“Reggaetoia ez da matxista, genero bat gehiago da; musika industria orokorrean da matxista”

  • Iratxe Aguilera (1996, Gasteiz) da Kai Nakai. Musikari arabarrak euskarazko musikarekin eta ahalduntzeko letrekin astindu ditu gerriak eta bazterrak. Disko berria prestatu bitartean, uneko kanta entzutetsuenen bertsioak egin ditu sareetan. Reggaetoia baino, musika industria dela matxista dio: “Ez da kanpoko gauza, Euskal Herriko festibaletako artista gehienak gizonezkoak dira, eta ez da emakume artistak falta direlako”.

“Sare sozialek askotariko aukerak ematen dizkiguke, eta nire kasuan, kontziente naiz erraztasuna daukadala eduki ezberdina modu ezberdinean sortzeko. Horri esker jende askoz gehiagorengana heldu naiteke, eta artista moduan hazi, ospea irabazi”. (Argazkia: Kai Nakai)

Zein toki du euskarak reggaetoiaren mundu zabalean?
Gutxi, oso gutxi. Gaur egun, hemengo musika eszenan espazio txikia du, baina nahi duen tokia izan dezakeela uste dut. Horixe aldarrikatzen dut. Askok diote reggaetoia euskaraz egiteak euskal kultura zapaltzen eta zapuzten duela, baina aizu, txiki... gaurkotu zaitez! Gaur egun, hainbeste musika genero eta fusio daude, nahi duguna egin dezakegula, eta euskal gazteriak hori behar du, hori eskatzen du! Horregatik, sor dezagun hori ere.

Kai Nakai izenarekin aritzen zarete oholtza gainean. Nondik dator, eta noiz ekin zenion bideari?
2020an hasi nintzen Kai Nakairen proiektuarekin. Txikitatik maite izan dut asko musika, baita oholtza gaineko ikuskizuna ere, eta betidanik amestu izan dut abeslari izatearekin. Gaur egun topera nabil; hain justu orain, hurrengo diskoa prestatzen ari gara.

Munduan birala egin da Shakira eta Piquéren arteko afera. Abestia egin zen ezagun, eta euskarara ekarri zenuen zuk. Milaka ikustaldi izan ditu zure bideoak.

Udan hasi nintzen uneko abestirik entzutetsuenak euskaratzen. Disko berrian lan egiten dudan bitartean, sareetan ezagutzera emateko modu ona dela uste dut. Hartara, publikoari begira geldialditxoa egin beharrean, gero eta jende gehiagori erakutsi diezaioket zelan abesten dudan. Eta bada beste puntu garrantzitsu bat ere: euskara entzutea asko gustatzen zaio bai hemengo eta bai kanpoko jendeari.

Emakumeen ahalduntzea oso presente dago zure letra eta abestietan. Reggaetoia hankamotz dago feminismoan?
Nire ustez aurreiritzi asko daude, baina reggaetoia beste musika genero bat da eta ez da berez matxista. Nire musikan konprobatu dezakezue. Musikaren industria da orokorrean matxista, eta ez da kanpoko fenomenoa soilik: hemen, Euskal Herrian, festibal eta jaialdietan, oholtzaren gainean dauden gehienak gizonezkoak dira, eta ez da emakumezko artistak falta direlako. Gauza asko aldatu beharko ditugu.

Kanta entzutetsuen bertsioek ala kanta propioek, zerk funtzionatzen du gehiago?
Biek ondo funtzionatzen dute elkarrekin, elkarren osagarri izan daitezkeelako. Artista moduan nire diskografia propioa daukat, sorkuntza propioarekin, baina eduki ezberdina eskaintzen dut sare sozialetan. Nire musika gustuko dutenek bertsioak ere gozatuko dituzte, eta bertsioen bitartez ezagutzen nautenek, nire musika ezagutu eta sorpresa ederra eramango dute.

Sare sozialetan reel edo TikTok ugari plazaratu dituzu. Musika egin eta zabaltzeko garai berriak datoz?
Sare sozialek askotariko aukerak ematen dizkigute eta, nire kasuan, kontziente naiz erraztasuna daukadala eduki ezberdina modu ezberdinean sortzeko. Asko disfrutatzen dut egiten gainera, eta emaitzarekin oso gustura geratu ohi naiz. Horri esker jende askoz gehiagorengana heldu naiteke, eta artista moduan hazi, ospea irabazi.

Orain, disko berria egiten ari naizen garai honetan, desagertuta egongo nintzateke berez, jarraitzaileengandik nahiko aparte. Nahiago dut sareetan pixka bat aktibo egon eta denbora aprobetxatu.

"Euskal Herrian, festibal eta jaialdietan, oholtzaren gainean dauden gehienak gizonezkoak dira, eta ez da emakumezko artistak falta direlako"

Arabarra, emakumea eta euskalduna. Ardi beltza sentitu zara inoiz musika eszenan?
Ez, ez naiz horrela sentitu. Badakit erronka ez dela makala, baina mundu honetan lan asko egin behar da. Banekien ez zela erraza izango, baina ondo ateratzen ari zait. Konfiantza daukat nire buruarengan eta prozesuan sinesten dut. Emakume arabar eta euskaldun hau urrun ailegatuko dela uste dut, hala esaten dizut. Ikusiko dugu urte batzuen buruan ea non gauden!

Disko berria grabatzen ari zarela kontatu diguzu. Zerbait aurreratu dezakegu?
Urrian edo azaroan kaleratu eta aurkezten hasteko moduan egongo garela esango nuke, baina hainbat pieza hilabete batzuk lehenago promozionatzen eta argitaratzen joango naiz, orain arte egin bezala. Uste dut diskoa oso lan polita izango dela, kolaborazio berezi askorekin gatoz-eta.

