Mugarriak ipini; mugatu
Harluxet hiztegi entziklopedikoak izenburuko hitzekin azaltzen du zedarritu aditzaren esanahia. Izen horren pean biltzen diren sona handiko kapitalista lukurreroek aldarrikapen bat ezagutarazi dute: Autonomia Erkidegoaren premiazko erronka da hezkuntza sistema malgua diseinatzea, hainbat lurraldetatik datozen edo mugitu beharra duten familiek irtenbide errazak izan ditzaten beren seme-alaben hezkuntza ibilbideetarako. Zehaztasun gehiago gabe, galdera ugari sortu dira: zein lurraldetatik datoz? Zer esan nahi du mugitu beharrak, aldi batean besterik ez direla egongo? Irtenbideak erraza behar badu, badaude zailagoak direnak? Eta zein da, bada irtenbide “erraz” hori? Baina, zein da, bada, arazoa?
Urkulluri deserosoegia egingo zitzaiolakoan, pentsatu bai, baina esaten ez duen ideia hori argiegi adieraztea, nahita utzi dute aldarri mugatua, motza, airean. Beste bat arduratu da hori zehazteaz, euskaraz zer edo zer argitaratzeagatik dirulaguntza handia (handiena) jasotzen duen egunkari bateko maiseatzaile bat, eta euskarazko hezkuntza seinalatu du arazo iturri gisa; baina ez gaitzala piano jotzailearen lainezak itsutu: doinua neoliberalen suite bat da, euskaldunoi datorkigunaren preludioa eta guzti.
Argitu eta lau haizetara ezagutaraz ditzagun zein mugarri igaro behar dituen euskarak garapen hazkor esanguratsua izateko
Euskaldunak enbarazu gara kapitalarentzat, mozkinik gabeko kostua baitira gure eskubideak bermatzea eta gure kultura duintzen laguntzea. Merkatuak kulturaren uniformizazioa bultzatzen du, errazago saltzeko, gainbalioa eta aberastasunak biderkatzeko. Horrela, bizpahiru hizkuntza nagusirekin aski eta sobera dute; beraiena tartean sartuta, jakina. Bestalde, liberalismoak berez merkatuen desarautzea bultzatzen badu ere, jakina da mesedegarri zaizkion arauak ezartzen dituela. Horregatik, euskarazko hezkuntza oinarritik pitzatzera joko dute, eta bultzatuko dute hezkuntza eredu uniformizatzaileren bat; ez dute alferrik atera gaia Hezkuntza Legearen eztabaidarekin batera. Eta bide batez, hizkuntza nagusien nagusikeria naturalizatzen jarraitu dute.
Horiek ari dira; eta gu, euskaldunok? Lagako al diegu eraisten eraikitzeko hain ahalegin handia behar izan duena? Argitu eta lau haizetara ezagutaraz ditzagun zein mugarri igaro behar dituen euskarak garapen hazkor esanguratsua izateko. Zedarritu dezagun euskararen aurrerabidean jarraitzen lagunduko digun bidea, atzera urratsik onartu gabe, ustez, abaila hartzeko balira ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]