Estrategia eta erremintak
Metalgintza sektoreko langileen greba. Bilboko Metroa. Gipuzkoako erresidentziak. Hiru adibideak azken hilabetean martxan jarri diren greba nabarienak dira, agerian utziz langileria bere lan baldintzak hobetzeko prest dagoela. Horien aurrean, patronalak eta administrazio publikoak, langileen bortizkeria eta zorrozkeria salatzen dutenek, klase gatazka isilarazi nahi dute.
Émile Pougetek argi definitu zituen langile klasearen borroka metodo nagusienak: greba, boikota eta sabotajea. Ekintza zuzenaren adibideak dira eta botereek bortizkeriarekin lotu nahi izan dituzte. Sabotajea oso kriminalizatuta dago, eta administrazioa boikota juridikoki desmuntatzen saiatu da. Adibide gisa, 2014an Lehiaren Euskal Agintaritzak 800.000 euroko isuna jarri zien Bilboko portuko garraiolariei, boikota sustatzeagatik. Euskadiko Justizia Auzitegi Nagusiak isuna bertan behera utzi zuen, baina gatazka-une batean, sustatzaileei eta parte-hartzaileei eragiten dien shockak ekintza geldiarazi dezake. Greba eskubidea ere oso mugatuta dago. Espainiar legediaren kasuan, legez kontrakoak dira txandakako grebak, ardura-grebak, sektore estrategikoetan egiten direnak, besteak beste. Legez kontrakoak dira arrazoi politikoengatiko grebak, elkartasunekoak eta beste mota batzuk. Horri gehitu beharko genioke administrazio publikoek egiten duten gutxieneko zerbitzuen erabilera grebak hausteko.
"Erresistentzia kutxa ez da erremedio magiko bat, baina ezinbesteko elementua izan daiteke lan baldintzen okertzeari aurre egiteko. Baita enplegua mantentzeko ere"
Oztopoak oztopo, hala ere, gure lurraldean grebak egiten dira: 2021ean, Espainiako Erresumako greben %47 Euskal Herri penintsularrean egin ziren. Nola azaldu daiteke, orduan, hain mugatuta dagoen eskubidearen erabilera? Greben inguruan erabiltzen diren estrategiak funtsezkoak dira, Las Herasek eta Rodríguezek 2020ko artikulu batean aztertu zuten bezala (Striking to renew: Basque Unions’ organizing strategies and use of the Strike-Fund). Autoreek adierazi zuten, besteak beste, faktore garrantzitsua dela kontrabotereko sindikalismoaren eredua, gatazka berrikuntza-estrategien erdigunean jartzen duena eta egindako greba-kopuruaren adierazgarria izan daitekeena. Antolaketa estrategia horrek ez ditu langileak mobilizatu nahi “indar-ilusioa sortzeko”, baizik eta eredu sindikal kohesionatu eta dinamikoago batera doan mobilizazioa lortzeko. Lehia-estrategia horretan, erresistentzia kutxa antolaketa-botereko baliabide erabakigarria da, sindikatuko afiliatuen erosahalmenetik biltzen dena, behar handiena duten kide militanteei laguntzeko.
Horrela, kontraboterearen eredua jarraitzen duten erakunde sindikalek erresistentzia kutxak indarrean dituzte, edo ezartzeko eztabaidan daude. Enpresek langileen aurrean inolako erantzukizunik ez izateko estrategiak erabiltzen dituzte, eta lan-baldintzen prekarizazio prozesu bortitzean, ezinbestekoa da ahalik eta tresna gehien izatea; erresistentzia kutxa funtsezkoa izan daiteke gatazkak langileen alde konpontzeko. Are gehiago bizitzaren kostua igotzen ari den eta bizi dugun krisi amaigabea gogortzen ari den testuinguruan.
Erresistentzia kutxa ez da erremedio magikoa, baina ezinbesteko elementua izan daiteke lan baldintzen okertzeari aurre egiteko. Baita enplegua mantentzeko ere, eta zergatik ez, kalitatezko enplegua hedatzeko. Kontu horiek analisi ekonomiko konbentzionaletik kanpo uzten dira, baina ekarpen handia egiten diote gizartearen ongizateari, gehiengoa langile garelako.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Gizakiok berezkoa dugu parte garela sentitzeko beharra. Parte izateko modu hori jasotako hezkuntza, ingurua... formateatzen joaten da.
Identitateak ezinegon asko sortzen du gizakiongan. Batzuetan, banaketak ere eragiten ditu, ezin dugulako jasan beste baten identitatearen... [+]
Fermin Muguruza jarraitzen duzu sareetan. Madrilgo kontzertuko bideo bat ikusi duzu bere kontuan: dantzari batek “Kongo askatu!” oihukatu du, bandera esku artean. Haren profila bilatu duzu: @c.kumaaa. Bilboko manifestazioaren deialdia zabaldu du. Ez zara joango,... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]