Reggaetoia eta euskara, eskutik

Musika urbanoa, euskaraz eta emakumeak ahalduntzeko mezuekin; horixe da Iratxe Aguilerak Kai Nakai taldearen bidez plazaratzen duena. Unean une, bogan dauden ekintza edo gertaerei kantatzen die abeslari arabarrak. Oraintsu euskaratu eta sareratu ditu, esaterako, BenidormFest2023 jaialdiko finalisten abestiak. “Hurrengo urtean Euskal Herria ordezkatzen egotea espero dut”, erantsi du sare sozialetan. 2021ean Maitia izeneko lana kaleratu zuen kaseta interaktibo baten formatuan. 2020an, aldiz, Baimenik gabe diskoa argitaratu zuen bederatzi kanturekin. Disko berria prestatzen ari da orain, udazkenean sareratzeko. Ilusio handiz ari da lanean.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Musika
Betiereko Wagner

'Tristan und Isolde' opera

Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]


2025-01-30 | Iker Barandiaran
Gure iragan eta oinarria testuinguruan

Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025

------------------------------------------------

Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]


2025-01-30 | Gorka Intxausti
Zenbat dira 30 urte?

Dena
NOIZ: urtarrilaren 18an.
NON: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------

Galdera bat dabilkit buruan azken aldian: zenbat aldatzen dira gauzak 30 urtetan? Bai, irakurle, asmatu duzu: hiru hamarkada bete berri ditut. Laugarren... [+]


2025-01-30 | Gedar
Otsailaren 12an epaituko dute Raimundo El Canastero taldea

Lizarrako Udalaren jarrera autoritarioa salatzeko sortu zuten Beef D'Alda abestia, eta horren harira auzipetu dituzte. Adierazpen askatasuna aldarrikatzeaz gain, otsailaren 8rako egitarau bat antolatzen ari dela jakinarazi du musika taldeak.


'Itoiz, udako sesioak' filma
“Itoizek eragindako emozioen bideari eutsi diogu, Juan Carlosek egin duen benetako prozesua jaso dugu”

Itoiz, udako sesioak filma estreinatu dute zinema aretoetan. Juan Carlos Perez taldekidearen hitz eta doinuak biltzen ditu Larraitz Zuazo, Zuri Goikoetxea eta Ainhoa Andrakaren filmak. Haiekin mintzatu gara Metropoli Foralean.

 


2025-01-24 | Xalba Ramirez
Olaia Inziarte, edo esateko asko duenak asko esaten du (eta eskerrak)

Zerrautsa
Olaia Inziarte
Panda, 2024

-------------------------------------------

Depresio garaian idatzitako hamalau kanta. Halaxe aurkeztu zuen Olaia Inziartek orain aipatu ezin den euskarazko lehenengo late night-ean. Diskoa irekitzen du Zerrautsa pieza bru-ta-lak... [+]


Benito, gure emozioen alkimista hori

Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]


2025-01-22 | Inma Errea Cleix
Ez gara aire

Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.

Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]


Etorkizuneko izarrak

Euskal Herriko Gazte Orkestra. Neguko topaketa
Zuzendaria: Iker Sánchez.
Narratzailea: Kepa Errasti.
Egitaraua: Britten eta Beethovenen lanak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia antzokia.
Eguna: urtarrilaren 2a.

[+]


Harrokeria gurea da, joder!

Chulería, joder!
NOIZ: urtarrilaren 5ean.
NON: Bilboko Kafe Antzokian.

----------------------------------------------------

Aretoa betetzen ari dela, antzokiko goiko barandaren atzetik beherantz begira, ni baino gazteagorik topatuko ote dudan jolasten eman ditut... [+]


2025-01-15 | Aingeru Epaltza
Houstonetik Nafarroa Arenara

Beyoncé futbol amerikarreko partida baten atsedenaldian, Houstonen (Texas). Kantari estatubatuarra cowboy jantzirik atera da estadio erdira. Kapela hegaluzeak tapatzen dio burua, zangoak belaunetarainoko bota luzeek. Soineko zuri urriak, berriz, izterrak eta paparra... [+]


Urte berri goiza

Urte berri goiza Joxe Ansorenak, gure aitona Isidroren anaiak, sortutako biribilketa baten izenburua da, urteberri goizean txistulariek kalez kale jo zezaten asmatua. Doinu horren airean, gaueko kondarrak bilduz joaten ginen, zabor kamioiak bezala. Behin, Sakito mozkor galanta... [+]


2025-01-14 | Xuban Zubiria
Odolaren Mintzoa musika taldea
Badator agurra, mintzoak jarraituko du

17 urteko musika ibilbideari itxiera emango dio Odolaren Mintzoak hilaren 25ean Usurbilen eskainiko duen kontzertuan. Amaiera kontzertuaren inguruan egun osoko egitaraua antolatu dute. Bidelagun izan dituzten herriko taldeek hartuko dute oholtza: Rukula, Ameba, Viafara edota... [+]


2025-01-10 | Iker Barandiaran
Bizitza erritua

Alosia
Perlata
Autoekoizpena, 2024

----------------------------------------------------

Arrasateko Perlata taldeak lan berria kaleratu du. Hainbat disko ditu bizkarrean, eta azkeneko lana bere jaioterriko punk, Oi! eta rockaren zubi-lana egindako Jesusi Etxeberria... [+]


Eguneraketa berriak daude