Sekula amaitzen ez den jolasa
Nosferatu zinema programa 1988an hasi zen, Donostia Kulturaren ekimenez Orotara 70 atzera begirako inguruko egin dituzte dagoeneko, leku eta garai ugaritako zinemagileak, zinematografiak, aldi historikoak eta askotariko gaiak ardatz izan dituzten zikloetan. 2008tik aurrera programa osatzeko liburuak argitaratzen hasi ziren, eta 2013tik hona euskarazko eta gaztelaniazko bana plazaratu dute. 2012tik programan parte hartzen du Euskadiko Filmategiak ere.
Luis Buñuel Aragoiko zinemagileari buruzkoa izan zen 2021eko Nosferatu programa. Urtarriletik abendura osorik eman zuten Buñuelek zuzendutako 32 filmek osatzen duten filmografia, eta zikloa osatzeko Kandelikara. Buñueli buruzko film baterako apunteak liburua idatzi zuen Harkaitz Canok. Canok berak esan zuenez, egin zioten enkargua, liburua idazteko aitzakia, hackeatzen saiatzea izan zen bere helburua. Saiakeraren eta fikzioaren arteko mugetan mugitzen den apunte bilduma bat da emaitza.
Buñuelen bizitzari eta unibertsoa ri buruzko eta zinemagintzari eta sortzeari buruzko gogoetek osatzen dute liburua. Baina hori guztia baino gehiago da, jolas bihurri bat ere bada. Aseguru-saltzaile armeniarra, filmetako eszenak, poemak, oroitzapenak, Agnès Vardaren oharrak Buñueli kontrapuntua eginez... Batzuetan irakurri ahala egiten goazen pelikulan ahazten dugu Buñueli buruzko film baterako apunteak irakurtzen ari garela, eta modurik surrealistenean gogorarazten digu testuaren izateko ustezko arrazoia Canok, aldi berean argi utziz apunte hauetatik ezingo litzatekeela, ziur aski, filmik atera.
Kandelikararen argitan goaz loturak egiten, kristal zatia, Lorca eta Dalí, kaligrafia –hunkitzen du azken orriko oharrak–, zineman funtzionatzen duten gauzak –proiektorean harrapatuta geratu den ilea–, film bat egiteko behar diren gauzak... Dibertigarria da jolasa, eta Buñuelen unibertsoan murgiltzeko pasabide posible bat ere. Iñaki Landaren ilustrazioek behar bezala janzten dute liburua, finean cadavre exquis handi bat dena, bizitza zatiak bata bestearen ondoan jarrita ere gauza interesgarriak ateratzen baitira.
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]
Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]
Viriditas tituluaren azpian Landareen mundu zoragarria ikusarazi ziguten emakumeak azpititulua irakur dezakegu. Tapa gogorra duen liburu handi bat da, zeinetan landareen eta emakume baten ilustrazioek hartuko duten lila koloreko portadaren erdigunea. Suma daiteke liburuaren... [+]
BARBARO IRAUN
Louisa Yiusfi
Txalaparta, 2023
-------------------------------------------------
2022an Louisa Yousfik argitaratu zuen Rester barbare lana, eta Itziar Diez de Ultzurrunek eta Txalapartak euskaraz plazaratu zuten 2023an, Ainhoa Nadia Douhaibiren... [+]
Lan kontu bat dela eta berrirakurri behar izan dut liburu zoragarri hau. Teoria, genealogia eta historia feminista batzen dituen liburu motz honek kritika ugari izango zituelakoan sarean begiratu eta, sorpresa! bakarra aurkitu dut, Irati Majuelok Berria-n idatzi zuena.
Sorpresa ederra izan da Consonni argitaletxeak argitaratu berri duen liburua. Ez nuen ezagutzen Montserrat Roigen lana eta aurkikuntza harrigarria izan da, zinez. Batetik, Franco hil berritan argitaratu zelako estreinakoz eleberria (1976an) eta garai hartako Bartzelona... [+]
1991n argitaratu zuen Bernardo Atxagak Behi euskaldun baten memoriak. Liburuak ibilbide luzea eta arrakastatsua izan du euskaraz nahiz bestelako hizkuntzatan. Alemanian gehien saldutako liburuen artean egon zen, J. Eccleshare editore britainiarrak irakurri beharreko obratzat... [+]
Neguko naretasun hotz eta lur etzearen ostean etor daitekeenaren promes izaten da udaberria, eta hainbatek eta hainbatetan idatzi izan diote lora dadin deika. Promesak promes, ordea: ez da inoiz udaberri ziurrik galbidean den lurrean. Ez behintzat aldaketaz edo, zehazki,... [+]
Lehengusinarekin eta haren senarrarekin landa aldera egindako irteera batean hasi zen dena. Horiek afaltzera joan eta ez ziren etxera itzuli. Haien bila atera eta horma batekin topo egin arte ibili zen protagonista. Hortik aurrera, hormak ez dio aurrera egiten uzten eta bi... [+]
Feminista eta anti-arrazistatzat duzu zure burua? Bururatu zaizu inoiz ezagutzen duzun feminismoaren historia zuria eta kolonialista dela? Kultura ez-zuriei buruz duzun ezagutza edo begirada zalantzan ipini dituzu? Ahalduntze feministaren inguruko irakurketa kritikorik egin... [+]
Soinean daramate etxea barraskiloek, bizkar-zorro kiribildua bailitzan, bizitzeko beharrezko dituztenak hara eta hona garraiatuta. Etxeak, ordea, kraskatu eta bitan bana daitezke. Bikoiztu ere egiten dira tarteka, behin-behinekoz bada ere gotorleku izatetik zama izatera igarota... [+]
Afaltzen ari zirela entzun zuten ate hotsa. Zeruko izarrek sabbata heldua zela zioten”, horrela hasten da Gaizka Arostegiren nobela labur hau, Gestapoko "zakurrek” Sara eta bere gurasoen etxeko atea jotzen duten unean. Irakurleak ondorioztatuko zuen moduan,... [+]
Oihane Jakaren poema liburua ireki eta eskaintza bi aurkituko ditugu. Aitari bata, seme-alabei bestea. Aipagarria da, topatuko ditugun poemekin lotura zuzena baitute.
Liburuaren egiturak hiru atal ditu: Hamaika urte, Hamaika hilabete eta Hamaika egun. Hamaika zenbakia asko... [+]
Karmele Mitxelenak Marrubizko uda ipuina argitaratu zuen Xaguxar bilduma honetan 2022an. Liburu hartan, neska-mutiko batzuen udako abenturak kontatzen ziren. Orain, aldiz, Aitona Floren liburua istorio askoz barnekoiagoa dugu, Danel mutiko protagonistaren ikuspuntutik... [+]