Bilera batetik bost minutu lehenago alde egin eta korrika noa ea gonbidapenik geratzen den, kaskoetan Burutik. San Frantzisko plazan baloikada bat jaso –nola ez–, ikasle batzuk agurtu eta heldu naiz Erraldoien Txokora. Gonbidapenik ez, baina Jokin da atarian, beti bezain eskuzabal. Bere lekua utzi dit.

Piano eder batek hartzen du ia oholtza osoa. Ondoan gitarra bat eta aulkirik gabeko jendea lurrean eserita. Behin entzun nuen ohitura bat hiru belaunaldiren eskutik pasatzen delarik bihurtzen dela tradizio. Hiru belaunaldi eta hiru edizio baliokide badira, euriak heldu den urteko Kantu eta hitza zikloan itzuli besterik ez du behar tradizio bilakatzeko. Eskerrak aurtengo bisita minutu batzuetako kontua besterik ez den izan.

Momentu batzuk betiko gordetzeko egiten ditu kantuak Mikel Urdangarinek, nahiz eta batzuetan gertakariak pixka bat moldatu letrak edertzeko –beste askok bezala–, horregatik daramagu akaso eternitatea esna. Ez da batere erraza ordu eta erdian bakarkako emanaldi bati eustea, baina presentzia handiz eutsi dio margolariaren semeak, Ameriketatik heldu berritan jet lag-a zirika bazuen ere. Entzun ditugu kanta zaharrak eta ez hain zaharrak eta normalean baino laralara gehiago, letra inprimatu batzuk ahaztu izanaren ondorioz. Txoriek lagundu diote tarte instrumentalen batean.

Anarik bezala, Urdangarinek ere badu suteen inguruko albiste batetik tiraka eginiko kantu bat. Kiskalita hil zen emakumezko heldu bat Reusen, berogailua pagatzeko dirurik ez eta etxea argizariz betea izaten zuena. Kopla bihotzekoak inpaktu horretatik eginiko koplak dira. Agian dena aldatzen ahal da, agian nonbait biderik bada…

Bertsolari izandakoa da zornotzarra eta agian horregatik da gai publikoaren arreta mantendu, oholtzan bakarrik eroso egon –edo hori transmititu– eta espero gabeko egoeren aurrean duinki inprobisatzeko. Jon Lopategi izan zuen maisu bertsotan eta berarendako ere badu kanturik.

Munduko herririk politenekoa bada ere, Gasteizi idatzi dio kanta bat baino gehiago Urdangarinek eta horiek ez ezik, kantu denak maitasun kantak direla aipatu du, maitasun hori edozein motatakoa delarik ere. Maitasun kantak edo beldurraren kontrakoak, gauza bera finean. Horri eutsiz eskaini du azkena pianoarekin. Lau urte dira jotzen ikasten hasi zela eta gitarrarekin baino traketsago ikusten du bere burua. Lehen aldiz ikusi dut zornotzarra zuzenean eta espero nuena izan da ikusi dudana, ez gehiago ezta gutxiago ere.

Uda usaina du iluntzeak eta udan bezala aritu dira dantzan ondoan izan ditudan lauzpabost urteko bi neskatilak, poz-pozik, Lauaxetaren hitzen atmosferapean, Anek idatzi duena entzun artean edota bazkalosteko kafearen girotan.