzen ari gara. Bai komunitate global gisa zein euskal komunitate gisa. Baina berriro gogorarazi nahi dut borroka hau ezin dugula galdu, galtzeak dena galtzea ekarriko luke eta. Gauzak horrela, irtenbideak mamitzen baino errudunak seinalatzen aritzeko joera zabaldu horrek gero eta atsekabe handiagoa sortzen dit. Klima aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Hitzarmenak aspaldi argitu zuen auzia, erantzukizun amankomunak baino ezberdinduak ditugu, eta euskaldunok, kapitalismo globalaren alde pribilegiatuan bizi izan garen neurrian, erantzukizun berezia dugu.
Antzerki klasikoan, deus ex machina adieraz ezagutzen zen trikimailua erabiltzen zen muturreko egoerei irtenbidea emateko. Gidoiarekin inolako loturarik gabe, makina baten laguntzaz zerutik jainko bat ateratzen zen egoera katramilatu bati irtenbidea emateko. Oraindik ere hainbat jende “deus ex machina teknologiko” baten esperantzara kateatzen badu ere, dagoeneko argi dago esfortzu eraldatzaile amankomun eta jarraitu bat besterik ez zaigula geratzen irtenbide gisa.
Egin behar denaren inguruan zirriborro batzuk baditugu. Badakigu kontsumo material eta energetikoak asko murriztu behar ditugula, badakigu baliabide fosilak erabiltzeari uko egin behar diogula, badakigu berriztagarriak hedatu behar ditugula. Baina oraindik inteligentzia kolektiboaren erabateko aktibazioa behar dugu ibilbidea mamitzeko. Deliberatu dezagun prozesu honen xehetasunen inguruan, har ditzagun erabakiak eta egin dezagun bidea behingoz, dena galtzearen errua norena izan zen argitzeak ez baitigu inolako kontsolamendurik emango eta.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Boterea eskuratzeko modu asko dago; denak ez dira politak. Bada boterea eta horrek berarekin dakarren erantzukizuna banatu nahi duenik, agintea bilatzen duenik. Beste batzuek errespetu lar diote eta pauso bakoitza hainbeste neurtuta ez dira gai erabakirik hartzeko. Boterea zer... [+]
Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]
Azken boladan gero eta gehiago entzuten dugu gazte askok etxebizitza erosteko ahalmenik ez dugula. Batzuetan, badirudi ez dagoela beste gairik; egia da gai serioa dela. Niri neuri ere, 31 gertu izan arren, oraindik pixka bat falta zait neurea izango den etxebizitza lortzeko... [+]
Iragarki batek mugikorrean salto egiten dit aspaldion. Nire mundua koloreztatuko duela egiten dit promes. Aplikazio horrekin milioidunek bezala erosi ahal izango omen dut. Produktu merkeak, oso merkeak, baita doakoak ere. Momentu historiko soziologikoak eskatzen duen... [+]
Badira kontzeptuak bolada batzuetan edonon agertzen direnak, mantra ere bilakatzen direnak. Berez positibo eta beharrezko moduan agertzen zaizkigu, eztabaida gehiegirik gabe eta haiei buruz ia pentsatu gabe. Iruditzen zait mantra horietako bat nazioartekotzea dela, jatorria... [+]
