Naziogintza eta politika Euskal Herrian

Zer galdu zaigu euskaldunoi Espainian? Eta Frantzian? Parte hartu behar dugu haien politikan, hauteskundeetan, instituzioetan? Eta horrela bada, zer baldintza eta helburu lehenetsita?

Euskal Herria herria da, baina nazioa edo nazio-proiektua ere bai (une honetan beste bi naziotasun inposatu asimilatzaile jasan eta “gure egin” behar ditugun arren), eta estatu propioa izan beharra daukagu horretarako. Naziogintza behar dugu, ezinbestean. Europa zahar honetan, euskaldunon herria da zaharrenetarikoa eta, zentzu askotan, interesgarrienetakoa ere bai, eta ez iraganari begira soilik, baita aurrera begira ere.

Etorkizuna hobetzera begira bizi garen herritar aurrerakoiak gara gehienak. Baina bide propioa zabaldu behar dugu, ez beste bi makroestatu asimilatzaile horien mende subsumiturik nekez bizi, orain gauden eran.

Euskaldunon herriak iraun eta nazio demokratikoaren egitura lor dezan, euskara eta euskal kultura polisistema osoa antolatu behar ditugu. Hizkuntza propioa nagusi lurralde osoan; hezkuntza sistema beregaina; komunikazio sistema euskalduna, munduari irekia; instituzio legegile, exekutibo eta judizial demokratiko beregainak; gizarte antolaketa justu berdinzalea; nazioarteko komunitatearen onespena eta errespetua.

Euskaldunok, katalanak bezala, saiatu gara, bakoitza gure bidetik, independentziara eta Estatu propioa antolatzera jauzia egiten. Saio serio, larri eta indartsuak izan dira bionak. Ez dugu lortu, arrazoi desberdinak medio, baina batez ere gainean ditugun Estatu bi horiek, eta modu nabarmenean Estatu espainiarrak, frankismoan zein trantsizioaren estatu deituan, era guztietako bortxa, manipulazioa, indarra, etnozidioa, debekua eta errepresioa darabiltelako gure aurka. Euskal Herriari edota Kataluniari bidea itxi nahi dietenean, ez dago Estatu horien aldetik demokraziaren trazarik.

Hurrengo hauteskundeetan berriz ere EH Bildu indartu? Egokia izan daiteke, baina naziogintzaren zerbitzura jartzen bada

Zer egin orduan? Nola hautsi kristalezko sabaia edo burdinazko hesia? Aldebikotasunik ezin pentsatu ere egin, gure helburu guztiz legitimo eta ezinbestekoak horiek izanda eta Estatua den modukoa izanda, PSOEren edota PPren gobernua izan berdin dio, kontu honetarako.

Kontu printzipal honetan Espainia demokraziara eramatea ameskeria kaltegarria baino ez da, ikusten dugunez. Estatu hori monarkia hierarkizatu aldaezina da, eta sistema instituzional eta mediatiko osoa bere zerbitzura dauka, sistema politikoa barne. Alderdi nagusiak, PP eta PSOE, monarkia horren zerbitzari zintzoak dira, eta haratago sortzen diren alderdiak, zentroan zein nazio periferikoetan, sistema beraren legeetara makurrarazten dituzte. Ikusi azken adibideak: Katalunian, ERC eta horren bidea, “berdinen arteko elkarrizketa” proposamenetik, erreferendum berri adostua eta amnistia eta abarretik… herritar katalanen konfiantza galdu eta horrekin 300.000 boto ere galtzera. Ikusi Podemos, udaberriko errebolta haietatik PSOEren gobernuaren partaide izan eta PSOEk berak, operazio programatuan, beste “ezker” asimilatuagoaz ordezkatzera. Ikusi gurean EH Bilduren esperientzia gordina, kontrapartidarik gabeko laguntzak eskaini, eta etxe barruan indar “gehiegi” hartzen ari dela iruditu zaienean, etorkizun aukera guztietatik apartatu eta baztertu, kriminalizazio berrituak asmatuta.

Orduan, hurrengo hauteskundeetan berriz ere EH Bildu indartu? Egokia izan daiteke, baina naziogintza/herrigintzaren zerbitzura jartzen bada, ez Madrilekiko “jarraitasuna” lehenetsita.

Egingo ahal dugu Naziogintza oraingoan!

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-04-23 | Behe Banda
barra warroak
Unpopular opinion

Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]


Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


Aitonita eta ortologia

Ansorena´tar Joseba Eneko.

Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]


2025-04-16 | Bea Salaberri
Gerlarako prestatu?

“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.

Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]


2025-04-16 | Karmelo Landa
Aberri Aukera

Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]


Teknologia
Egitea edo ez egitea

Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.

Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]


2025-04-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren bizitza

Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]


2025-04-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Chimamanda

Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]


Eguneraketa berriak daude