Denboraren bizitza, bizitzaren denbora

Hasi al zarete udako oporraldia prestatzen? Hegaldia hartu al duzue dagoeneko? Goi-denboraldia izanda, modako tokietan erreserbak berehala agortzen dira, beraz, azti ibili! Kontuan hartu denbora urrea dela, eta aisialdiko parada ongi antolatzea ezinbestekoa dela probetxuzkoa izateko. Estresa eragin dezaketen auzi horien zurrunbiloan topatu ohi dugu geure burua oporraldiren bat gerturatzen den bakoitzean. Hainbaten arabera, osasun arazoak ere sor omen ditzake kontu honek.

Gaiak funts gutxikoa dirudien arren, ikerlan mordoa topatu dut sarean, eta neure inguruan ditudan lagunekin hausnarketa biziki interesgarriak sortzeko bidea ireki dit gainera. Agerikoa denez, aisialdia ulertzeko moduak askotarikoak dira, eta denboran zehar aldaketak ere izan dira. Baina bada ziurra den zerbait kontu honekin: aldaketak aldaketa, aisia izatea eta horren kudeaketa, lanari esleitutako denborari loturik egon dira beti, Brad Aeon Quebec-eko Unibertsitateko irakasle eta ikertzaileak dioen legez. Txanpon beraren bi alde izango balira bezala.

Denboraren kudeaketa izenda genezakeen gai honek badu erroan hausnarketa filosofikorik; antzinako Greziako Sokratesen garaitik (edo are lehenagotik, nork jakin!) galdetu izan diogu geure buruari bizitzak zentzua izateko eta gustura bizitzeko eginbeharrekoen inguruan. Eta horrek, halabeharrez, bizitza ororen giltzarri den denbora jartzen du erdigunean. Mugatua den denbora. Gizakiaren historiaren bilakaeran aisialdi hitzaren presentzia anekdotikoa izango da ziurrenik; neronen aitona-amonen belaunaldia izan liteke mugarri. Izan ere, denbora libre gutxi izango zuten etxeko lan, zaintza eta nekazaritza-lanen artean. Beharbada, egun aisialdian egin ohi diren hainbat ekintza goi-klaseko gizartearen esku egongo ziren garai hartan.

Momentuko plazerean fokua jarri ordez, sare sozialetan zintzilikatu ohi ditugu probetxuzko gure bidaiak. Lehia moduko baten itxura ere hartzen du

Gaur egun, denboraren kudeaketa hobetzeko, hots, gauzak hobeto eta azkarrago egiteko, teknika eta oharren inguruko aholkuak entzun eta irakur ditzakegu nonahi. Efizientzia eta produktibitatearekin uztartu ohi dira ideia asko, eta erroko hausnarketak egonik ere, bakanak eta azalekoak izan ohi dira. Aisialdia ere ahalik eta ondoen maximizatzeko tip ugari aurki ditzakegu; pentsamendu utilitaristaren itzalpean bizi gara deskantsuan ere. Askotan, gainera, orokortuak bilakatu diren eginbeharren zerrendak ardazten du gure denbora librea, hots, gure curriculum esperientziala osatzeak itsutzen gaitu hainbatetan. Momentuko plazerean fokua jarri ordez, sare sozialetan zintzilikatu ohi ditugu probetxuzko gure bidaiak. Hainbatetan lehia moduko baten itxura ere hartzen duela iruditzen zait.

Produktibotasunaz gain, astialdiaren merkantilizazioaz ere hitz egin du hainbat autorek. Hammermesh ekonomialariak, esaterako, baieztatzen du ondasunak eta zerbitzuak erosi eta disfrutatzeko gaitasuna azkarrago handitu dela azken horietaz gozatzeko erabilgarri dugun denbora baino. Egiatan, kapitalismoak nahi du ziurrenik ere gu kontsumitzen egotea, bizitza kontenplatiboak ez baitu oraingoz etekin gehiegirik ematen.

Susmoa dut erroko hausnarketei aurre egitea dela erronka; benetan, norberak bere denbora nola kudeatu nahi duen erabakitzea. Eta askotan, erabaki hori hartzearen beldurrak paralizatu egiten gaitu, edota beste albo batera begiraz pasatzen dugu bizitzako denbora, inguruaren marea jarraituta. Denbora urrea omen da, dirua. Baina ondo asko dakigu denok ere, diruz erosi ezin daitekeen bakarra dela denbora, bizitza.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Smartphonea: gure fetitxe erregea

Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]


Marxter Chef

Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.

Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]


Teknologia
Joan zaitez...

2018an itzali nituen sare sozialak, baita gailuen jakinarazpen gehienak ere, bizitzan arreta non jarri kontrolatzen hasteko saiatu asmoz. Egunero lan horretan jarraitzen dut, sitsa argira nola, nire jakin-minak errealitatea ulertzen lagunduko didan informazio freskoa bilatzen... [+]


2025-01-15 | Aingeru Epaltza
Houstonetik Nafarroa Arenara

Beyoncé futbol amerikarreko partida baten atsedenaldian, Houstonen (Texas). Kantari estatubatuarra cowboy jantzirik atera da estadio erdira. Kapela hegaluzeak tapatzen dio burua, zangoak belaunetarainoko bota luzeek. Soineko zuri urriak, berriz, izterrak eta paparra... [+]


Eskuak

Eskua bularrera eroan, eta bostekoa ukatu dio Siriako agintari berriak Alemaniako Kanpo Arazoetarako ministroari, ministro emakumeari. Modu adeitsuan, baina arbuioa jasan du Annalena Baerbock-ek. Aurretik, Al-Golani siriarrak, ordea, luzatu eta astindu dio eskua Jean-Noel Barrot... [+]


Urte berri goiza

Urte berri goiza Joxe Ansorenak, gure aitona Isidroren anaiak, sortutako biribilketa baten izenburua da, urteberri goizean txistulariek kalez kale jo zezaten asmatua. Doinu horren airean, gaueko kondarrak bilduz joaten ginen, zabor kamioiak bezala. Behin, Sakito mozkor galanta... [+]


Primaderako liliak

“Urte berri-berri, zer dakarrazu berri?” oihukantatzen genien, urteko lehen eguneko gaupasatik bueltan, bidean gurutzatzen genituen goiztiarrei. Eske puxken esperantzan gu, mozkor panparrotuok. Eta artean ez baitzen ez runner-ik ez eta selfie-rik ere,... [+]


Trump, berriro

Donald Trumpek urtarrilaren 20ean berriro hartuko du AEBetako lehendakari kargua, eta bigarren agintaldia izango du Etxe Zurian. Aurreko agintaldian, 2017-2021ean, lotsa gutxirekin ibili bazen erabakiak hartzeko orduan, agintaldi honetan konplexu urri horiek ezabatuko ditu eta... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Entzumen eta hizkuntzako irakasleen gaur egungo egoera kezkagarria eta horren ondorioak

Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]


PAIren biktima guztiak

PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]


Eguneraketa berriak daude