Konstituzionalaren epaiak euskararen ofizialtasuna zalantzan jartzen duela salatu dute herritarrek

  • Arrasaten, Mutrikun eta Zarautzen, tokiko eragileek deituta, protestara irten dira dozenaka lagun Espainiako Konstituzio Auzitegiak udalek euskara hutsean jarduteko eskubidearen aurka egin eta gero. Hautetsiek eta euskalgintzako eragileek elkarretaratzea deitu dute ostegunerako Bilbon, auzitegien atarian.


2023ko uztailaren 11n - 09:30
Zarauzko Zirika elkarteak deitutako protesta. Argazkia: Aritz Mutiozabal / Zarauzko Hitza

Tokiko eragile eta euskara elkarteek deituta, Arrasaten, Mutrikun eta Zarautzen elkarretaratzeak egin dituzte astelehen arratsaldean Espainiako Konstituzio Auzitegiaren azken ebazpenaren aurka, hizkuntza eskubideen defentsan pausoak emateko asmoz.

Erabakia "oso larritzat" jo dute euskara eragileek, euskara erabiltzeko eskubidea ez ezik, ofizialtasuna ere auzitan jartzen duelako beren ustez. Euskararen egoera "oso zaurgarria" dela argudiatu dute, besteak beste, hizkuntz eskubideen kontrako epaiak normalizatzen ari direlako, eta, beraz, euskara babestu beharra aldarrikatu dute. "Badirudi babestuta dagoen hizkuntza bakarra gaztelania dela", adierazi dute Zarauzko Zirika kultur elkarte sortu berriko kideek protestaren amaierako hitzartzean, Berria egunkariak jaso duenez.

Ostegunean, Bilbon

Udal hautetsiek eta euskalgintzako ordezkariek agerraldi bateratua egingo dute datorren ostegunean, hilaren 13an, Bilbon, EAEko Auzitegi Nagusiaren egoitzaren aurrean, 11:00etan. Euskalgintzaren Kontseiluaren iritziz salatu beharrekoa da azken epaia, euskararen normalizazioari eta biziberritze prozesuari "oztopoak" jartzen dizkiolako.

Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko kideek agerraldia egin zuten, bestalde, joan den ostiralean, Usurbilen, Konstituzionalaren epaiak "ezinegon handia" sortu duelako. Euskalduntzean "atzera egiteko arrisku bizia" dagoela azpimarratu zuten, eta "oldarraldi honek erantzun juridiko sendoa" behar duela nabarmendu, lege-esparrua "eraberrituta". Horregatik, euskarak "estatus juridiko berria" behar duela esan zuten.

"Euskara hutsean funtzionatzeak eskubide linguistikoak urratzen ditu"

Hori dio Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren osteguneko ebazpenak (hona hemen epaia, gaztelaniaz). EAEko Udal Legearekin ahalbidetzen zen euskara hizkuntza nagusia zen herrietan, hau da, herritarren gehiengo handiak euskaraz dakiten UEMAko herrietan, administrazioak zenbait dokumentazio euskaraz sortzea, gaztelaniazko itzulpenik gabe. Hori bai, betiere eskubidea emanez inork propio eskatzen bazuen, gaztelaniaz ere guztia jasotzeko.

2016an, gehiengo zabalarekin onartu zuen Eusko Legebiltzarrak Udalen Legea, eta epe motzean auzitan jarri zituen hainbat artikulu Espainiako Estatuaren Abokatutzak. Aurrerago, akordioa erdietsi zuten Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak, legea behar bezala interpretatzeko. Bazirudien hor itxi zela auzia, baina Vox eskuin muturreko alderdiak, udal ordezkaririk eduki gabe, salaketa jarri zuen EAEko Auzitegian. Espainiako Konstituzionalera heldu zen gero, EAEko epaileek zalantzak zituztelako. Madrildik etorri den ebazpenak dio "desorekak" sortzen direla bi hizkuntza ofizialen artean, eta euskara hutsean funtzionatzeak eskubide linguistikoak urratzen dituela.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskaldunen aurkako erasoak
Irungo euskaldunak sutu dituen ekitaldia: 35 elkartek “aski da” esan diote udalari

Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]


2024-10-30 | Sustatu
Euskaraz zainduak izateko eskubiderik badugu?

Euskararen kontrako epaien oldarrialdien, azkenengoetako bat izan da Gipuzkoako entitate publiko bat, Kabia, kinkan jarri duena, ezarritako hizkuntza eskakizunen kontrako epai batekin. Bertako langileak egonkortzeko prozesuan ezarritako euskara eskakizunak, euskararen... [+]


2024-10-28 | Leire Ibar
Azken epai euskarafoboaren harira, “enplegu publikorako hizkuntza bakarra gaztelania izatea” salatu dute

ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.


Donostiako Decathlonek dio errotulazioa euskaraz ere jarri beharra “inposizioa” dela

Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]


Gipuzkoako Aldundiaren zaharren egoitza batzuen euskara eskakizunak “neurriz kanpokotzat” jo ditu Donostiako auzitegi batek

Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.


Beste epai euskarafobo bat: Gipuzkoako aterpetxeetako garbitzaileen aurkakoa

Donostiako auzitegiak Gipuzkoako Foru Aldundiko aterpetxeetako garbitzaileen lanpostuen prozesuaren harira sententzia eman du: lanpostu guztietarako hizkuntza eskakizuna ezartzea “proportzioz kanpokoa eta diskriminatzailea” dela dio. CCOO sindikatuak eman du... [+]


Euskaragatik bazterturiko euskaldunak

Euskal Herriko lurralde batzuetan euskara ofiziala da, besteetan meridianoaren arabera ofiziala ala ukatua eta, aitzitik, ipar aldera bagoaz, toleratua (ez ofiziala).

Azken boladan, epaitegi batzuk ebatzi dute funtzionario publikoek ez dutela euskara ezagutzarik izan behar eta,... [+]


2024-09-26 | ARGIA
Realeko entrenatzaileak euskaraz jarraitu zuen, zenbait kazetari frantziar kexatu arren

Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]


2024-09-25 | ARGIA
Aiaraldea Komunikabideak Jaurlaritzari bitartekaritza eskatu dio, Amurrioko Udalarekiko gatazkan akordioa lortzeko

Amurrioko Udalak alde bakarrez dirulaguntza kendu zion eskualdeko euskarazko komunikabide bakarrari, eta ehunka herritarrek eta entitatek eskatu zioten dirulaguntza berrezartzeko. Aiaraldea Komunikabidea saiatu da udalarekin biltzen, baina udalak elkartzeari uko egin dionez,... [+]


EHUn euskaraz ikasi nahi eta gaztelaniaz egitera behartuta

Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]


2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


2024-09-17 | ARGIA
Euskaldunen aurkako “oldarraldi” judizial betean, euskara eskakizuna berriro baliogabetuta

EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du Donostiako bi udaltzain postutarako euskarazko B2 profila eskatzen zuen lan deialdia. "Euskaldunen eskubideak urratzen dituen" epai berri honen aurrean, hainbat eragilek salatu du "euskaldunen aurkako oldarraldiak"... [+]


2024-09-11 | ARGIA
Euskararen aldeko ekintzengatik zigortu du Gorka Torre Baionako auzitegiak

Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.


Eguneraketa berriak daude