Indar fisikoa
Sare sozialetan emakume batek adierazi du zer pentsatua ematen duela Sanferminetako txupinazoan gizon baino askoz emakume gutxiago ikusteak. Espazio publikoaren okupazioaz hausnartzera gonbidatzen zuen mezuak, nola ez, hamaika gizon jantziren erantzun zurrunak jaso ditu, tartean, indar fisikoa hizpide. Antza, jende andana pilatzen duen jaien hasierako ekitaldian edo entzierroan emakumeak ez egotearen arrazoia indarra da.
Txakurra zahartzen ari da, eta atletismoko jaurtitzailea zen lagunak (emakumea) badaki makila ur ertzetik gertu botatzen ez badio, txakurra ez dela bila joango. Mutil ezezagun hura gerturatu zitzaion ia hark bota zezan nahi zuen, urrutirago botatzeko ahalmena baitzuen.
Gimnasioan, halterofiliako entrenamenduan, bi mutilek haien ariketak bukatu zain zegoen emakumea, pisua hartu eta altxatzen hasteko. Amaitu zutenean, pisua kentzeko laguntza behar zuen galdetu zioten; neskak berriz, beroketa egiteko pisu gehiago jarri behar zuela erantzun.
"Jai dugu XXI. mendean hainbat eremutan emakume gutxiago egoteko arrazoiak historia aurreko argudioekin azaltzen jarraitzen badugu"
Ospitalean ingresatuta dauden gaixoak alde batetik bestera eramaten lan egiten duen emakume kirolari bati haren lankide gizonarengatik lehentasuna adierazi zion pazienteak, bera ez zelakoan gai izango.
Etxeko atarian gurpildun aulkian dagoen bizilaguna topatu nuen haren zaintzailearekin. Igogailua ez zebilen eta ezin zen etxera igo. Laguntzeko geratu nintzen eta justu bizilagun bat agertu zen, mutil gazteago bat. Bion artean altxatzeko modua adostu baino lehen, Urliari (beste bizilagun bat, mutila) deituko ote genion galdetu zidan. Hark ez zekien idazten duen honek aitaren zainketan zuen esperientzia, ezta bizitzan zehar kirolaren bitartez garatutako indarra zer nolakoa den.
Kasu horietan guztietan, historikoki emakumeak diskriminatzeko erabili den argudio nagusia –gaitasun fisikoa– azaleratzeaz gain, matxismoaren sustraietan errotuta dauden aurreiritziak aurkitzen dira. Azken batean, emakume eta gizonen gorputza, gizarteko rolen sexu banaketaren oinarri gisa, sistema produktiboa eta erreproduktiboaren bereizketaren funtsa da. Beste modu batean esanda, espazio pribatu eta publikoan emakume eta gizonei egotzi zaizkien betekizunen zimendua.
Beraz, jai dugu XXI. mendean hainbat eremutan emakume gutxiago egoteko arrazoiak historia aurreko argudioekin azaltzen eta horien arabera jokatzen jarraitzen badugu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]