Bluff galanta
Orgia
Pier Paolo Pasoliniren obran oinarritutako ganbera-opera.
Musika: Héctor Parra.
Libretoa: Calixto Bieito. Ensemble Intercontemporain.
Zuzendaria: Pierre Bleuse. Eszenografia: Calixto Bieito. Bakarlariak: Ausrine Stundyte (sopranoa), Leigh Melrose (baritonoa), Jone Martínez (sopranoa).
Lekua: Arriaga Antzokia (Bilbo).
Data: ekainaren 24a.
--------------------------------------------------------
Zalantzarik gabe, Pier Paolo Pasolini bezalako egile enblematiko baten antzezlan bat opera-eremura eramatea ideia bikaina izan daiteke. Pasolini XX. mendeko zinemagile handienetakoa dela ere gauza ezaguna da guztiontzat. Joan den mendeko zinemari buruzko liburu bakar batek ere ez dio utziko Bolognako jeinu honi buruz hitz egiteari.
Baina beste kontu bat da pentsatzea artista honen arazo pertsonalek, bere kontraesan izugarriek eta bere erokeriek nolabait pentsarazi diezaguketela artista honek gure gizartera estrapolatzeko moduko filosofia duela.
Eta orain, beste kontu bat: egia da artea hausturaz, desatseginaz, kirrinkariaz balia daitekeela, pentsarazteko eta gure barrua iraultzeko. Baina, era berean, egia da, eta ezin dugu ukatu, batzuetan, gure beldur eta larritasun guztiak azaleratu nahi dituzten proposamenak feismoan eta ukitu desatseginean geratzen direla, askoz gehiago ekarri gabe.
Gainera, errealitatearen ikuspegi aberasgarria eman beharrean, eskubideak errespetatzen dituen filosofiaren adierazgarri ez den mezua helarazten digu.
Funtsean, Pasoliniren Orgiak, Hector Parraren musikarekin eta Calixto Bieitoren libretoarekin, nire burura ekarri zuen pentsamendu-nahasketa hori guztia.
Programak aipatzen du argudioak gizarte intolerantea, hipokrita, krudela eta mespretxuzkoa salatzen duela ezarritako arauetatik ateratzen diren guztiekin. Horixe da asmoa. Eta 1966. urtean, antzezlana sortu zenean, salaketa hori ikusi ahal izan genuen moduan islatzeak "pase" bat izango luke. Baina 2023an, salaketa hori gizon baten bidez planteatzea, zeinak bere homosexualitateaz ohartuta, emaztea, seme-alabak eta noizean behin entretenitzen zuen prostituta hiltzen dituen, katadura okerrenaren mezu matxista besterik ez da.
Bestalde, antzezpenaren estetika benetan feista zen, eta estetika-eza baino ez zuen transmititzen, bai fisikoa, bai morala. Eskerrak Pierre Bleusek zuzendutako Ensemble Intercontemporain-ek Héctor Parraren partitura monotonoaren interpretazio egokia egin zuen. Eta eskerrak kantari bakarlariek ahots-teknika bikaina erakutsi zuten, batzuetan ezinezkoak ziren posturetan kantatu behar zutela kontuan hartuta. Leigh Melrose baritonoak ahots biribil eta indartsua erakutsi zuen, eta Ausrine Stundytek eta Jone Martinezek kantu erosoa eskaini zuten erregistro guztietan. Haiei esker eutsi zien emanaldiak.
Donizettiren Don Pasquale opera
Taldeak: EOS eta Bilboko Operako Abesbatza.
Bakarlariak: S. Orfila, M.J. Moreno, F. Demuro, D. Del Castillo, P.M. Sánchez.
Eszena-zuzendaria: Emiliano Suárez.
Eszenografia: Alfons Flores.
Lekua: Euskalduna Jauregia.
