Lehiaren xarma
Bertsolari sena deritzonari heldu behar izanen zion Xabat Illarregik Arrasatera kantatzera joan beharko zuela jakitean: inprobisaziorako prest. Bueltan da Euskal Herriko Topaketa Sozial Nagusia. Iruñean, asko irrikaz eta pozik gaude ekitaldi sozial gorena gure hirian izanen delako lehen aldiz eta Bilbo aldeko jendeak ikusiko duelako Bilbotik Iruñea bezain urruti dagoela Iruñetik Bilbo (hau da, ez hainbeste).
Baina bueno, itzul gaitezen salto batean Arrasatera. Aurtengo sintoniaren inguruko lehen komentarioak autoan entzun ditut, bidean. Datu inportantea: bertsolariz inguratua egin dut txangoa. Nerea Erbitik konposatu du txapelketarekin batera herriz herri ibiliko den sintonia: erritmo joko konplexuak, onomatopeiak, konpas konposatuak… Oso interesgarria musikari batendako. Aztoratuegia lehian diren bertsolariarendako?
Bertsolariek bertso-doinu berriak estreinatzeko probesten dute txapelketa. Gaurkoan, Amurizak bi. Hasierako agurrean bat, ganbarako lanean bestea. Doinu berriak bertsoa edertu dezake, asmatzekotan, baina despistatzeko bidea ere izan daiteke asmatu ezean. Presentzia handia du Amurizak kantuan, indarra transmititzeko gaitasun berezia duela esanen nuke, baina ganbarako ariketarako egindako Zea Mays-en Negua joan da ta kantuaren moldaketak ez dio hori nabarmentzen lagundu. Badira bertsolarien kantaerak edo doinu hautaketak ezkutatzen dituzten beste ertz batzuk ere. Xabat Illarregiren kantaera ederrak erdipurdiko bertso bat oso ongi sal diezazuke edota errepikapena duen doinu bat hautatuz, publikoari errepikapena kantatzeko aukera emanez, apelazioak plus bat ematen dio bertsolariari.
BTN txapelketa da, lehia. Sarasuak lehiarekiko duen irakurketarekin bat etor gaitezkeen asko inguruko lagun bertsolariei haien apustuak eginarazi nahian gabiltza, ordea. Behin Ion Celestinok aipaturikoarekin eginen diot kontra Sarasuari. Lehiak, bere alde txar guztia onartuta, edertasuna dakar: beti da ederragoa 22-21 bukatu den pilota partida 22-6 bukatu dena baino.
Urteetako lana arratsalde batez jokoan jartzea da txapelketa; pentsatu bitarteko mikro-mugitze jolasa; gaiaren arabera jendaurrean noraino biluztu nahi duzun erabakitzea eta, batzuetan, segur aski, nahi baino biluziago agertzea.
Txapelketako saioetara goazen ezjakinok dugun epaile sindrometik eginen dut balorazio bakarra, zero objektiboa (bueno, pixka bat bai) eta hein batean emozionala: Alkaizarena zen saioa eta anaia leitzarrak espero nituen ondotik, baina zer esan behar dut nik? Hori botata, denei inbidia sanoenetik eta miresmen osoz begira segituko dut besaulkitik, hauek hitzekin magia egiten duten bitartean (bertso molde batzuetatik gertuago eta beste batzuetatik urrutiago, noski).
Abenduaren 18an, Euskal Herriko Bertsolari Txapelketako finaletik bueltan jarritako bertsoak.
Abenduaren 18an Nafarroa Arena euskararen erresonantzia kutxa bihurtu zuten 13.300 bertsozalek. Finala lehenengoz Nafarroan jokatzeaz gain, historiko bihurtu du finalisten osaerak, lehen aldiz hiru emakume aritu baitira kantuan, eta 55 urteren ondoren, nafar bat (edo... [+]
Txapeldunaren azken agurra bularrean kolpeka, bertsozalea bakarrik doa kotxera bidean. Sentsazio arraroak, berriak ditu eztarrian korapilatuta. Atea ixtearekin bat, orain bai, orain lasai askatuko du negarra.
Euskal Herriko txapela lortu du hirugarrenez Maialen Lujanbiok abenduaren 18an Iruñeko Nafarroa Arenan jokatu zen bertso finalean. Aldaketaz beteriko finala aipatu du jada txapelketako beterano denak, bai taldearen konposizio, bere sentsazio pertsonal eta lekuarengatik... [+]
Ezin ekidin Nafarroa Arena BEC-ekin alderatzea. Publikoa otzanago antzeman da, olatuak ez dira berehala altxa eta burrunbatik ere, amaiera arte, gutxi. Behin lehertutakoan, ordea, uhin expantsiboa hedatu da plazan. Egun lantsua izan dela nabarmendu dute eguneko protagonistek... [+]
Goizeko eta arratsaldeko saioetan zortzi finalistak aritu ostean, Amets Arzallus eta Maialen Lujanbio pasatu dira buruz burukora. Saioa buruz burukoan lehertu da, eta bi txapeldunek lazo gorriz biribildutako saioaren ostean... Maialen Lujanbio Zugasti da berriz ere txapelduna. [+]
Goizeko saioaren ostean, eguerdia hankak luzatzeko eta indarrak hartzeko baliatu dute entzuleek. Bati eta besteari entzunaz, buruz bururako izen ugari jasoko ditu galdetzen duenak, eta Ametsek bi bider botatako "parte" hitzen interpretazio anitzak ere bai... [+]
Hona egun osoan zehar Dani Blancok harrapatu dituen hainbat momentu:
Hona Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalean goizeko saioan kantatu dituzten puntu-erantzun guztiak.
Iruñea bertsoaren hiriburu bihurtu da egun oso batez. Lehen aldiz bertan aritu dira jokatzen Txapelketa Nagusiko finala. Maialen Lujanbiok bere txapeldungoa jokatu du honako bertsolariekin: Aitor Mendiluze, Alaia Martin, Amets Arzalllus, Beñat Gaztelumendi, Joanes... [+]
Orain dela hiru hilabete abiatu zen Bertsolari Txapelketa Nagusia eta gaur amaituko da Iruñeko Nafarroa Arenan. Ibilbide honetan finalean abesteko txartela honako bertsolari hauek lortu dute: Aitor Mendiluze Gonzalez, Alaia Martin Etxebeste, Amets Arzallus Antia,... [+]
Nafarroa Arenan elkartu dira gaur zortzi finalistak, abenduaren 18rako motorrak berotzeko. Lehen aldiz Iruñean egingo den Txapelketa Nagusiko finala handia izango da: 13.000 ikusle elkartuko dira, nazioartetik 30 gonbidatu izango dira eta 350 lagun arituko dira antolaketa... [+]