Xanpaina eta petrolioa
Abendua igaro zaigu, urtarrilean sartu gara eta, beraz, ipar hemisferioan negua hasi zenetik aste batzuk igaro dira dagoeneko, tenperatura epel bezain kezkagarriekin. Gure arbasoek, neguko solstizioan, eguna eta gauaren txandakatzea gurtzen zuten, baita urtearen zikloa edo eguzkiaren berpiztea ere, urtaro berriak uzta onak ekarriko zituelakoan. Ondoren, kristautasunak antzinako erritu horiek probestu eta eraldatu egin zituen, apurka-apurka bere gurtze propioak ezartzeko. Azken hamarkadetan beste transformazio bat jazo da: ekonomiaren etengabeko hazkundearen mesedetan, kapitalismoak kontsumo-orgia bat ezarri du kristautasunaren lekuan. Natura ahaztu dugu, kristautasuna atzeko planoan dugu. Egun, Gabonak kontsumismoa dira.
Guztiz barneratuta izan arren, ondo begiratuta, Gabonetan kontsumitzen dena neurrigabekeria hutsa dela ondorioztatzea ez da batere zaila. Haatik, iparralde globalean gero eta jende gutxiago da gehiegikeria hori aurrera eramateko gai, eta, munduko leku askotan, beste askok ezin izan dute inoiz horrelakorik egin. Edonola ere, itsaski, ardo, jostailu, arropa edo elektronika kantitate jasanezinak kontsumitzen dira gure lurraldean. Kalkulaezina Lurraren orekarentzat data hauek suposatu dezaketena: milaka tona hondakin, erregai fosilen errekuntza, baliabideen xahutzea… Bizi dugun krisi ekologikoa larriagotu besterik ez da egiten horrela.
Urtarrilean familia askok gorriak ikusten dituzte hilabetearen amaierara heltzeko. Gabonetako kontsumoaren mozkorraldiak ajeari ematen dio bide
Urtarrilean, berriz, familia askok gorriak ikusten dituzte hilabetearen amaierara heltzeko. Kontsumoaren mozkorraldiak ajeari ematen dio bide. Gainera, urte berriarekin, prezioek gora egin ohi dute, baina soldatek ez dute bide bera egiten. Aurten, esaterako, urte arteko inflazioa %8,2 eta %5,9 izan da espainiar eta frantziar estatuetan, hurrenez hurren. Soldatak, aldiz, lehenengoan %2,7 eta bigarrenean %4 baino ez dira igo. Horrek gizateriaren bizi-kalitatean eragiten du zuzenean, batez ere, gizartearen sektore zaurgarrienetan.
Gure gizarteak ere 200 urte daramatza lurrak urtez urte berritzen dituenak baino askoz baliabide gehiago kontsumitzen. Are gehiago, kontsumo hori azeleratuz joan da azken hamarkadetan. Gure etxeetan itsaskiak eta xanpaina bezala, zibilizazio industrialak neurririk gabe irensten du petrolioa. Horrek eragin duen hazkundearen ondorioz, planetaren mugen aurka talka egiten ari gara zuzenean, eta gerrikoa estutzeko garaia heldu da. Erregai fosilek milaka soldata extra ekarri dizkigute, eta hemendik aurrera hileko irabaziekin bizitzen ikasi beharko dugu berriz ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]