Gogoratuko ez den ‘Tosca’ bat
FITXA
OLBEk antolatutako Pucciniren Tosca opera. Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Pedro Halffter. Eszena zuzendaria: Mario Pontiggia. Eszenografia: Francesco Zito. Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin. Leioa Kantika Korala. Zuzendaria: Basilio Astulez. Bakarlariak: Oksana Dyka (sopranoa), Roberto Aronica (tenorea), Gabriele Viviani (baritonoa), Fernando Latorre (baritonoa), Alejandro López (baxua), Moisés Marín (tenorea), José Manuel Díaz (baritonoa), Gexan Etxabe (baritonoa) eta Helena Orcoyen (sopranoa).
Tosca obraren aldeko apustua egitea opera denboraldi bat aurrera eramateko, zalantzarik gabe, ziurtatutako arrakastaren alde egitea da, eta ez dago sarrerarik kartela bermatzea.
Hori, jakina, oso ondo dago. Baina lan oso ezagunak programatzeak (batez ere haien bertsio bikainak buruan ditugunean) arrisku bat dakar: eskaintzen den bertsioak ere bikaina izan behar du, iraganeko bertsioetatik aldentzen ez dena, gutxienez kalitateari dagokionez. Gogoeta horiekin eta itxaropenik onenarekin joan ginen OLBEk eskaini zuen Tosca Massimo di Palermo Antzokiaren ekoizpen hau ikustera.
Musikari heldu aurretik, azpimarratu behar dut eszenografia zoragarria izan zela, oso errealista, eta elementu aberatsekin birsortu zirela antzeztu nahi zituen erromatar agertokiak. Beraz, zorionak Francesco Zito eszenografoari eszenaratze klasiko eta iradokitzaile honengatik.
Baina, agian, musikaren aldetik gauzak ez dira hain argiak.
Zalantzarik gabe, Pedro Halffterren zuzendaritza dotoreak emaitza orokor zeremoniatsua eta diskurtso musikal elegantea sortzen lagundu zuen. Baina uste dut, benetan, bakarlariak agian ez zirela egon espero zen mailan. Halffterren tempi mantsoek ez zuten lagundu, segur aski, kantariak behar bezala kantuan "ainguratzen", nolabait esateagatik. Baina desegokitasuna egon zen bakarlarien rolekiko, eta, oro har, ez genuen entzun eszenatokitik maiteminduko gintuzten ahotsik. Hori aitortu behar da.
Oksana Dyka soprano ukrainarrak tinbre aldakorra erakutsi zuen, ez bereziki ederra. Ez zuen luzitu entzun nahiko genukeen Floria Tosca distiratsua bezala. Roberto Aronica tenore italiarrari dagokionez, ez zuen nahikoa eman Mario Cavaradossi interpretatzeko, pertsonaia horrek eskatzen duen dotorezia eta ausardia dosiarekin. Une zailak izan zituen, Recondita armonia arian bezala, nahiz eta E lucevan le stelle oso ospetsuan ondo konpondu zen. Hala ere, jarduera globala zertxobait justua izan zen.
Gabriele Viviani baritonoa izan zen agian emanaldi distiratsuena eta biribilena izan zuena, Scarpiaren paperean, bere ahots ilun eta sendoarekin eta besteak baino interpretazio sinesgarriago batekin. Gainerako abeslariek zuzen eta egoki jardun zuten.
Azken batean, Tosca-rekin gozatu genuen, beti bezala, baina dexente gehiago espero genuen ekoizpen honetatik.
Pucciniren Il Trittico
Nork: Nafarroako Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Eszena zuzendaria: Paco Azorín.
Bakarlariak: C. Álvarez, A. Blancas, M. Berti, C. Isotton, K. Mattila, A. Ibarra, S. Esparza eta I. Hotea.
Non: Bilboko Euskalduna... [+]
Iruñeko Baluarten, ostegunean, Israelgo ereserki nazionalaren orkestrako bertsioaren egilearen pieza bat jotzear zirela aurretik zutik jarri eta aretoa utzi du publikoaren zati handi batek. Ereserki horrek “okupazio sionistari” gorazarre egiten diola kritikatu... [+]
Frantziako musikagileei buruz hitz egitean, Claude Debussy eta Ravel etortzen zaizkigu burura. Bada dibertitzen denik ere, bata edo bestea defendatuz garai guztietako musikagile frantziar onena bezala. Egia esan, bi jeinu absolutu dira, beren garaiko zirkunstantzien ondorio. Oso... [+]
Donizettiren Don Pasquale opera
Taldeak: EOS eta Bilboko Operako Abesbatza.
Bakarlariak: S. Orfila, M.J. Moreno, F. Demuro, D. Del Castillo, P.M. Sánchez.
Eszena-zuzendaria: Emiliano Suárez.
Eszenografia: Alfons Flores.
Lekua: Euskalduna Jauregia.
Data:... [+]
Columbus Fundazioak antolatutako kontzertua, ‘RenHacer’ Musikaldiaren barruan.
Bilboko Orkestra Sinfonikoa.
Zuzendaria: Ramón Tebar.
Bakarlaria: Joaquín Achúcarro.
Egitaraua: Guridi, Grieg eta Brahmsen lanak.
Lekua: Bilboko Euskalduna... [+]
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]