Beste orri zuri bat
Orri zuri bat karakterez bete behar dudanean egunak ematen ditut hainbat gairen inguruan hausnartzen, ingurukoekin hainbat titular partekatzen, neure burutik kanpoko termometroa nola dagoen neurtzeko. Pentsatzen ditudanak kanpotik ikusteko aukera ematen dit, imajina ezin nitzakeen gaietan arramazka egiteko aukera. Baina, batzuetan, gai batzuk buruan giltzapetzen zaizkit. Eltxoak kristalezko botilan itxita bezala ibiltzen zaizkit pentsamendu berberak bueltaka, buruko bi hemisferioetako paretetan kolpatuz. Batzuentzat errepikakorrak diruditen gaiez hitz egitea besterik ez dut orduan. Bai, indarkeria matxistaz hitz egitera nator berriro. Ze astuna, ezta?
Hilabete hauetako gertakariak bueltaka ditut. Indarkeria matxistaren albiste berriren bat dagoenero, agendan iraungi direnak etortzen zaizkit gogora, ezin ditut modu isolatuan ulertu, banatu. Hauteskunde kanpaina bete-betean gizon batek bere bikotekide ohia tiroz erail zuen Orioko kaleetan. Egun gutxiren buruan, gizon batek Maialen gasteiztarra hil zuen bere hirian bertan eta umeak orduak eman zituen amaren gorpuari begira. Haurdun zegoen. Baina orduan ere, denak egin zuen aurrera, indarkeria matxistaren adierazpen gorena ere ez delako nahikoa albiste, dena hankaz gora jartzeko, azkura eragiteko, jakin-minetik haratagoko diskurtso batzuk lehen lerroan mantentzeko. Are gehiago, Segurtasun sailburuak esan zuen "ez dela erraza arrisku egoeran antzematen ez den biktima bat babestea". Maialenek bikotekidea salatu zuen lehenago eta urruntasun agindua zeukan. Erailak izan behar al dugu babestuak izan gaitezen?
Indarkeria matxistaren adierazpen gorena ere ez da nahikoa albiste, dena hankaz gora jartzeko, jakin-minetik haratagoko diskurtso batzuk lehen lerroan mantentzeko
Orri zuria aurrean dudala ezin burutik kendu nire herrian aste bakar batean salatu diren hiru eraso matxistak. Arrotxapeako txosnak itxi behar izana. Tutera. Legorreta. En nombre de ellas Kote Cabezudoren kasuari buruzko dokumentalean agertzen diren biktimak; eta agertzen ez direnak. Esaten digute kontuz ibiltzeko, kanpoko "otso" bat dabilela hor nonbait, baina ez, kontua ez da kanpoko otsoa, gertatzen dena da otsoen erregimenean bizi garela: hau guztia baimentzen eta normalizatzen duen sistema patriarkala.
Nahiko nuke astuna ez izan, orri zuri bat dudan aldiro eltxoak giltzapetuta ez sentitu garuneko bi hemisferioetan, gorputzean. Beste zerbaiten inguruan idatzi. Nahiko nuke gizon kuadrillen taberna elkarrizketetan ardura zantzuren bat usaindu albotik pasatzerakoan. Beraz, astunak izateko motiboak ematen dizkiguzuen bitartean astunenak izaten jarraituko dugu. Besterik ez dakit, baina orri zuriak soberan ditut.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]
Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]
Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]
2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]
Hurrengo ariketa egin ezazu zure lantokian, euskaltegian edo gimnasioan:
Altxa eskua Minneapoliseko George Floyd nor den dakizuenok.
Altxa eskua Madrilgo Mame Mbaye nor den dakizuenok.
Altxa eskua Barakaldoko X nor den dakizuenok.
Mame Mbaye manteroa duela zazpi urte... [+]
2022ko ekainaren 7an, Directa-k serie luze bateko lehen polizia infiltratuaren kasua argitaratu zuen. Martxoaren 5ean, Belen Hammad fikziozko izena erreta geratu zen, polizia-argotean dioten bezala. Jada hamar dira Directa, El Salto eta El Diario-k azken hiru urteetan argitara... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]