Argia izan zuten
Euskal kulturaren eta euskal komunikazioaren esparruan lehenengoetarikoa izan zen ARGIA sarerako saltoa ematen. Ttipi Ttapa hedabidea izan zen bestea. Argia izan zuten, bista, edo zortea.
1997 da ARGIAn inflexio puntua. Astekaria bakarrik egitetik Sareko Argia elikatzera pasatzen dira. Interneten daude. Urte gutxiren buruan ordura arte pentsaezinak ziren gauzak egiteko gai izango diren mundu batean sartu dira, baina pixkanaka joango dira irekitzen leiho berriak. Oraingoz, digitalizatuta duten informazioa zintzilikatu dute.
Euskal kulturaren eta euskal komunikazioaren esparruan lehenengoetarikoa izan zen ARGIA sarerako saltoa ematen. Ttipi Ttapa hedabidea izan zen bestea. Argia izan zuten, bista, edo zortea.
Dena den, ARGIAren kasuan internetarekin egindako apustua ezin uler liteke Ametzagaiña enpresa taldearen logikatik kanpo. Adur informatika kooperatibak, Antza inprimategiak eta ARGIAk osatu zuten 1997an irabazi asmorik gabeko erakundea, Ekonomia Intereseko Talde forma juridikoaren pean. Gerora gehitu zen Iametza Interaktiboa. Zein ziren sorburuko helburuak? Enpresa bakoitzaren berezko jarduera garatzeko lankidetza, teknologia berrien ikerketa eta garapena, eta proiektu berriak aurrera eramatea, zeuden sinergiak horretarako baliatuta. Elkartutako hiru enpresen ikerketa eta garapen beharrizanak betetzea zen asmoa –eta izaten segitzen du–, euren jatorriko asmoei eutsi eta indartu ahal izateko ezinbestekoa zaien maila teknologikoa lortu ahal izan zezaten.
Erdiz erdi jotzen du interneterako pausuarekin. Teknikoki oso pertsona kualifikatuak zeuden taldean, posible egin zezaketenak proiektu hori, eta, ARGIAk, taldearen babesik ezean, zail izango zuen mundu digitalerako bide hori egin eta Euskal Herrian aitzindari izatea.
ARGIAko elkarrizketen historikoa
1997rako eginak zituzten etxeko lan batzuk. Antza inprenta bera neurri handi batean digitalizazioari lotua zegoen eta haren laguntzarekin osatu zuten ARGIAk urteetan zehar egindako elkarrizketen bilduma, CD-ROM formatuan. Beraz, webgunea prestatu zutenerako bazuten denen eskura zintzilikatzeko lehen materiala. Hortik aurrera, hasi ziren astekariko pusketa batzuk zintzilikatzen –aldizkari osoa ezin izan baitzuten jarri hilabete batzuetan–, ondoren urtekariko edukiak, albisteak, 2007an heldu ziren lehen multimedia lanak, sare sozialak gero, eta argiaren abiaduran gaur arte.
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Urteak dira Firefoxek eta Safarik jarraipena egiteko erabiltzen diren hirugarrenen cookieak blokeatzen dituztela. Chromek ere gauza bera egingo du 2025ean, baina publizitatearen negozioan duten nagusitasuna handitzeko aprobetxatu nahi dute, jarraipena nabigatzailean bertan... [+]
Googleren bilaketa emaitzetan katalanak eta euskarak 2022-2023 tartean izan zuten beherakada dokumentatu genuen webgune honetan. Nolabaiteko konponketa izan zuen gauza hark. Oraintsu, Kataluniatik iritsi zaizkigun azterketa batzuetatik, hizkuntza hauek bilaketetan gutxiago... [+]
Euskarazko Wikipediak 433.000 artikuluen muga gainditu berri du (ikus estatistikak), eta horrekin batera 33. postua eskuratu du artikulu kopuruan, Wikipedia guztien ranking edo zerrenda honetan. Lorpena ospatzeko, diseinu berritzailea estreinatu du gaur gure Wikipediak, eta... [+]
Amazonek, Jeff Bezos magnatearen konpainia estatubatuar erraldoiak, dirutza gastatuko du Aragoin dituen hiru datu-zentroak handitzeko. Bere filial Amazon Web Servicesek (AWS) 15.700 milioi euro jarriko ditu Huescan eta Zaragozan, Pirinioetatik datorren Gállego ibaiaren... [+]
Multinazionalak jakinarazi duenez 72 MWko potentzia izango luketen bi "eguzki parke" edo makro-zentral fotovoltaiko eraiki nahi ditu foru lurraldean, baina ez du kokapenaren berri eman. Industria teknologikoan gehien kutsatzen duen enpresetako bat da Jeff Bezos... [+]
Amazonek Trapagaranen duen lan zentroan grebalarien kontra "jazarpen eta zigorrak" darabiltzala salatu du sindikatuak
Aste honetan egiten ari dira lanuzteak, lan-baldintzetan hobekuntzak exijitzeko. Aurreko hiru hilabeteetan ere izan dituzte grebak.
Puntueus domeinuak hamarkada bete du apirilaren 15ean, eta EITBren Bilboko egoitzan ospatu du Puntueus fundazioak. Gaur arte lortutakoa goraipatu dute, eta 2024 urterako kanpaina berria iragarri.
Askotan pentsatzen dut informazio larregi jasotzen dugula, eta, zeinen ondo bizi den ezjakintasunean. Hainbeste informaziorekin, pertsona xumeok botere ezberdinen helburuak eta horiei loturiko jokabideak ulertzeko ditugun aukerak inoiz ez bezalakoak direla dirudi. Baina ez da... [+]
2023ko Wiki Loves Monuments argazki lehiaketako hamabost irabazleak iragarri dituzte. Wikipediaren atzean dagoen Wikimedia Fundazioak urtero antolatzen du eta munduko argazki lehiaketa handiena da. Iaz 46 herrialdetako 4.700 argazkilarik parte hartu zuten, lizentzia libreak... [+]
Historikoki egin diren entziklopedia gehienetan gizonezkoek leku handiagoa izan dute emakumezkoek baino. Wikipedian ehunekoa handiagoa bada ere, desoreka nabaria da. Gauza bera gertatzen da euskarazko Wikipedian ere. Hala ere, egoera horri buelta eman nahian ari dira wikilariak.
Frantziako Lehiaren Agintaritzak Google-ri 250 milioi euroko isuna ezarri dio, merkatuaren lehiaren urraketa larriengatik, publizitate digitalaren sektorean egindako jarduerak direla-eta.
Webguneen arduradunek beren bisitarien trafikoa aztertu nahi izaten dute, baina horretarako gehien erabiltzen den Google Analytics tresnak pribatutasun eta lege arazoak ditu. Alternatiba etikoago bezala gehien erabiltzen den Matomo software librea euskaratu du Iametzak.