Klima larrialdian aitzina egin ahala geroz eta bortitzagoa eta konplexuagoa bihurtzen ari zait erronka ekologikoarena. Eta ez dit bakea ekarri Fin du monde et petits fours: Les ultra-riches face à la crise climatique (“Munduaren bukaera eta ‘petits fours’-ak: ultra-aberatsak krisi klimatikoaren parean”) liburuak dakarren tesiak, zeinak dioen klimaren auzia bideratzeko estrategiarekin dabiltzala ultra-aberatsak. Alderantziz, konplexutasuna are konplexuago eta bortizkeria are bortitzago bihurtu zaizkit. Har ditzagun azken egunetako bi aldaketa politiko. Bata, segurtasun nuklearraren bermatzaile IRSN egitura desegiteko Frantziako Gobernuak hartu erabakia –paraleloki, erreaktore nuklear gehiago eraikitzeko eta orain arteko 56 erreaktoreen biziraupena luzatzeko erabakiak plazaratuz–. Karbono neutraltasuna lortzeko baldintza omen da nuklearraren garapena; trantsizio ekologikoaren alde doan energia berdetzat daukate. Bestea, kasuan kasu, oinarrian erregai fosilak –petrolioa, karbonoa eta gasa– dituzten ekoizpenei ere “hidrogeno berdea” izendapena zabaltzeko Europako Batzordeak duen asmoa. Funtsean, nuklearra ere energia berdeetan sailkatzea erabaki zuen iaz. Trantsizio ekologikorako dirulaguntzak errezibitzeko eta aurpegi garbiketarako ongi etorritako aldaketak dira boteredun klimatizidentzako.
Erronka ekologikoa dorpetzen digu nozio eta helburuen lapurreta horrek: "Energia berdea", "trantsizio ekologikoa", "klimaren aldeko borroka"... Hitz klabeak berenganatzen dabiltza, azkenean ezer gutxi aldatzeko. Ekologistei ariketa zailtzen die, batez ere munduko aberatsenen eskuetan diren sare sozialetatik eta burtsan salerositako akzioen bidean finantzaturiko mainstream komunikabideetatik informatzen baldin bada herritarra, horiek ez dutelako ñabardura azpimarratuko.
Baina, nozio horien lapurreta salatzera eta termino horien funtsezko mamia oroitaraztera datorren mugimendua ere loratuz doa. Hor dugu Euskal Herria Bizirik plataforma berria. "Natura benetan babestuko duen politika bat eskatzen dugu, eta gure habitata babesteko, inbertitzaileen diru goseari men egin gabe". "Benetan" hitza zehaztu beharra ere bada zerbait... baina horretan gara, alde guzietatik entzunen dugulako "klimaren aldeko" nahikaria. Kontua da bi kontrako logika daudela hiztegi beraren pean: bata diru-goseak bideraturikoa eta bestea amalurraren defentsak.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]