Nondik jaio zen Kukuluak?
Itxialdia baino lau hilabete lehenago sortu genuen taldea. Espazio seguruak eta ekintza kolektiboak sortzeko beharretik sortu genuen. Jakin bagenekien LGTBIQ+ kolektiboko jende asko dagoela Erriberan eta Tuteran, baina taldea sortu arte ez genituen gauzak elkarrekin egiten. Horregatik, komunitatea sortzeko beharra sentitu genuen.

Zaila da Tuteran eta Erriberan espazio seguruak topatzea?
Uste dut herri eta hiri txikietan zailagoa dela. Hala ere, errealitate asko daude inguruan; nire kasuan familia espazio seguru bat da, baina beste batzuentzat ez, eta gure helburua da bereziki horientzat segurua izatea.

Euskal Herritik kanpo topatu zenuen babesa.
Sexilioa beti existitu da, eta iruditzen zait ohikoago dela leku txikiagoetan. Duela hamahiru urte alde egin nuen sentitzen nuelako errazagoa izanen zela sexualitatea eta interes sozialak eta politikoak kanpoan garatzea. Kanpoan lortu nuen zentzu guztietan naizen bezalakoa sentitzea.

Nola gogoratzen dituzu joan aurretiko urteak?
Asko kostatu zait Tuteran eroso egotea. Ezin nintzen ni neu izan, eta ez nintzen Tuteraren parte sentitzen. Nerabezaroa nahiko konplexua izan zitzaidan: ez nituen espazioak topatzen feminismorako eta LGTBIQ+ mugimendurako. Horregatik, Kukuluak taldea sortu dugu besteei gauza bera ez gertatzeko, babesa sentitzeko jaioterrian.

Zer nolako erronkak dituzue esku artean?
Beste eragileen agenda maiz kontsultatzen dut, baina utopikoa iruditzen zait gurean berdin aplikatzea. Helburu nagusia da talde gisa existitzen jarraitu eta ikusgaitasuna lortzea espazio publikoan, kaleak hartu eta gure presentzia normalizatzeko. "Besta drag" asko antolatzen ari gara espazio publikoa aldarrikatzeko, eta horretan buru-belarri dabil Cornelia Power. Uste dut oraindik ere Nafarroako periferian ez dagoela normalizatua gu ere espazio publikoan egotea.

Eta diskurtsoari dagokionez?
Batzuetan diskurtso landuagoa zabaldu nahiko nuke, baina espazioaren beharren araberako diskurtsoa sortu behar dugu. Horregatik, uste dugu hobe dela zenbait espazioetatik mugitzea, ikusarazteko, eta une jakinetan diskurtso sakonagoa zabaltzea.

Periferiaz mintzo zara. Nolakoa da egoera soziopolitikoa?
UPNk gobernatzen du, eta alderdi horrek, sexu-genero disidentziei dagokienez, soilik politikoki zuzenak diren gauzak egiten ditu egin beharreko gutxienekoa delako. Tuterako instituzioek eremu pribatura mugatzen gaituzte. Hau da, gu geu izaten uzten digute, baina etxean. Euskararekin, LGTBIQ+ mugimenduarekin edo feminismoarekin zerikusia duen guztia baztertzen saiatzen dira. Sistema zisheteropatriarkal zurruna ez dena ertzetan uzten dute. Eta landa eremuan, gehiago.

Landa eremuko bollera zarela esaten omen dizute.
Bai, baina ez naiz bereziki identifikatzen: ez naiz batere landa eremukoa sentitzen. Egia da nire errealitatea deszentralizatuagoa dela, baina ez nuke esango landa eremua denik, niretzat landa eremua ez delako hori. Baina ulertzen dut Iruñekoek zergatik esaten duten. Urrunekoak gara, kanpokoak-edo.

Zergatik uste duzu?
Askotan Iruñerritik kanpo dagoen guztia landa eremutzat hartzen delako; azkenean, botere politikoa eta judiziala Iruñean zentralizatuta daude. Hala ere, ez dut uste mespretxuzko iruzkina denik. Historikoki, esan izan da Erriberatik Iruñera ehun kilometro daudela, eta Iruñetik Erriberara bostehun, inork ez duelako jaitsi nahi. Distantzia sozio-politikoa eta emozional oso handia da, eta distantziak distortsionatuta daudenez, jendea ez da Erriberara hurbiltzen.

Landa eremuarekin ez bazara identifikatzen, zerekin konektatzen duzu?
Bollera naiz hautu politikoa delako. Ez da bakarrik nor gustuko duzun, baizik eta horren atzean dagoen karga politikoa. Bollera periferikoa kontzeptu gisa ere gustuko dut, lurraldeari dagokionez ertzetik sortzen dudalako diskurtsoa.

Zer nolako lekua dauka diskurtso horrek Nafarroako agendan?
Uste dut nahi gabe gutxiago hartzen dela kontuan Iruñeak oso agenda markatua daukalako, eta gu oraindik ez goazelako norabide horretan. Hala ere, azken urteetan aldatzen ari da. Iruñeak diskurtso bat dauka, baina inguruan errealitate asko daude. Guk bat egiten dugu horrekin garrantzitsua delako kolektiboan borrokatzea, baina gure egoerara egokitu behar dugu. Kaleak hartu lehenik: momentuz E28ra begira gaude.