Gogoratuko ez den ‘Tosca’ bat
FITXA
OLBEk antolatutako Pucciniren Tosca opera. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Pedro Halffter. Eszena zuzendaria: Mario Pontiggia. Eszenografia: Francesco Zito. Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Leioa Kantika Korala. Zuzendaria: Basilio Astulez. Bakarlariak: Oksana Dyka (sopranoa), Roberto Aronica (tenorea), Gabriele Viviani (baritonoa), Fernando Latorre (baritonoa), Alejandro López (baxua), Moisés Marín (tenorea), José Manuel Díaz (baritonoa), Gexan Etxabe (baritonoa) eta Helena Orcoyen (sopranoa).
Tosca obraren aldeko apustua egitea opera denboraldi bat aurrera eramateko, zalantzarik gabe, ziurtatutako arrakastaren alde egitea da, eta ez dago sarrerarik kartela bermatzea.
Hori, jakina, oso ondo dago. Baina lan oso ezagunak programatzeak (batez ere haien bertsio bikainak buruan ditugunean) arrisku bat dakar: eskaintzen den bertsioak ere bikaina izan behar du, iraganeko bertsioetatik aldentzen ez dena, gutxienez kalitateari dagokionez. Gogoeta horiekin eta itxaropenik onenarekin joan ginen OLBEk eskaini zuen Tosca Massimo di Palermo Antzokiaren ekoizpen hau ikustera.
Musikari heldu aurretik, azpimarratu behar dut eszenografia zoragarria izan zela, oso errealista, eta elementu aberatsekin birsortu zirela antzeztu nahi zituen erromatar agertokiak. Beraz, zorionak Francesco Zito eszenografoari eszenaratze klasiko eta iradokitzaile honengatik.
Baina, agian, musikaren aldetik gauzak ez dira hain argiak.
Zalantzarik gabe, Pedro Halffterren zuzendaritza dotoreak emaitza orokor zeremoniatsua eta diskurtso musikal elegantea sortzen lagundu zuen. Baina uste dut, benetan, bakarlariak agian ez zirela egon espero zen mailan. Halffterren tempi mantsoek ez zuten lagundu, segur aski, kantariak behar bezala kantuan "ainguratzen", nolabait esateagatik. Baina desegokitasuna egon zen bakarlarien rolekiko, eta, oro har, ez genuen entzun eszenatokitik maiteminduko gintuzten ahotsik. Hori aitortu behar da.
Oksana Dyka soprano ukrainarrak tinbre aldakorra erakutsi zuen, ez bereziki ederra. Ez zuen luzitu entzun nahiko genukeen Floria Tosca distiratsua bezala. Roberto Aronica tenore italiarrari dagokionez, ez zuen nahikoa eman Mario Cavaradossi interpretatzeko, pertsonaia horrek eskatzen duen dotorezia eta ausardia dosiarekin. Une zailak izan zituen, Recondita armonia arian bezala, nahiz eta E lucevan le stelle oso ospetsuan ondo konpondu zen. Hala ere, jarduera globala zertxobait justua izan zen.
Gabriele Viviani baritonoa izan zen agian emanaldi distiratsuena eta biribilena izan zuena, Scarpiaren paperean, bere ahots ilun eta sendoarekin eta besteak baino interpretazio sinesgarriago batekin. Gainerako abeslariek zuzen eta egoki jardun zuten.
Azken batean, Tosca-rekin gozatu genuen, beti bezala, baina dexente gehiago espero genuen ekoizpen honetatik.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]
Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.
Viena, 1824ko maiatzaren 7a. Ludwig Van Beethovenen (1770-1827) 9. Sinfonia estreinatu zen. Konpositore alemaniarrak bukatu zuen azken sinfonia izan zen, baina, asmoari erreparatuta, lehena izan zela ere esan liteke. Beethovenek 1799 eta 1800 urteetan idatzi zuen 1. sinfonia;... [+]
Durangoko Hitz liburu-dendan otu zitzaidan Saturraran operak merezi zuela kritika. Jose Julian Bakedanoren arrapostua batetik, liburu-dendako Gaizka Olabarriren berben ilusioa, horrenbeste urtean Hitz liburu-dendako ardura eraman izan duen Nekane Bereziartuak opera hori ikusteko... [+]
Amaitu da Euskadiko Orkestraren kontzertu-denboraldia, Iruñeko Baluarten egindako aparteko kontzertu batekin. Kontzertu ederra, entzuleen txalo zaparrada nahi duten horietakoa, pizgarri dezenterekin.
Pizgarri horietako lehena bakarlaria zen, Federico Colli italiarra,... [+]
OLBEren 2023/2024 denboraldia amaitu da, publikoak beti espero duen tituluarekin. Mila aldiz entzun arren beti sentimendu biziak pizten dituen opera da Pucciniren maisulanetako bat. Gainera, oraingo honetan, primerako bakarlariez gozatu ahal izan dugu; antzezpena benetako plazer... [+]
Azken denboraldietan ohikoa izan den moduan, OLBEk errezitaldi polita prestatu du denboraldiko azken titulurako, preludio gisa balio izan duena.
Opera eta zarzuela nahastea ideia bikaina izan da. Izan ere, askok uste dugu ez litzatekeela ideia txarra izango noizbait genero... [+]
Maiatzaren erdialdean OLBEk bere opera ederrenetako bat, La Bohème, eskainiko digula aprobetxatuta, eta aurten bere heriotzaren mendeurrena betetzen dela kontuan izanda, Giacomo Pucciniren azalpen biografiko/artistiko bat ezinbestekoa dela uste dut.
Jakina, opera maite... [+]
Zer: OLBEk antolatutako Verdiren 'Rigoletto' opera.
Nork: Bilbao Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
Noiz: Otsailaren 23an.
------------------------------------------------
Spoiler: Euskaldunan entzun genuen... [+]
FITXA
Zer: OLBEk antolatutako Mozarten Serralloko bahiketa (Die Entführung aus dem Serail) opera.
Nork: Euskadiko Orkestra Sinfonikoa eta Bilboko Operaren Abesbatzak.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.
Noiz: Urtarrilaren 20an.
Haendel, Bach, Mozart, Vivaldi... haurrentzat ere izan daitezke, zergatik ez? Publiko espezifikoa izan ohi du musika klasikoak, baina ate gehiago ireki ditzake antzezlan edo ikuskizun berezi bihurtuta. Euskadiko Orkestraren Musika Gela egitasmoa Pantomima ikuskizuna eskaintzen... [+]