Data:... [+]
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Durangoko Hitz liburu-dendan otu zitzaidan Saturraran operak merezi zuela kritika. Jose Julian Bakedanoren arrapostua batetik, liburu-dendako Gaizka Olabarriren berben ilusioa, horrenbeste urtean Hitz liburu-dendako ardura eraman izan duen Nekane Bereziartuak opera hori ikusteko... [+]
Txoriek negar egiten dute. Ez guk bezala, nonahi, noiznahi, mainontzi, edota besterik gabe barruari eutsi ezinik… Ez zait berehalakoan ahaztuko behin Beran gertatua: urtero Ertz musika jaialdi sonatua egiten zen bertan eta tarteka paisaiarekin zerikusia zuen ekitaldiren... [+]
OLBE-k antolatutako Donizettiren Anna Bolena opera. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Jordi Bernacer. Bilboko Opera Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Bakarlariak: Joyce El-Khoury (sopranoa), Silvia Tro Santafé (mezzoa), Marko Mimica (baxua), Celso Albelo... [+]
OLBE-k antolatutako Belliniren I Puritani opera. Euskadiko Orkestra. Zuzendaria: Giacomo Sagripanti. Bilboko Opera Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Eszena zuzendaria: Emilio Sagi. Eszenografia: Daniel Bianco. Bakarlariak: Jessica Pratt (sopranoa), Xabier Anduaga... [+]
OLBE-k antolatutako Verdiri eskainitako errezitaldia
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Daniel Oren. Bilbao Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Bakarlariak: Angela Meade (sopranoa), Daniela Barcellona (mezzoa), Sergio Escobar (tenorea), Giovanni Meoni... [+]
Ez da oso ezaguna Madama Butterfly operan kontatzen den istorioa Euskal Herriarekin erabat maiteminduta zegoen Pierre Loti idazlearen obra batean oinarrituta dagoela. Madame Chrysanthème da obra hori. Antzeko argumentua du, nahiz eta Lotiren originalak amaiera zoriontsua... [+]
Nekatu gabe mila aldiz goza daitekeen obra horietako bat da Rigoletto. Verdiren opera gailenetakoa da, pasarte oso ezagunak eta edertasun handikoak eta ikusleak erakartzen dituen argumentua dituena. Bere alaba ustezko madarikazio batetik etsi-etsian babesten saiatzen den... [+]
OLBEk azken urteotan egin duen proiekturik interesgarrienetako bat Tutto Verdi izenekoa izan da. Verdi musikagilearen opera guztiak antzeztu dira ziklo honetan, salbuespenik gabe. Eta opera horietako azkena da orain aipatuko duguna: Alzira.
Arrazoi askorengatik merezi zuen... [+]
Irratian operaz jarduten duenean aditu, eta operara joateko gogoa eragiten du. Kartsu mintzo baita mikrofonoaren aurrean. Operaz. Horixe du pasio, barru-barruraino sartua du pozoia, eta ez dago beneno hori aterako dion sendagile ez belagilerik.
Plazer izugarria da Euskalduna Jauregian emakumeen ariman sakontzen duten XX. mendeko bi lan hauez gozatu ahal izatea. Gutxitan izango dugu opera labur, bizi eta, argumentuari dagokionez, gogor hauek entzuteko aukera, benetan oso gutxitan programatzen direlako. Eta, egia esan,... [+]
Beti da plazera Mozarten opera batez gozatzea. Salzburgoko konposatzailearen errepertorio zabalean benetako harribitxiak daude, eta ez bakarrik musikaren ikuspegitik. Horixe da La clemenza di Tito obraren kasua, lan berezia baita, ikuspegi psikologikotik izaera introspektiboa... [+]
Operazaleok pozez itxaroten dugu OLBE-ren denboraldiaren hasiera. Eta aurten poza bikoitza izan dugu. Alde batetik, titulu eder-ederra, publikoaren kuttuna izan dugulako, eta, bestetik, interpretazio mundialak disfrutatu ditugulako. Behin baino gehiagotan entzun dugu Bilbon... [+]